Edukacyjna trasa pieszo-rowerowa z Miasteczka Śląskiego do dawnej kopalni Bibiela (tzw. Pasieki)
Zaktualizowano 18 dni temuNiniejszy artykuł zawiera propozycję wycieczki pieszej bądź rowerowej (w zależności od upodobań) prowadzącej do malowniczych stawów tzw. Pasiek powstałych w miejscu zatopienia kopalni rud żelaza.
W latach 1880 r. na terenie obecnego Miasteczka natrafiono na niezmierne pokłady rudy, co spowodowało, że w 1889 r. powstała w tym miejscu kopalnia o wielkich rozmiarach. Wydobywano tam przez 28 lat rudy żelaza i kruszcu.
Charakterystyka trasy:
- długość trasy: 4 km (w jedną stronę);
- czas: ok. 0,30 h (w jedną stronę);
- rodzaj trasy: rowerowa;
- typ trasy: łatwa;
- dojazd samochodem: tak;
- parking: bezpłatny;
- przydatne wyposażenie: wygodne sportowe obuwie.
Przebieg trasy:
Opis trasy:
Trasę rozpoczynamy od parkingu znajdującego się na trasie 908 obok "Zajazdu u Moniki" i użytku ekologicznego "Staw Żyglinek". W tym miejscu możemy zaparkować auto - parking jest duży i darmowy. Trasa na Pasieki w październiku 2024 roku została wzbogacona o 10 tablic promujących i opisujących dzieje Miasteczka Śląskiego. Ruszamy w kierunku lasu - droga oznaczona jest znakiem rowerowym "leśna rajza" co ułatwia poruszanie się po leśnych ścieżkach bez konieczności posiadania GPS.
Fot. Parking przy użytku ekologicznym "Staw Żyglinek".
Pierwsza tablica opisuje początki badań archeologicznych, które były prowadzone na terenie Żyglina w 2013 r. W skałach znaleziono fragmenty szkieletu notozaurów. Obecnie skały w Żyglinie są najlepszym na Górnym Śląsku i w kraju stanowiskiem morskich kręgowców wczesnego środkowego triasu. Skamieniałości można znaleźć do dziś w kamieniołomie w Żyglinie.
Fot. Tablica nr 1 na ścieżce edukacyjnej Żyglinek-Pasieki.
Poruszamy się dalej prostą ścieżką i znajdujemy kolejną tablicę opisującą Miasteczko jako kolebkę górnictwa i hutnictwa. Wykopaliska wskazują, że już 14 tys. lat temu w okolicy Szyndrosa wydobywano rudy i zajmowano się metalurgią.
Fot. Tablica nr 2 na ścieżce edukacyjnej Żyglinek-Pasieki.
Kolejnym punktem mijanym na naszej trasie pieszo-rowerowej jest "Pensjonat Leśne Zacisze". Dawny budynek leśniczówki wraz z zabudowaniami mieszkalnymi i gospodarczymi zbudowano w XIX wieku przez Donnersmarcków dla pracowników wykonujących prace na potrzeby gospodarki leśnej. Dla ich wygody obok leśniczówki wystawiono murowany z czerwonej cegły piec chlebowy, który został przeniesiony do centrum Żyglina jako eksponat o wysokiej wartości historycznej.
Fot. Dawna lokalizacja pieca chlebowego przy leśniczówce Szyndros.
Tuż obok pensjonatu znajduje się tablica opisująca powstanie Miasteczka Śląskiego. Pierwsza wzmianka o osadzie Żyglińskie Gory pochodzi z 1530 r. W 1561 r. uzyskały one prawa miejskie i nową nazwę "Georgenberg".
Fot. Tablica nr 3 na ścieżce edukacyjnej Żyglinek-Pasieki.
W dalszej drodze mijamy szlaban i udajemy się na wprost ścieżki. Kolejna tablica uchyla nam rąbka wiedzy dotyczącej nadania i odbierania praw miejskich. Ostatecznie Miasteczko Śląskie odzyskało prawa miejskie 30 grudnia 1994 r. i posiada je do dziś.
Fot. Tablica nr 4 na ścieżce edukacyjnej Żyglinek-Pasieki.
Następna tablica na naszej malowniczej trasie opisuje kościoły i parafie. Na szczególną uwagę zasługuje drewniany kościółek z dzwonnicą pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Jest to zabytek z 1666 r., który służy mieszkańcom do dziś. Kościółek można zwiedzać od czerwca do sierpnia.
Fot. Tablica nr 5 na ścieżce edukacyjnej Żyglinek-Pasieki.
Poruszamy się dalej prostą ścieżką tuż przed skrzyżowaniem znajduje się tablica opisująca powstanie kolei w Miasteczku Śląskim. Jej początkiem można uznać rok 1881. Wąskotorówka prowadziła do miasteczkowskiego cmentarza, potem Szyndrosa. Pociągi do Bibieli i tamtejszych kopalni uruchomiono 11 lat później. Obecnie na terenie Miasteczka można skorzystać z przejazdu najstarszej na świecie sieci kolei wąskotorowej wożącej turystów przez Tarnowskie Góry z Bytomia. Jest to niezwykła atrakcja zarówno dla dzieci jak i dorosłych.
Fot. Tablica nr 6 na ścieżce edukacyjnej Żyglinek-Pasieki.
Na skrzyżowaniu wybieramy drogę na wprost i docieramy do tablicy, która opisuje szkolnictwo. W 1893 r. naprzeciw plebani powstał murowany budynek, który pełnił funkcję placówki szkolnej. Co nie oznacza, że ten rok był początkiem szkolnictwa w Miasteczku. Prawdopodobnie już w II poł. XVI w. działała pierwsza szkoła.
Fot. Tablica nr 7 na ścieżce edukacyjnej Żyglinek-Pasieki.
Kolejny etap naszej trasy dociera do większego skrzyżowania i udajemy się dalej na wprost. W tym miejscu poznajemy historię społeczników z Miasteczka i ich wpływ na jego rozwój. Na szczególną uwagę zasługuje Luis Gerlach, który był miejscowym leśniczym. Założył w 1908 r. Ochotniczą Straż Pożarną Żyglinek, która działa do dziś i służy swoim mieszkańcom. Jego grób możemy zwiedzić - znajduje się on na Jurnej Górze, a dbają o niego obecni strażacy i młodzi ochotnicy z OSP Żyglinek.
Fot. Grób Gerlacha przy Jurnej Górze.
Kolejnymi społecznikami zasługującymi na szacunek są miasteczkowscy muzycy. To dzięki nim do dziś możemy usłyszeć na niedzielnej sumie pięknie wykonywane utwory. Przed 1908 rokiem ślubowali granie i tak też jest do dziś. Wspomnieć również należy o Chórze Sienkiewicz i Chórze Piast oraz Klubie HKS Odra - wszystkie te organizacje do dziś funkcjonują i przynoszą radość i dumę swoim mieszkańcom. Podsumować można fakt, że tradycja jest silna w miasteczkowskim społeczeństwie.
Fot. Tablica nr 8 na ścieżce edukacyjnej Żyglinek-Pasieki.
Kolejna tablica przybliża nam historię powstania Huty Cynku i Ołowiu, która dała początek szybkiemu rozwojowi przemysłowemu Miasteczka. Huta powstała w 1966 r. i funkcjonuje do dziś.
Fot. Tablica nr 9 na ścieżce edukacyjnej Żyglinek-Pasieki.
Ostatnia tablica znajduje się przed samymi "Pasiekami", w ten sposób docieramy zarazem do końca jak i początku naszej wycieczki do dawnej kopalni. Historia ich powstania jest bardzo ciekawa, gdyż już 12 tys. lat przed Chrystusem przybyli pierwsi poszukiwacze i wytapiacze metali. Powstanie osady Miasteczko Śląskie w XVI w. związane było z górnictwem. Kopalnię Bibiela i Szczęście Flory uruchomiono w 1889 r., gdzie była wydobywana ruda żelaza. Podziemia cały czas zalewała woda dlatego pompy pełniły najważniejszą rolę. Kopalnia była parę razy zalana. Ostatecznie maszyny nie poradziły sobie z żywiołem i 17.06.1917 r. kopalnia na zawsze została zalana.
Fot. Tablica nr 10 na ścieżce edukacyjnej Żyglinek-Pasieki.
Obecnie cały obszar to piękne, malownicze miejsce. Znajduje się tutaj kilkanaście stawów, z których każdy posiada swoją charakterystyczną nazwę. Jedno z nich to Morskie Oko, inny nosi nazwę Staw Rybny. Pasieki to niezwykle urokliwe miejsce. Przybywają tu liczni turyści chcący podziwiać kolorowe stawy, przyrodę i poznać trochę historii tego pięknego miejsca.
Wokół Pasiek prowadzi oznakowana droga rowerowa.
Fot. Malownicze jeziorka na Pasiekach.
Atrakcje na omawianej trasie:
-
Dawna kopalnia Bibiela (tzw. Pasieki) w Miasteczku Śląskim
Bibiela (niem. Bibiella) - sołectwo, część miasta Miasteczko Śląskie, liczy ok. 200 mieszkańców. W przyleśnej dróżce znajduje się zameczek. Został zbudowany w 1890 r. przez rodzinę Henckel von Donnersmarck, która była właścicielem okolicznych lasów. W latach 70. został przejęty przez PZPR dla ówczesnego I sekretarza E. Gierka. W otoczeniu znajdował...
-
Stary piec chlebowy na Szyndrosie (przeniesiony)
Budynek Leśniczówki wraz z zabudowaniami mieszkalnymi i gospodarczymi zbudowano w XIX wieku przez Donnersmarcków dla pracowników wykonujących prace na potrzeby gospodarki leśnej. Dla ich wygody obok leśniczówki wystawiono murowany z czerwonej cegły piec chlebowy. Piec chlebowy wraz z pobliskimi zabudowaniami mieszkalnymi i gospodarczymi został wzniesiony w XIX wieku przez rodzinę Donnesmarcków, dla...
-
Piec chlebowy w Żyglinie
Piec chlebowy przeniesiony został w obecne miejsce z leśniczówki Szyndros. W związku z tym, że piec przez długie lata nie był poddawany renowacji czy remontom przez co niszczał, został przeniesiony do Filii MOK w Żyglinie przy ulicy Śląskiej 44. Stworzyło to nowe możliwości organizacji imprez kulturalnych z jego udziałem, zagwarantowało jego...
-
Użytek ekologiczny "Staw Żyglinek"
Zbiornik pochodzenia antropogenicznego (tj. powstałego na skutek działalności człowieka, lub przy jego udziale) z naturalnym układem roślinności.Rosną tutaj: kukułka szerokolistna (Dactylorhiza majalis), okrężnica bagienna (Hottonia palustris), przetacznik błotny (Veronica scutellata). Żyją tutaj: ropucha zielona (Bufo viridis), traszka zwyczajna (Triturus vulgaris) i inne. Źródło: Foks Justyna, Przewodnik po trasach rowerowych i narciarstwa biegowego na terenie Gminy Miasteczko Śląskie....