Leśniczówka zarządu dóbr habsburskich w Złatnej

Nr w rejestrze zabytków:
A-544/87 z 22.12.1987

Opis

Zespół składa się z trzech obiektów: leśniczówki, budynku gospodarczego oraz stodoły. Leśniczówka jest obiektem drewnianym (z drzewa modrzewiowego), wzniesionym na kamiennej podmurówce, w konstrukcji wieńcowej. Budynek jest jednokondygnacyjny. Przekrywa go dwuspadowy dach z szeroko wysuniętym okapem. Cały budynek obiega kryty, podparty na słupach ganek. Umieszczone okna mają różne wykroje i wewnętrzne podziały m.in. zastosowano prostokątne okna otoczone ozdobnym obramieniem. W elewacji tylnej zastosowano okna prostokątne oraz zakończone półkoliście z nadświetlem zwieńczonym łukiem w typie „ośli grzbiet”. W elewacji frontowej umieszczono główny otwór wejściowy, o dwuskrzydłowych drzwiach z nadświetlem. Prowadzą do niego schody. Nad drzwiami znajduje się ozdobny szczyt z balkonem. Poszczególne elewacje zdobione są m.in. motywami tyrolskimi zaczerpniętymi z architektury willi szwajcarskich. Drzwi główne prowadzą do korytarza. Wewnątrz, po bokach znajduje się wejście do kancelarii i pokoju mieszkalnego, z którego przechodzi się do dwóch, kolejnych pomieszczeń. Na końcu korytarza mieści się część gospodarcza, oddzielona drzwiami. Do niej dostawiona jest zabudowa inwentarska wraz ze strychem. Nieopodal leśniczówki rosną 200-letnie lipy uznane za pomnik przyrody.

Obiekt dostępny od zewnątrz. Stanowi własność prywatną.

Źródło: zabytek.pl

Historia

Złatna jest niewielką wsią zlokalizowaną w gminie Ujsoły. Położona jest na płd.-wsch. od Ujsoł i leży w granicach Żywieckiego Parku Krajobrazowego. Prawdopodobnie Złatna została założona w XVI w. przez osadników wołoskich. Wcześniej nosiła nazwę Sołki. Obecna nazwa wiąże się z dawnym mianem potoku Bystra - Złotna, w którym podobno znajdowało się złoto. Najstarsza, znana wzmianka o wsi pochodzi z 1690 r. Intensywne zasiedlenie Złatnej przypada na XIX w. Wiąże się to z rozwojem przemysłu na Żywiecczyźnie. W 1819 r. w górnej części wsi została założona przez hrabiego Adama Wielopolskiego, huta szkła. To też miało również wpływ na zwiększenie popytu na drewno. W 1838 r. dobra żywieckie stały się własnością Habsburgów. Wykorzystali oni potencjał rozległych lasów i zapoczątkowali postępową gospodarkę leśną. Intensywna eksploatacja drewna doprowadziła do sprowadzania przez Habsburgów kolonistów. Dla nich zaczęto wznosić leśniczówki, gajówki oraz domy mieszkalne. Jednym z najciekawszych obiektów był tzw. Stary Dwór, który początkowo służył Zarządowi Dóbr Żywieckich. Projekt tego obiektu powstał w 1853 r., a zrealizowano go w 1873 r. Budynek swoją architekturą nawiązywała do szwajcarskiej willi. Autorem projektu był Karol Pietschka (1818-1891), nadworny architekt arcyksiążąt. Pietschka zaprojektował około siedemdziesiąt domów mieszkalnych, leśniczówek i gajówek zarówno murowanych jak i drewnianych. Obecnie budynek pełni funkcję leśniczówki.

Źródło: zabytek.pl

Aktualna funkcja: Leśniczówka
Data powstania obiektu: 1853 r.

Dane teleadresowe

Złatna 5
34-371 Złatna
place
49.493953, 19.170575 Skopiowano do schowka
N49º29'38.231", E19º10'14.07" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Architektura drewniana
Tylko z zewnątrz

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.