Kościół pw. św. Jadwigi w Ziemięcicach

Nr w rejestrze zabytków:
498/56 z 02.11.1956; 279/60 z 07.03.1960

Opis

Kościół pw. św. Jadwigi w Ziemięcicach jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która położona jest na terenie dekanatu pyskowickiego należącego do diecezji gliwickiej.

Kościół ma bardzo długą historię, został bowiem zbudowany ok. 1500 r. Niestety do czasów współczesnych z tej gotyckiej świątyni zachowały się jedynie jej ruiny oraz zabytkowe wyposażenie, zdobiące obecny, wzniesiony w I połowie XX w. kościół. Znajduje się w nim m.in. przeniesiony z głównego ołtarza XVIII-wieczny obraz patronki parafii – św. Jadwigi – Księżnej Śląskiej, który obecnie podziwiać można w tylnej lewobocznej nawie. Cennym zabytkiem jest także boczny ołtarz Najświętszej Marii Panny z obrazkami czternastu dobroczyńców. W kościele znajdowały się ponadto przepiękne kute elementy wyposażenia, małe arcydzieła, takie jak kuta z mosiądzu z ornamentami i perłami wieczna lampka, sześciolampowe żyrandole czy lampy noszone podczas procesji. Niestety, zostały one usunięte w latach 80. XX w.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Pierwsze wzmianki na temat Ziemięcic pochodzą z 1286 r., natomiast dotyczące kościoła z 1376 r. W tym czasie istniała już tutaj prawdopodobnie parafia, chociaż po raz pierwszy informacje o niej pojawiły się dopiero w spisie świętopietrza z 1447 r. Należała ona wówczas do archiprezbitariatu toszeckiego archidiecezji opolskiej. Jak podają zapisy kościelne, parafia Ziemięcice była tak wtedy biedna, że kościół nie nadążał z opłatami, przez co sprawiał kłopoty biskupowi w Opolu. Trwało to jednak bardzo długo, aż biskup Johannes Roth zdecydował o połączeniu jej z inną parafią. Za porozumieniem stron, tzn. właścicieli obu wsi oraz biskupa, w 1486 r. (lub 1490 r.) do ziemięcickiej parafii przyłączono Karchowice. Przez urząd królewski zobowiązano Katarzynę von Konigsfeld – właścicielką wsi Karchowice – do przekazania kościelnych dochodów proboszczowi w Ziemięcicach. Parafie zostały rozbite w okresie wojny trzydziestoletniej, jednak w 1656 r. ponownie je połączono i stan ten trwał do 1942 r., kiedy to nastąpiło usamodzielnienie się karchowickiej parafii. W 1639 r. patron kościoła w Ziemięcicach przekazał parafię jezuitom z Opola, którzy sprawowali tutaj opiekę duszpasterską do 1739 r. W latach 1820–1826 proboszczem parafii pw. św. Jadwigi był znany na Śląsku ks. Alojzy Fietzek, późniejszy proboszcz w Piekarach Śląskich, prowadzący apostolstwo trzeźwości.

Pierwszy kościół w Ziemięcicach został wzniesiony ok. 1500 r. (na przełomie XV i XVI w.). Zbudowano wówczas gotyckie prezbiterium, zakrystię i nawy boczne. Od samego początku ziemięcickiej świątyni patronowała św. Jadwiga –  Księżna Śląska. Główna nawa i wieża zostały do niego dobudowane w 1697 r. przez jezuitów. Swój ostateczny wygląd kościół uzyskał dopiero w latach 1820–1826, za czasów ks. proboszcza Johanna Aloisa Fietzka, który wybudował także kaplicę św. Jana. Jeżeli chodzi o dom parafialny, z opisów wizytacyjnych z 1697 r. wiadomo, iż był to wówczas masywny budynek z kamienia polnego. Został on zburzony w 1796 r. i na jego miejscu postawiono nowy, który przetrwał do czasów współczesnych.  

Gotycka świątynia pw. św. Jadwigi służyła tutejszej parafii bardzo długo, bo ponad połowę tysiąclecia. Pierwsze oznaki pogorszenia się jej stanu technicznego ujawniły się w marcu 1911 r., kiedy to zawaliła się część sufitu. Przeprowadzono wówczas niezbędne prace remontowe, jednocześnie jednak ustalono, iż szybko należy wybudować nowy kościół. Plany jego wzniesienia zniweczył wybuch I wojny światowej. Ostatecznie prace budowlane ruszyły za czasów ks. proboszcza Reinholda Scholza, pod okiem mistrza budowlanego Wieczorka i architekta z Bytomia Ehla w maju 1926 r., a konsekracja miała miejsce już 6 czerwca 1927 r. Dokonał jej biskup książęcy ks. kardynał Bertram.

Stary, gotycki kościół pozostał na swoim miejscu do dnia dzisiejszego i dzisiaj stanowi piękne, zabytkowe ruiny, które ze względu na swoją wielką wartość historyczną, wpisane zostały do wojewódzkiego rejestru zabytków.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Data powstania obiektu: 1927 r.

Dane teleadresowe

Mikulczycka 16
42-675 Ziemięcice
place
50.368774, 18.709770 Skopiowano do schowka
N50º22'7.586", E18º42'35.172" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Możliwość zwiedzania
Ogólnodostępny
Wstęp bezpłatny

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.