Stellung b1 - Punkt oporu „Żarki „b” - Parchowatka” - 5. Ringstand 58c
Opis
Bunkier R-58C (Bauform 201). Pierwsze oznaczenie katalogowe brzmiało R-58c i R-58d. Po zmianie numeracji otrzymał on nazwę Bauform 201. Jest to mały, bardzo nowoczesny, dwuizbowy, żelbetowy, polowy bunkier bojowy. Załoga obiektu liczyła w zależności od potrzeb i wyposażenia od 2 do 3 ludzi.
Bunkier przeznaczony został dla następującego uzbrojenia:
- karabinu maszynowego,
- lekkiego granatnika typu le. Gr. W. 36,
- lampy sygnałowej,
- obiekt obserwacyjny lub łącznościowy.
Większość obiektów budowano w klasie odporności „D”, tj. ściany zewnętrzne o grubości 40 cm.
Poniżej kilka podstawowych parametrów technicznych charakteryzujący ten obiekt:
- ilość betonu: 11,5-12 m3 klasy B-20,
- ilość stali zbrojeniowej: 750-800 kg,
- wymiary zewnętrzne: szerokość - 2,35 m, długość - 3,70 m i wysokość - 2,75 m,
- ilość pomieszczeń: 2 (tj. izba bojowa i magazynek),
- wymiary wewnętrznych pomieszczeń: ośmioboczna izba bojowa o średnicy 140 cm lub 150 cm i wysokości (1,55 m + 0,25 m) oraz magazynek o długości 1,55 m, szerokości 1,40 m i wysokości 1,90 m,
- średnica otworu bojowego w stropie: 80 cm,
- załoga: 2/3 ludzi.
Wyróżnia się dwa podobne do siebie typy obiektów, tj. R-58c i R-58d. Różnica polega jednie na tym, iż w tym pierwszym izba bojowa posiada kształt ośmiokąta, a w drugim jest okrągła. Ponadto stosowano również wersje wzmocnione. Charakteryzowały się one pogrubieniem ścian zewnętrznych z 40 cm do nawet 80 cm. Wtedy też odpowiednio wzrastały wymiary zewnętrzne obiektu i ilość zużytego do jego budowy materiału.
Źródło: Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014
Historia
Pośpiesznie budowane w 1944 roku fortyfikacje, w skład których wchodziły polowe, liniowe pozycje obrony stałej, miały za zadanie powstrzymywać kolejne uderzenia Armii Czerwonej. Nazwano je „łamaczami fal”. W ich skład wchodziła również pozycja fortyfikacji polowych oznaczonych jako „b-1 Stellung”. Charakteryzowała się ona zastosowaniem standardowych, typowych, betonowych, polowych obiektów fortyfikacyjnych. Zastosowano praktycznie pięć różnych typów obiektów, w tym trzy lekkie („Kochbunkier”, R-58c i R-67) oraz dwa ciężkie (R-668 i R-701).
W zasadzie fortyfikacje wokół Żarek można podnieść do rangi małego Rejonu Umocnionego. W Żarkach znajduje się duże i bardzo ważne skrzyżowanie drogowe. Tutaj krzyżują się trzy drogi bite z Miechowa przez Pradła do Częstochowy (obecnie nr 792), z Janowa do Myszkowa (obecnie nr 793) i z Koniecpola przez Lelów do Koziegłów (obecnie nr 789). Zadaniem taktycznym tego punktu oporu była obrona każdej wlotowej drogi do Żarek, i tak:
- droga od strony Janowa (obecnie nr 793) była broniona przez fortyfikacje polowe wzmocnione ośmioma "Kochbunkrami", wybudowanymi po obu stronach drogi w oparciu o najwyższe wzniesienie, tj. "wzgórze Serwin” (393 m n.p.m.) nazwane jako punkt oporu "Żarki „a"- Serwin". W pobliżu fortyfikacji po zachodniej stronie drogi znajduje się zachowany fundament radaru FuMg-65 Würzburg-Riese,
- droga od strony Niegowej (obecnie nr 789) była broniona przez usytuowany na wzgórzu „Parchowatka” (407 m n.p.m.) punkt oporu „Żarki „b” - Parchowatka”,
- droga od strony Kroczyc (obecnie nr 792) była broniona przez usytuowany na wzgórzu "Góra Piwnica” (391 m n.p.m.) punkt oporu „Żarki „c” - Jaworznik”.
Wszystkie obiekty są mocno zaśmiecone i stają się coraz bardziej nieczytelne. Podobnie, jak wyżej, brak jest zainteresowania nimi ze strony mieszkańców i władz samorządowych.
Źródło: Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014
Literatura
- Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014
