Stellung b1 - Punkt oporu „Żarki „b” - Parchowatka” - 1. Ringstand 67
Opis
Bunkier R(VF)-67. Bauformen 238. (niem. Ringstand für kampfwagenturm). Były to żelbetowe, polowe bunkry bojowe z wieżami czołgowymi. Głównym ich uzbrojeniem były wieże czołgowe różnych typów. Zadaniem taktycznym obiektu było zwalczanie siły żywej nieprzyjaciela oraz lekkich wozów bojowych. Bardzo szeroko stosowano wieże czołgów czechosłowackich oznaczonych przez Niemców symbolami „PzKpfw 35(t)” i „PzKpfw 38(t)”, uzbrojonych w działa kalibru 37 mm. Na linii „b-1 Stellung” bardzo często stosowano wieże z czołgów niemieckich oznaczonych symbolem „PzKpfw II". W wielu przypadkach wieże modyfikowano poprzez wymianę armaty 20 mm na armatę kalibru 37 mm. Wieżę mocowano do stalowej płyty pancernej osadzonej w płycie stropowej wokół otworu bojowego. Wielkość blachy oraz średnica otworu bojowego w stropie zależna była od rodzaju zastosowanej wieży czołgowej.
Podstawowe parametry techniczne obiektu:
- ilość pomieszczeń: 2,
- klasa odporności: „D”, grubość ścian zewnętrznych: 40 cm,
- wymiary zewnętrzne: długość - 4,70 m, szerokość - 2,70 m i wysokość - 2,60 m,
- ilość betonu: 16 m3,
- ilość stali zbrojeniowej: 1000/1200 kg,
- ilość stali profilowej: 250 kg,
- załoga: 3/4 ludzi.
Obiekt bardzo mocno zarośnięty krzewami, a przez to trudno dostepny.
Źródło: Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014
Historia
Pośpiesznie budowane w 1944 roku fortyfikacje, w skład których wchodziły polowe, liniowe pozycje obrony stałej, miały za zadanie powstrzymywać kolejne uderzenia Armii Czerwonej. Nazwano je „łamaczami fal”. W ich skład wchodziła również pozycja fortyfikacji polowych oznaczonych jako „b-1 Stellung”. Charakteryzowała się ona zastosowaniem standardowych, typowych, betonowych, polowych obiektów fortyfikacyjnych. Zastosowano praktycznie pięć różnych typów obiektów, w tym trzy lekkie („Kochbunkier”, R-58c i R-67) oraz dwa ciężkie (R-668 i R-701).
W zasadzie fortyfikacje wokół Żarek można podnieść do rangi małego Rejonu Umocnionego. W Żarkach znajduje się duże i bardzo ważne skrzyżowanie drogowe. Tutaj krzyżują się trzy drogi bite z Miechowa przez Pradła do Częstochowy (obecnie nr 792), z Janowa do Myszkowa (obecnie nr 793) i z Koniecpola przez Lelów do Koziegłów (obecnie nr 789). Zadaniem taktycznym tego punktu oporu była obrona każdej wlotowej drogi do Żarek, i tak:
- droga od strony Janowa (obecnie nr 793) była broniona przez fortyfikacje polowe wzmocnione ośmioma "Kochbunkrami", wybudowanymi po obu stronach drogi w oparciu o najwyższe wzniesienie, tj. "wzgórze Serwin” (393 m n.p.m.) nazwane jako punkt oporu "Żarki „a"- Serwin". W pobliżu fortyfikacji po zachodniej stronie drogi znajduje się zachowany fundament radaru FuMg-65 Würzburg-Riese,
- droga od strony Niegowej (obecnie nr 789) była broniona przez usytuowany na wzgórzu „Parchowatka” (407 m n.p.m.) punkt oporu „Żarki „b” - Parchowatka”,
- droga od strony Kroczyc (obecnie nr 792) była broniona przez usytuowany na wzgórzu "Góra Piwnica” (391 m n.p.m.) punkt oporu „Żarki „c” - Jaworznik”.
Wszystkie obiekty są mocno zaśmiecone i stają się coraz bardziej nieczytelne. Podobnie, jak wyżej, brak jest zainteresowania nimi ze strony mieszkańców i władz samorządowych.
Źródło: Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014
Literatura
- Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014