Kościół pw. św. Barbary w Żarkach

Nr w rejestrze zabytków:
431/60 z 18.03.1960; 37/76/A z 16.02.1978

Opis

Kościół pw. św. Barbary jest świątynią filialną rzymskokatolickiej parafii pw. św. Apostołów Szymona i Judy, należącej do dekanatu Żarki, który położony jest na terenie archidiecezji częstochowskiej. Parafia ta erygowana została pomiędzy 1325 a 1382 r. dzięki staraniom ówczesnego właściciela Żarek – Marcina Myszkowskiego.

Świątynia została wzniesiona jako kościół szpitalny pod koniec XVII w. w miejscu, gdzie wcześniej stała drewniana kaplica wzmiankowana już pod koniec XVI w. Dawniej obok tej kaplicy (w miejscu obecnego skalniaka i parkingu) stał drewniany szpital – przytułek dla ubogich, a wokół kościoła do lat 60. XX w. istniał staw. Przytułek został przebudowany na murowany w 1731 r., później wielokrotnie zmieniany. Ostatecznie został on jednak rozebrany w latach 90. XX w.

Kościół pw. św. Barbary jest świątynią niewielką, murowaną z łamanego kamienia wapiennego i dwustronnie tynkowaną. Ma jednonawowy układ orientowany, z węższym i dużym, zamkniętym półkoliście prezbiterium. Od zachodu znajduje się kwadratowa kruchta. Dach dwuspadowy kryty jest gontem i posiada czworoboczną wieżyczką sygnaturki umiejscowioną pośrodku nawy.

Wewnątrz kościoła do czasów współczesnych zachowały się trzy ołtarze: główny, klasycystyczny z II poł. XVIII w. z barokowym obrazem patronki – św. Barbary malowanym na płótnie oraz barokowe ołtarze boczne – lewy z obrazem św. Katarzyny z około 1730 r. i prawy z obrazem św. Agnieszki z I poł. XVIII w.

Teren wokół kościoła, gdzie do lat 60. XX w. był też jeszcze staw, ogrodzony jest obecnie metalowym płotem na podmurówce. W obrębie placu wybudowany został w 1987 r. Archidiecezjalny Dom Samotnej Matki i Dziecka, nad którym opiekę sprawują Siostry Nazaretanki. Placówka ta dla wielu kobiet jest jedyną szansą na powrót do normalnego życia. Pensjonariuszki nazaretańskiego domu mają bowiem nie tylko możliwość tymczasowego zamieszkania w bezpiecznym i przyjaznym miejscu, ale mogą również liczyć na wsparcie moralne i psychiczne, które dla wielu kobiet jest równie ważne i potrzebne, jak zaspokojenie głodu czy pragnienia.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Początkowo Żarki należały prawdopodobnie do parafii w Leśniowie, która istniała już w 1325 r. Parafia w Żarkach została erygowana pomiędzy 1325 a 1382 r. W 1518 r. Marcin Myszkowski – ówczesny właściciel Żarek i kasztelan wieluński – rozpoczął starania o utworzenie w jego dobrach prepozytury. W wyniku jego działań biskup krakowski Jan Konarski 8 kwietnia 1523 r. erygował w Żarkach prepozyturę uposażoną przez Marcina Myszkowskiego, równocześnie likwidując dotychczasowe proste parafie w Leśniowie i Żarkach, a ich tereny wcielając do prepozytury. Wówczas to wzniesiono, także z inicjatywy Marcina Myszkowskiego, kościół pw. św. Szymona i Judy. Miało to miejsce w latach 1518–1522.

Od 1716 r. parafią w Żarkach administrowali paulini z klasztoru w Leśniowie, aż do kasaty tegoż klasztoru po powstaniu styczniowym. Od 1864 r. w parafii pracują księża diecezjalni. W 1911 r. do powstającej parafii pw. św. Stanisława w Myszkowie wydzielono z parafii żareckiej: Myszków, Połomię i Czarną Strugę. W 1959 r. włączono zaś do parafii w Żarkach-Letnisku wsie: Pustkowie-Nowa Wieś i Pustkowie Dzierżno, a następnie samą wieś Dzierżno, pozostawiając mieszkańcom prawo wyboru miejsca posług duszpasterskich. W tym samym roku wieś Helenówka została przyłączona do parafii myszkowskiej również z prawem wyboru posług w obu parafiach.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Uwagi

W sprawie zwiedzania świątyni należy się kontaktować z kancelarią parafii pw. św. Apostołów Szymona i Judy.

Data powstania obiektu: k. XVII w.

Dane teleadresowe

św. Barbary 4
42-310 Żarki
place
50.626478, 19.361778 Skopiowano do schowka
N50º37'35.321", E19º21'42.401" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Tylko z zewnątrz

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.