Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Zabrzu
A/287/09 z 18.11.2009
Opis
Kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem położonej na terenie dekanatu Zabrze-Mikulczyce kościoła katolickiego obrządku łacińskiego należącej do diecezji gliwickiej.
Świątynia reprezentująca styl neogotycki jest jednonawowa, z pozornym transeptem. Zamknięte trójbocznie prezbiterium, którego pierwotny wygląd został przywrócony w 2001 r., jest wydłużone. Zwartą bryłę kościoła charakteryzuje zróżnicowany gabaryt. Lico ceglane z użyciem cegły w układach dekoracyjnych (fryzy, gzymsy, lizeny) oraz cegły glazurowanej i ciemnobrązowej. Wieża kościelna posiada dwie kondygnacje, wieńczy ją dach piramidalny, spłaszczony w kształcie klina. W prezbiterium świątyni na szczególną uwagę zasługuje bogato złocona stiukowa scena Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. We wnękach, które zamknięte są małżowinami, znajdują się figury św. Piotra i Pawła. Wewnątrz warto również zwrócić uwagę na neobarokową ambonę oraz oryginalną chrzcielnicę w kształcie paszczy wieloryba.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Historia parafii pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi jest nierozerwalnie związana z historią parafii pw. św. Jana Chrzciciela, z której to została ona wydzielona, a która istniała już w XIII w. Obecny kościół parafialny pw. św. Jana Chrzciciela jest trzecią świątynią parafialną. Dawny kościół parafialny był pierwszy raz wzmiankowany w 1305 r. Pod koniec XV w., w 1491 r. wzniesiono w Biskupicach drugą świątynię, również drewnianą. Nie wiadomo dokładnie, w jakich okolicznościach zniszczeniu uległ pierwszy kościół parafialny. Możliwe, że został zniszczony podczas rewolucji husyckiej lub przez Tatarów siejących spustoszenie tych ziem w 1474 r. Świątynia ta, konsekrowana dopiero w 1516 r., dostała się w czasie reformacji, podobnie jak większość katolickich kościołów, w ręce protestantów. Następnie z powrotem służyła katolikom, aż do 1845 r. Wówczas bowiem, 22 czerwca, nad Biskupicami rozszalała się burza, w wyniku której XVI-wieczny kościół pw. św. Jana Chrzciciela uległ całkowitemu zniszczeniu. Ocalała tylko wolnostojąca dzwonnica (campanilla). W latach 1853–1856 wzniesiono więc nową, murowaną świątynię, z fundacji Ballestremów, którą podziwiać można do dnia dzisiejszego.
Opisywany tutaj kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny został wzniesiony w latach 1928–1929, a konsekrowany w 1932 r. W 1940 r. administratorem kuracji został ks. Hubert Gregor, który w 1946 r. został wysiedlony przez ówczesne władze do Niemiec. Od tego czasu do roku 1968 r. opiekę duszpasterską nad wiernymi sprawowali księża jezuici z prowincji krakowskiej, zarządzający wówczas sąsiednią parafią pw. Matki Bożej Różańcowej w Rudzie Śląskiej. W 1950 r. dotychczasowa kuracja otrzymała status parafii.
Gruntowny remont świątyni przeprowadzono w latach 1981–1982. Zmieniono wówczas pokrycie dachowe z dachówki na blachę miedzianą, położono granitową posadzkę oraz wymieniono stolarkę okienną. W 1990 r. ufundowano dla parafii trzy nowe dzwony spiżowe (stare dzwony zostały zarekwirowane w czasie II wojny). W czasie renowacji kościoła w 2001 r. odtworzono pierwotny ołtarz i zmieniono wystrój prezbiterium.
W 1980 r. w obrębie parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny powstał nowy kościół filialny pw. św. Barbary, a w 1982 r. pierwsza w Zabrzu kaplica szpitalna – w Szpitalu Górniczym.
Źródło: peuk.fiiz.pl