Opis
Kościół pw. św. Kamila jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która jest położona na terenie dekanatu zabrzańskiego Kościoła katolickiego obrządku łacińskiego należącego do diecezji gliwickiej, a która powstała w 1928 r.
Ten nietypowy kościół jest świątynią bardzo ważną dla Zabrza, jako że nosi wezwanie patrona miasta. Sama budowla jest bardzo unikalna, powstała bowiem w wyniku adaptacji sali teatralnej na cele kultu religijnego. Bryłę budynku zaprojektował gliwicki architekt Heinrich Gerlach, wnętrze zaś znany koloński architekt prof. Dominikus Bohm. Uroczystość wmurowania kamienia węgielnego pod nową świątynię miała miejsce w 1927 r. Natomiast 7 października 1928 r. biskup wrocławski ks. Adolf Bertram uroczyście poświęcił kościół pw. św. Kamila. W 1932 r. lokalia prowadzona przez ojców kamilianów została podniesiona do rangi kuracji, a następnie do rangi parafii.
Kościół w jednej bryle architektonicznej łączył się ze szpitalem. Cały obiekt był własnością ojców kamilianów. Jednak po II wojnie światowej w 1947 r. ówczesne władze komunistyczne przejęły szpital na rzecz państwa. Pozostawiono jedynie niewielką część budynku przylegającą do kościoła, w której do dnia dzisiejszego mieści się Zakład Opiekuńczo-Leczniczy dla obłożnie chorych prowadzony przez zakon.
Świątynia pw. św. Kamila nabrała znaczenia w poł. lat 90. XX w. Miasta i gminy w tym czasie zaczęły przypominać sobie o swoich historycznych korzeniach. Zaczęto przywracać dawne herby, godła i flagi, modne stało się komponowanie hejnałów, które zaczęto grywać z wież kościelnych i miejskich ratuszów, a także obierać sobie patronów. Miasto i Gmina Zabrze za patrona obrały sobie właśnie św. Kamila – patrona chorych i służby zdrowia. Wzięto pod uwagę fakt, że w mieście jest dużo obiektów związanych ze służbą zdrowia, szpitali oraz placówek medyczno-naukowych na czele ze Śląską Akademią Medyczną.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Parafia pw. św. Kamila, wydzielona z parafii św. Andrzeja Apostoła, powstała w 1928 r. Parafia pw. św. Andrzeja Apostoła jest najstarszą parafią w Zabrzu, nie licząc równie starych w Mikulczycach i Biskupicach. Na podstawie zapisków archiwalnych można wywnioskować, że już w 1305 r. Zabrze mogło posiadać placówkę duszpasterską. W tymże roku powstała bowiem wieś Zabrze jako gmina administracyjna, a co za tym idzie najprawdopodobniej również gmina kościelna podległa większej parafii.
Pierwszy kościół parafialny wzmiankowany jest w dokumentach z 1354 r. Tę datę przyjmuje się również za datę powstania samej parafii. Drewniana świątynia, znajdująca się przy ulicy Staromiejskiej, spłonęła w 1530 r., prawdopodobnie podpalona przez zwolenników reformacji.
W 1546 r. w tym samym miejscu wzniesiono nowy kościół, również drewniany, z trzema ołtarzami oraz umieszczoną na dachu dzwonnicą. W 1678 r., gdy proboszczem parafii był ks. Jerzy Badestinus, zbudowana została nowa plebania.
W 1770 r. stanowisko proboszcza objął ks. Józef Filip Schultz, który to w 1821 r. podjął pierwsze starania o zbudowanie nowej plebanii, jako że stara groziła zawaleniem. Została ona faktycznie zbudowana, w 1829 r., przez ks. Andrzeja Atanazego Seemanna. On także jako pierwszy powziął myśl o wzniesieniu trzeciego już z kolei kościoła parafialnego, który udało się wznieść w latach 1863–1866 za czasów ks. proboszcza Filipa Kitty. W 1861 r. Rejencja w Opolu wydała zgodę na rozpoczęcie prac przygotowawczych. Budowa ruszyła wiosną 1863 r. Dwa lata później przystąpiono do wyposażenia wnętrza. W grudniu 1866 r. ks. kanonik Michał Kania dokonał aktu benedykcji kościoła, oddając go tym samym do użytku wiernych. Uroczystość konsekracji miała miejsce 6 maja 1868 r. Dokonał jej ks. biskup Adrian Włodarski, sufragan wrocławski. W międzyczasie rozebrano stary kościół, z którego drewno przeznaczono na budowę domu dla ubogich. Wokół kościoła założono drugi cmentarz.
Z biegiem lat z parafii pw. św. Andrzeja Apostoła wyodrębniły się i usamodzielniły lokalie, będące obecnie osobnymi parafiami: opisywana tutaj parafia pw. św. Kamila oraz parafie pw. św. Anny, Ducha Świętego, św. Józefa, św. Macieja, Niepokalanego Serca Najświętszej Maryi Panny oraz Najświętszej Maryi Panny Wspomożenia Wiernych w Gliwicach Sośnicy.
1 stycznia 1998 r. dekretem biskupa gliwickiego odłączono od parafii pw. św. Kamila część zamieszkiwaną przez około 2 000 parafian (tzw. osiedle „Szczęść Boże”). Obszar ten włączono do nowo powstałej parafii pw. św. Wojciecha.
Źródło: peuk.fiiz.pl
