Zamek Dolny (Gajówka) w Wiśle

Nr w rejestrze zabytków:
A-705/94 z 07/06/1994

Opis

Wzniesiona na przełomie lat 20. i 30. XX w. rezydencja Prezydenta RP powstała wg projektu wybitnego polskiego architekta okresu międzywojennego Adolfa Szyszko Bohusza. Swoją architekturą przypomina średniowieczny zamek. Projektantem jego wnętrz, które praktycznie w niezmienionym stanie przetrwały do dnia dzisiejszego, byli Andrzej Pronaszko i Włodzimierz Padlewski.

Na rezydencję Prezydenta RP Zamek – Narodowy Zespół Zabytkowy w Wiśle składają się następujące obiekty:

  • Zamek Górny – historyczna rezydencja Prezydenta RP Ignacego Mościckiego;
  • drewniana zabytkowa kaplica z 1909 r.;
  • Zamek Dolny wraz z Gajówką.

Zamek – podobnie jak w okresie międzywojennym – udostępniony jest do zwiedzania. We wnętrzach przygotowywane są wystawy ukazujące działalność prezydentów RP. Na parterze obiektu znajduje się wspaniała, ogromna weranda, która kiedyś służyła jako sala kinowa. Stoi tu fortepian i odrestaurowane, modernistyczne meble z lśniącego metalu. Taki sam jak dawniej jest system zasłon w wielkich oknach, a nawet klamki. Na werandzie, w holu (oddzielonym od niej szklanymi ścianami) i w sąsiedniej jadalni wiszą chromowane lampy i żyrandole. Naprzeciwko werandy znajdują się dwa bliźniacze pokoje kominkowe – w obu kominki działają, w jednym stoi także barek angielski. Na drugim piętrze mieści się gabinet prezydenta Mościckiego, w którym do czasów współczesnych praktycznie nic się nie zmieniło. Stoi tu nadal modernistyczne biurko, fotele i stolik z metalu łączonego z drewnem i szkłem. Na biurku zaś podziwiać można przedwojenne aparaty telefoniczne, maszynę do pisania, lampkę, kałamarz, przycisk i stare radio. Naprzeciwko gabinetu znajduje się salon kąpielowy z oryginalnym wyposażeniem. Stoi tu wielka umywalka, bidet i potężna wanna z wielką jak hydrant baterią. Wszystko, choć używane jeszcze przez prezydenta Mościckiego, działa.

W pieczołowicie odrestaurowanej kaplicy w listopadzie 2004 r. odbyła się pierwsza msza. Obiekt ten, wzniesiony w stylu alpejskim, jest jedyną pozostałością po dawnym zameczku należącym do Habsburgów.

Zamek Dolny i Gajówka to obiekty zaadaptowane na działalność hotelową. Piękne wnętrza, wspaniałe widoki za oknem oraz tło historyczne powodują, iż jest to miejsce naprawdę wyjątkowe.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Zamek Prezydenta RP w Wiśle zbudowany został w latach 1929–1930 w miejscu spalonego drewnianego zameczku myśliwskiego Habsburgów z początku XX w. Był darem ludu Śląskiego – powracającego po ponad 600 latach do Macierzy – dla Prezydenta Rzeczypospolitej Ignacego Mościckiego i jego następców. Prezydent Ignacy Mościcki po raz pierwszy odwiedził to miejsce na przełomie stycznia i lutego 1931 r. Do wybuchu wojny bywał w nim regularnie i chętnie, kilka razy do roku. Zapraszał do Wisły znakomitych gości, w zamku przebywali m.in. książę Kentu i śpiewak operowy Jan Kiepura. Podczas nieobecności prezydenta zamek był udostępniany do zwiedzania, przychodziły tu wycieczki dzieci i młodzieży ze wszystkich szkół w regionie.

W latach okupacji hitlerowskiej zamek zamieniony został w ośrodek dla oficerów i urzędników III Rzeszy.

W 1945 r. zamek na powrót stał się rezydencją głowy państwa polskiego. Gdy w 1952 r. konstytucja PRL zniosła urząd Prezydenta, przejęty został przez Urząd Rady Ministrów. Bywali w nim najwyżsi przedstawiciele władz, m.in. Józef Cyrankiewicz, Edward Ochab i Edward Gierek.

W 1981 r. zamek przekazany został górnikom z KWK im. XXX-lecia PRL (obecnie KWK „Pniówek” z Pawłowic Śląskich).

Starania o powrót zamku pod opiekę Prezydenta RP rozpoczęte zostały już na początku lat 90. ubiegłego wieku. Dzięki wsparciu ze strony lokalnych władz oraz przedstawicieli różnych środowisk, zaowocowały one sukcesem w 2002 r. Z inicjatywy prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego bezzwłocznie rozpoczęty został kompleksowy remont i konserwacja obiektu.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Data powstania obiektu: 1929 r.

Dane teleadresowe

Zameczek 1
43-460 Wisła
place
49.611518, 18.923006 Skopiowano do schowka
N49º36'41.465", E18º55'22.822" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Tylko z zewnątrz

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.