Opis

Jaskinia Malinowska położona jest w Beskidzie Śląskim pod szczytem góry Malinów, tuż przy czerwonym szlaku na wysokości 1075 m n.p.m., na terenie Lasów Państwowych w granicach administracyjnych miasta Wisty.

Według zestawienia jaskiń Karpat fliszowych, długość korytarzy wynosi 249,5 m, a jej głębokość 23,20 m. Szerokość największego korytarza o długości 14 m dochodzi do 1,5 m, a jego wysokość do 10 m.
Pod względem morfologicznym natęży do grupy jaskiń szczelinowych. Powstała w procesie przemieszczenia grawitacyjnego "as skalnych w warstwie piaskowców godulskich. Jaskinię o praktycznie horyzontalnym rozwinięciu na kierunku wsch.-zach., z uwzględnieniem 10 m szczelinowej studni wejściowej, tworzą wysokie, a zarazem dość wąskie szczeliny o prostym przebiegu połączone na różnych wysokościach krętymi ciasnymi korytarzykami z niewielkimi rozszerzeniami stanowiącymi małe komory. Dno korytarzy pokrywają głazy, rumosz skalny i glina, " miejscami bioto i kałuże.

Warunki klimatyczne - jaskinia bardzo wilgotna, a w okresie roztopów wiosennych i intensywnych opadów występują w niej deszcze podziemne. Niejednokrotnie po dużych opadach słychać odgłos przepływającej wody. W zimie wyczuwalny jest wywiew powietrza z otworu, natomiast w porze letniej cieplejsze powietrze dostaje się w głąb jaskini. Światło dzienne dociera do wstępnych partii korytarzy przy studni wejściowej.

Dojście

  • z Przełęczy Salmopolskiej szlak turystyczny czerwony szlakiem turystycznym na Malinów lub
  • ze Szczyrku Soliska szlak turystyczny zielony szlakiem turystycznym na Malinów.

Ze szczytu Malinowa schodzimy kilkaset metrów grzbietem w kierunku Malinowskiej Skały i skręcamy w prawo na wyraźną ścieżkę biegnącą prawie poziomo, którą docieramy do otworu.

Opis jaskini
Jaskinia Malinowska jest jaskinią typu osuwiskowego. Powstała w tzw. zlepieńcach z Malinowskiej Skały i piaskowcach górnych warstw godulskich. Otwór wejściowy (2,5 m x 0,6 m) stanowi duża szczelina (głębokości około 10 m) rozwinięta na kierunku NW-SE. Pionowe odcinki szczeliny były zabezpieczone metalowymi drabinami, które zastąpiły ustawiane tu niegdyś ostrewki i drabiny drewniane. Obecnie jednak brak jest co najmniej części drabinek. Jaskinia rozwinięta jest w dwóch ciągach, zbudowanych z wąskich, wysokich szczelin, połączonych wąskimi, krętymi korytarzykami i kominkami. Dno korytarzy w ciągu I pokryte gruzem i żwirem, rzadziej większymi blokami, miejscami błotniste (głębokie kałuże!), w ciągu II – pokryte rumoszem skalnym lub gliną. Największą salą jest tzw. Galeria w ciągu I – długości 13,5 m, szerokości do 1,4 m i wysokości 9,5 m.

Jaskinia jest wilgotna, szczególnie w niektórych partiach ciągu I. W porze roztopów wiosennych i po długotrwałych opadach deszczu w wielu miejscach występuje deszcz podziemny, a za ścianą w Galerii słychać szum wody. Od pierwszych pomiarów w 1950 r. (Kazimierz Kowalski) temperatura w jaskini utrzymuje się w granicach +6 °C. Przewiew powietrza jest wyczuwalny w szczelinie wejściowej. Światło dzienne sięga do dna tejże szczeliny i do wstępnych partii korytarzy poniżej.

Dzieje poznawania jaskini
Jaskinia pojawiła się w literaturze w 1850 r., w opisie odbytej rok wcześniej podróży Ludwika Zejsznera do źródeł Wisły, jako „jama w piaskowcu właściwie szczelina, o kierunku południowo-wschodnim, 12 kroków długa, 4 szeroka, a znajdująca się 30 kroków głęboko”. W 1888 r. Bogumił Hoff podał opis dojścia do jaskini, scharakteryzował ją bardzo ogólnie, koncentrując się raczej na przedstawionych powyżej podaniach ludowych z nią związanych i informacjach o pierwszych penetracjach obiektu. W 1910 r. Wilhelm Friedberg podał szczegółowy opis jaskini, jej szkicowy plan i przekrój rozwinięty. Władysław Milata badał jaskinię w 1933 r. i przedstawił jej uproszczony przekrój rozwinięty. O „jaskini w górze Malinowa na Śląsku Cieszyńskim” pisał szerzej w 1948 r. Alojzy Szupina. Tekst uzupełniały plan i przekrój rozwinięty. Pełny opis inwentarzowy jaskini, wykonany przez Kazimierza Kowalskiego w 1954 r., zaopatrzony w plan z przekrojami poprzecznymi, obejmował 132 m korytarzy. Jaskinia wzmiankowana była następnie w innych pracach, jednak nie zawierały one z reguły nowych danych.

Zwiedzanie
Zejście do jaskini było w przeszłości dość trudne, raczej dla zaawansowanych turystów. Na pierwszą półkę skalną prowadziła metalowa drabinka oparta o skałę (nie przymocowana). Dalsze wymagało użycia sprzętu alpinistycznego. Zwiedzanie głównych partii jaskini – bez trudności. Możliwości pobłądzenia niewielkie. Aktualnie brak informacji o możliwych innych zagrożeniach. Niezbędna latarka i okrycie przeciwdeszczowe. Główny ciąg jest licznie odwiedzany przez turystów.

8 czerwca 2019 r. jaskinia została oficjalnie udostępniona do publicznego zwiedzania po zamontowaniu bezpiecznego systemu zejścia. Projekt, wykonanie i montaż drabin i pochwytów został zrealizowany przez członków Klubu Alpinistycznego przy Grupie Beskidzkiej GOPR przy wsparciu finansowym Miasta Wisła.

Za bezpieczeństwo poruszania się po jaskini i przestrzeganie obowiązujących przepisów ochrony przyrody odpowiadają bezpośrednio sami zwiedzający jaskinię:

  • wejście do jaskini jak i zwiedzanie jej głównych partii na własną odpowiedzialność, dzieci pod nadzorem prawnych opiekunów (zalecany minimalny wiek dziecka 10 lat).
  • zwiedzanie jaskini bez szczególnych trudności — znikoma możliwości pobłądzenia.
  • niezbędne wyposażenie: latarka montowana na głowie tzw. "czołówka", okrycie przeciwdeszczowe, a także zalecana ochrona głowy np. kask.
  • jaskinia dostępna przez cały rok. W okresie od października do kwietnia należy zwrócić szczególną uwagę na hibernujące w niej nietoperze, aby nie spowodować ich wybudzenia, ponieważ kończy się to dla tych stworzeń śmiercią.

Fauna

  • studniczek tatrzański (Niphargus tatrensis) - można go było zaobserwować w nieckach wodnych jaskini w latach 50. XX w., obecnie nie stwierdzono jego występowania,
  • nietoperze, które przede wszystkim w niej zimują - nocek wąsatek (Myotis mystacinus), nocek duży (Myotis myotis), a także sporadycznie zaobserwowane pozostałe gatunki,
  • pająk sieciarz jaskiniowy (Meta Menardi) - zaobserwowano pojedyncze osobniki w szczelinach przy otworze jaskini,
  • muchówki i motyle (Scoliopteryx libatrix, Triphosa dubitata) oraz inne owady, które pojawiają przy otworze wejściowym do jaskini.

Źródło: wikipedia.pl / materiały informacyjne Miasta Wisła

Historia

Jaskinia jest znana od bardzo dawna. Jak przekazują podania ludowe (nie potwierdzone!), miała służyć już w XV w. husytom (jako kryjówka i miejsce nabożeństw), a w XVI i XVII wieku ewangelikom (wówczas prześladowanym na Śląsku). Na początku XVIII wieku miała być jedną z kryjówek zbójników Ondraszka, a jeszcze w XIX wieku mieli się w niej chronić jacyś rozbójnicy. Według innych podań, jaskinia miała mieć dwie mile długości i ciągnąć się aż do Żywca.

W dawnych przekazach przewija się również informacja, że jedno z wejść jaskini było o wiele niżej, nad potokiem Malinka, a obecnie znany otwór odsłonięty został później, około roku 1860–1870 (podczas wyrębu lasu nieumiejętnie podcięta jodła wyrwała korzeniami fragment ziemi, odsłaniając otwór). Nigdy nie zostało to jednak potwierdzone: nie odnaleziono innego otworu wejściowego, a wszystkie znane opisy dotyczą tych samych partii jaskini.

Jaskinia na przestrzeni dziejów:

Pierwsze wzmianki o jaskim Malinowskiej zwanej także jaskinią Ondraszka przeczytamy w dzienniku z podróży Ludwika Zejsznera z 1849 r. gdzie określa ją jako jamę, a właściwie szczelinę w piaskowcu na 12 kroków długą, 4 szeroką i 30 kroków głęboką.

  • W 1888 r. Bogumił Hoff podał opis dojścia, ogólne dane o jaskini i związane z mą legendy i podania ludowe, a także pierwsze jej eksploracje.
  • 1910 r. - Wilhelm Frtedberg przedstawił szkicowy plan i przekrój jaskini z opisem.
  • W kolejnych opracowaniach pojawiają się powtórzenia pierwszego opisu i legend związanych z jaskinią; w Umiński (1911 r.), K. Sosnowski (1913 r.), Z. Stieber (1914 r.), A. Czudek (1926 r.), W. Milata (1930 r.), Fleszarowa-Danysz (1933 r.).
  • 1948 r. - opracowanie Alojzego Szupiny o jaskini w górze Malinowa na Śląsku Cieszyńskim wraz z jej planem i przekrojem rozwiniętym.
  • 1949-1954 - opis inwentarzowy Kazimierza Kowalskiego z uzupełnieniem go o faunę i florę oraz bardziej szczegółowe plany jaskini mierzącej wówczas 132 m.
  • Do 1985 r. wzmianki o jaskini pojawiają się w opracowaniach G. Klaska i J. Ganszera, z uzupełnieniami dotyczącymi, występowania nietoperzy, zwiększenia jej długości do 164 m i uszczegółowienia planu.
  • 1986 r. — miał miejsce pierwszy odnotowany niegroźny wypadek w jaskini.
  • 1990 r. - wpisanie Jaskini Malinowskiej do wykazu jaskiń i schronisk skalnych Beskidów.
  • 1991 r. - jaskinia ujęta, na liście najdłuższych i najgłębszych jaskiń Beskidów.
  • 1992 r. - wpisanie jaskini do wykazu pomników przyrody nieożywionej.
  • Po 1992 r. przeprowadzano sporadyczne akcje eksploracyjno-pomiarowe w jaskini. Wykorzystano ją także kilkukrotnie w ćwiczeniach GOPR, jako teren pozorowanych akcji ratunkowych

Źródło: materiały informacyjne Miasta Wisła

Dane teleadresowe

43-460 Wisła
place
49.657357, 18.982137 Skopiowano do schowka
N49º39'26.485", E18º58'55.693" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Możliwość zwiedzania
Przybliżona pozycja GPS
Wstęp bezpłatny
Dostęp 24h/7

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.