Drewniany kościół pw. św. Mikołaja w Wilczy
564/66 z 05.02.1956
Opis
Kościół pw. św. Mikołaja w Wilczy (w gminie Pilchowice w powiecie gliwickim), to trzeci z kolei na tym miejscu obiekt sakralny, powstały w wieku XVIII. Jednonawowa, drewniana świątynia, zbudowana na zrąb, posiada cenne wyposażenie z barokowym obrazem Matki Bożej Frydeckiej. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Przebiegają tędy ponadto trasy piesze: znakowany żółtym kolorem szlak okrężny wokół Gliwic oraz zielony szlak Stulecia Turystyki.
Kościół stojący obecnie w Wilczy nie jest pierwszym na tym miejscu. O pierwotnej budowli wiemy jednak niewiele. Nie wiadomo dokładnie kiedy powstała, natomiast zniszczenie przyniosła jej wojna trzydziestoletnia, podczas której okoliczne tereny znacznie ucierpiały. Kolejna świątynia zbudowana została w roku 1657 i wiemy o niej już sporo, gdyż opisywano ją podczas wizytacji w latach 1679 i 1687. Niewielka budowla liczyła sobie 27 łokci długości (czyli około 15 m), miała wieże z trzema dzwonami, posiadała dwoje drzwi i cztery okna. Do wyposażenia należały trzy ołtarze, w głównym z nich znajdował się obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Obecny kościół pw. św. Mikołaja zbudowany został staraniem ks. Józefa Wrana przez cieślę Jakuba Sedlaczka z Gliwic. Budowa miała miejsce w pierwszej połowie XVIII w., ukończono ją natomiast w roku 1755. Jednonawowa, trójdzielna budowla jest orientowana i posiada konstrukcję zrębową. Wieża z izbicą i piramidalnym hełmem jest natomiast konstrukcji słupowej. Zbudowaną na planie prostokąta nawę oraz węższe, trójbocznie zamknięte prezbiterium, pokrywają dwuspadowe dachy pokryte gontem. Z prezbiterium połączona jest zakrystia. Nad główną nawą znajduje się sygnaturka z baniastą kopułką. Dwa wejścia do kościoła - główne od zachodu i boczne od południa, poprzedzone są niewielkimi kruchtami. W ścianie prezbiterium znajduje się rzadko spotykane w tego typu obiektach okrągłe okienko. Z zewnątrz obiekt otoczony jest sobotami. Wyposażenie kościoła jest w większości barokowe. Należy do niego m.in. ołtarz główny z obrazem św. Mikołaja z XVII w. oraz dwa ołtarze boczne, z obrazami: wotywnym Matki Bożej Frydeckiej, z morawskim napisem, pochodzącym z r. 1709, i św. Rodziny. W kościele znajdują się ponadto osiemnastowieczne, późnobarokowe organy, a także rokokowa monstrancja z 1776 r.
Źródło: sad.slaskie.travel
Historia
Pierwszy kościół w Wilczy, który zbudowano najprawdopodobniej już w 1480 r., został zniszczony w wyniku działań wojennych prowadzonych podczas wojny trzydziestoletniej. Wtedy to parafię przyłączono do parafii w Pilchowicach. Stan ten zmienił się dopiero w 1908 r. Od 7 sierpnia 1920 r. obowiązki duszpasterskie w Wilczy pełnił ksiądz Paweł Staffa, którego grób znajduje się na miejscowym cmentarzu. Dekretem z dnia 1 sierpnia 1925 r. Administracja Apostolska erygowała nową parafię w Wilczy.
Drugą świątynią w Wilczy była ta wzniesiona i konsekrowana w 1657 r. Nosiła ona wezwanie Matki Bożej Jasnogórskiej, które zmieniono w późniejszym czasie na św. Mikołaja. Jej opis można znaleźć w najstarszych zachowanych dokumentach wizytacyjnych z 1679 r. i 1687 r. Kościół ów „miał 27 łokci długości i 12 szerokości, dwoje drzwi i cztery okna. Ściany wewnątrz były ozdobione kilkoma obrazami, kościół posiadał galerię, zaś ławy były rozmieszczone według porządku barokowego (secundum ordinem). Obiekt posiadał wieżę przyłączoną z trzema dzwonami. Wokół niego znajdował się cmentarz. W kościele były trzy ołtarze. Główny posiadał snycerkę barokową (novam sculpturam), był pomalowany i pozłocony, zaś wewnątrz znajdował się obraz Matki Bożej Częstochowskiej”.
Kościół istniejący do dnia dzisiejszego został wzniesiony na miejscu poprzedniego na początku II poł. XVIII w. Jego budowę, prowadzoną przez cieślę z Gliwic – Jakuba Sedlaczka – zakończono w 1755 r. Budowla została wzniesiona na trójdzielnym rozplanowaniu.
Świątynia została odnowiona w 1961 r.
Źródło: peuk.fiiz.pl
