Kościół pw. św. Marii Magdaleny w Tychach

Nr w rejestrze zabytków:
671/66 z 28.05.1966

Opis

Kościół został wybudowany w 1782 r., wielokrotnie przebudowywany w XIX w. i rozbudowany na początku XX w. wg projektu Maxa Schliwy z Zabrza. Do 1957 r. świątynia spełniała funkcję jedynego ośrodka sakralnego w Tychach.

Kościół pw. św. Marii Magdaleny jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która należy do dekanatu Tychy Stare położonego na terenie archidiecezji katowickiej.

Kościół jest piękną, zabytkową budowlą, która swój obecny kształt zawdzięcza dużej przebudowie przeprowadzonej na początku XX w. wg projektu Maxa Schliwy. Przedłużono wówczas XVIII-wieczną nawę główną kościoła, rozbudowując prezbiterium. Dobudowano nawę poprzeczną z bocznymi ołtarzami z Grotą Matki Bożej po lewej i Kaplicą Ogrójca po prawej stronie. W ten sposób kościół przyjął kształt rozbudowanego krzyża z zaokrąglonymi ramionami, który podziwiać można do dnia dzisiejszego.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Obecny, murowany kościół pw. św. Marii Magdaleny jest trzecią świątynią znajdującą się w tym miejscu. Pierwszy niewielki kościół w Tychach wzniesiono prawdopodobnie z bali sosnowych ok. 1480 r. na tzw. Początkowiźnie, tj. w miejscu, w którym dzisiejsza ulica Starokościelna łączy się z aleją Bielską. Jego fundatorem był oczywiście książę pszczyński. Jednak wiarygodna informacja potwierdzająca istnienie kościoła i parafii pochodzi dopiero z 1529 r. W latach 1529–1629 świątynia znajdowała w rękach protestantów. Nie był to już jednak kościół pierwotny, ale druga, również drewniana, świątynia, pochodząc z końca XV lub początku XVI w.  

Od 1665 r. kościół posiadał drugiego patrona – był nim św. Mikołaj. W latach 1743–1748, gdy parafia nie miała stałego proboszcza, majątek kościoła częściowo rozgrabili parafianie. Papież Klemens XIII 28 lipca 1764 r. pielgrzymom, którzy w wyniku decyzji cesarza Fryderyka II nie mogli udać się na Jasną Górę, nadał przywilej uzyskiwania odpustów w kościele w święto św. Marii Magdaleny.

11 sierpnia 1769 r. ks. A. Tomicki uświadomił parafianom konieczność budowy nowego kościoła – tym razem murowanego. W tym celu podpisał umowę z przedstawicielami Tychów i Paprocan, którzy zobowiązali się do udzielenia bezpłatnej pomocy w trakcie wznoszenia budynku kościelnego. Pochodzący z Paprocan ks. Stanisław Kroczek 5 czerwca 1780 r. doprowadził do poświęcenia kamienia węgielnego pod nowy kościół, a już 3 listopada 1782 r. delegat biskupa krakowskiego, dziekan pszczyński ks. Tomasz Trzebinia poświęcił nową świątynię.

Niedługo potem, 1 czerwca 1787 r. gwałtowna burza z piorunami w znacznym stopniu uszkodziła budynek kościoła i jego wieżę. Usuwanie szkód i wzbogacanie wnętrza kościoła witrażami, obrazami i feretronami trwało aż do 1796 r.

15 czerwca 1840 r. proboszcz z Piekar ks. Jan Alojzy Ficek poświęcił nowe dzwony tyskiego kościoła. Budowę murowanego ogrodzenia wokół świątyni rozpoczęto w 1854 r., w 1860 r. parafia zakupiła w kościele pw. św. Jadwigi w Pszczynie obrazy Drogi Krzyżowej.

Na zlecenie ks. Jana Kapicy z lutego 1902 r. pracownia architektoniczna Maxa Schliwy z Zabrza podjęła się przygotowania rozbudowy projektu kościoła dla 7500 wiernych. W kwietniu 1906 r. wyburzono część starego budynku kościelnego (nie naruszając wieży), a w maju 1907 r. poświęcono powiększony o 60% powierzchni użytkowej obiekt sakralny. Na wiosnę 1929 r. firma budowlana przystąpiła do rozbiórki wieży kościelnej i rozpoczęła budowę nowej, którą ukończono w sierpniu 1929 r.

W grudniu 1941 r. hitlerowcy skonfiskowali dzwony. 2 lutego 1945 r. w tyskim kościele odprawiono pierwsze po wojnie nabożeństwo w języku polskim.

Do 1957 r. kościół pw. św. Marii Magdaleny musiał spełniać funkcję jedynego ośrodka sakralnego w Tychach – miasta, które w krótkim czasie osiągnęło liczbę 100 tys. mieszkańców. W latach 1996–2004 ks. arcybiskup Damian Zimoń (wikary w latach 1958–1962) poświęcił figurę Jezusa, znajdującą się nad wejściem od strony rynku (lipiec 1996 r.). Natomiast w czerwcu 2002 r. odbyło się poświęcenie tablicy ku pamięci bł. Emila Szramka, byłego wikarego tyskiej parafii.  Na początku XXI w. świątynia przeszła gruntowny remont.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Data powstania obiektu: 1780–1782 r.

Dane teleadresowe

Damrota 62
43-100 Tychy
place
50.1303974409581, 18.9819221824646 Skopiowano do schowka
N50º7'49.431", E18º58'54.92" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Możliwość zwiedzania
Ogólnodostępny
Wstęp bezpłatny

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.