Szyb Reden
442/55 z 26.04.1955 i 608/66 z 28.05.1966
Opis
Charakterystyczna hałda po zaślepionym szybie Reden znajduje się na południowy zachód od rynku Tarnowskich Gór, na południe od obwodnicy, okalającej centrum miasta. Szyb jako wydobywczy drążono od 1794 roku do głębokości około 40 metrów. Obok niego wykuto drugi, przy którym ustawiono w 1796 roku maszynę parową typu Boulton&Watt o średnicy cylindra 40 cali angielskich. Była pierwszą tego typu użytą w górnictwie kontynentalnej Europy. Na Kopalni Fryderyk pompowała na powierzchnię wodę z przekopu Redena. Od 1797 roku część wody skierowano do wybudowanych zbiorników zasilających pierwszy miejski wodociąg doprowadzony do rynku. W 1802 roku w szybie Reden zamontowano pompy ustawionej obok niego nowej, największej w tarnogórskim górnictwie, maszyny parowej o średnicy cylindra 60 cali.
Do czasu ukończenia Północnego Systemu Odwadniania w 1806 roku, rejon szybu Reden był centralnym punktem odwadniania trzech rewirów górniczych: Miejskiego, Bobrownickiego i Suchogórskiego. Miejsce to ma istotne znaczenie dla historii wykorzystania maszyn parowych nie tylko do usuwania wody z podziemi kopalni, ale także do zaopatrzenia w nią mieszkańców miasta.
Źródło: unesco.tarnowskiegory.pl