Opis
Dworzec kolejowy w Tarnowskich Górach to budynek, którego historia rozpoczyna się w II poł. XIX w. Jednak jego obecny wygląd nie jest godny z tym pierwotnym, a z przebudową dokonaną pod koniec XIX w. Projekt obiektu przygotował wówczas Robert Honsch (twórca m.in. kamienic na wrocławskim rynku). Powstał wówczas dwukondygnacyjny budynek w stylu neorenesansowym, z cegły, na kamiennym cokole. W rondach w drugiej kondygnacji fasady umieszczono herby Wrocławia, Tarnowskich Gór oraz Królestwa Prus (obecnie w jego miejscu jest herb Polski). Dworzec stał się wówczas, ze względu na piękną architekturę, nowoczesność i funkcjonalność wizytówką Tarnowskich Gór.
Budynek tarnogórskiego dworca jest zwartą bryłą, składającą się z holu głównego, piętra i wejścia do tunelu z wyjściem na perony. Budynek jest dwukondygnacyjny, podpiwniczony z poddaszem. Na parterze dworca w holu znajdują się kasy biletowe i lokale zagospodarowane komercyjnie. Z tunelu dworca prowadzi wejście na perony, wejście schodami na holl oraz dwa wyjścia na plac przydworcowy w stronę centrum miasta.
Dworzec kolejowy oprócz pomieszczeń służących bezpośrednio podróżnym (hala główna, kasy biletowe, poczekalnie, przechowalnie bagaży, sanitariaty) posiada lokale i pomieszczenia, w których prowadzona jest działalność handlowo-usługowa.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
arnowskie Góry dysponują połączeniem kolejowym już od 1854 r. Znaczny wpływ na powstanie dworca w Tarnowskich Górach miał rozwój przemysłu, górnictwa i hutnictwa. Inicjatorem stworzenia węzłów komunikacyjnych łączących Górny i Dolny Śląsk był hrabia Andrzej Renard – właściciel zakładów hutniczych. W 1856 r. powstał we Wrocławiu komitet założycielski Opolsko-Tarnogórskiej Spółki Kolejowej (Oppeln-Tarnowitzer Eisenbahn Gesellschaft), w skład którego wszedł m.in. hrabia Andrzej Renard, Hugo Fuerst zu Hohenlohe, książę Adolf Hohenlohe, Viktor von Ratibor oraz baron von Auschwitz. Pierwszym najważniejszym i strategicznym zadaniem ww. komitetu było wybudowanie linii kolejowej łączącej Tarnowskie Góry z Opolem. Mocą dekretu królewskiego z 1 grudnia 1856 r. uzyskano pozwolenie na budowę linii kolejowych i przystanków. Prace jednak rozpoczęto sześć miesięcy wcześniej, dzięki czemu 12 lutego 1857 r. pierwszy pociąg towarowy przyjechał z Zawadzkiego na stację Tarnowskie Góry. Otwarcie całej linii kolejowej na odcinku Tarnowskie Góry – Opole odbyło się natomiast 24 stycznia 1858 r. Wraz z uruchomieniem linii kolejowej do użytku oddano w 1857 r. pierwszy budynek dworca. Został on wzniesiony wg prostego projektu z surowej cegły. Szybko okazał się jednak niewystarczający dla zwiększającego się z roku na rok ruchu pociągów. Nikt bowiem nie przypuszczał, że Tarnowskie Góry tak szybko staną się ośrodkiem prężnego przemysłu górniczego, rzemiosła, szkolnictwa, jak i miastem rozmaitych urzędów dla całego powiatu. Przy okienku biletowym starego dworca, w ciasnej poczekalni codziennie tłoczyły się gromady podróżnych. Po 1880 r. ruch prywatnych podróżnych, do którego dodać należy codzienne przejazdy służbowe górników i hutników podążających do kopalni „Buchacz” (kopalnia „Radzionków”), Lazyhuette i licznych kopalń i fabryk Bytomia, Chorzowa, tak przybrał na sile, że każdego dnia odchodziło z Tarnowskich Gór 100 pociągów, na kolei zatrudnionych było 200 urzędników i 300 robotników. Po upaństwowieniu linii kolejowych przystąpiono więc do przebudowy dworca, która miała miejsce w latach 1888–1890.
W 1960 r. dokonano zupełnej przebudowy wnętrz dworca na styl socrealistyczny.
Obecnie dworzec kolejowy w Tarnowskich Górach należy do jednych z najpiękniejszych zabytkowych dworców w Polsce, w 2007 r. zakończyła się bowiem jego renowacja.
Źródło: peuk.fiiz.pl