Drewniany kościół pw. Narodzenia NMP w Szałszy
A/282/60 z dnia 7.03.1960
Opis
Kościół pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Szałszy koło Gliwic został zbudowany około połowy XVII wieku. Jednak pierwsza świątynia w tym miejscu stała już w XV stuleciu. Nawę i prezbiterium istniejącego kościoła wzniesiono w konstrukcji wieńcowej, wieżę – w słupowej. Całość obita jest gontem. Z dachu wyrasta sygnaturka z hełmem o kształcie dzwonu. Największym skarbem wewnątrz pozostaje gotycki obraz Madonny z Dzieciątkiem w otoczeniu apostołów.
Szałsza jest niewielką miejscowością, położoną przy drodze z Gliwic do Tarnowskich Gór. Najwcześniejsze wiadomości o wiosce pochodzą z pierwszej połowy XV stulecia. Prawdopodobnie kilkadziesiąt lat później wzniesiono tutaj kościół lub kaplicę. Pod koniec XVI i w pierwszej połowie XVII wieku był on w rękach protestantów. Obecnie Szałsza chwali się dwoma ciekawymi budowlami zabytkowymi: XIX-wiecznym, neogotyckim pałacem rodziny von Groeling i drewnianym, XVII-wiecznym kościółkiem, który stanął w miejscu starszej budowli. Kościół w Szałszy przez stulecia był filią parafii w Szobiszowicach (obecnie Gliwice Szobiszowice). Od 1930 roku podlega parafii św. Jana Chrzciciela w Gliwicach Żernikach. XVII-wieczna budowla dwukrotnie ulegała częściowemu zniszczeniu: w 1784 roku i w roku 1968. Świątynia jest orientowana. Składa się z wieży zbudowanej w technologii słupowej oraz szerokiej nawy i węższego prezbiterium, które zostały postawione na zrąb. Dachy nad nawą i prezbiterium są dwuspadowe, zaś wieżę wieńczy dach namiotowy. Nad nawą wznosi się ładna sygnaturka z hełmem w kształcie dzwonu. Do prezbiterium dobudowano niedużą zakrystię. Ściany i dach budynku obłożone są gontami. W wyposażeniu wnętrza zachowało się kilka elementów barokowych i neobarokowych. Najwartościowszym przedmiotem jest gotycki wizerunek Matki Bożej z Dzieciątkiem w otoczeniu apostołów, namalowany prawdopodobnie w 1460 roku. Przy kościele odnajdziemy płytę nagrobną, opatrzoną herbem wieloletnich właścicieli miejscowego majątku – von Groelingów. Budynek ich pałacu stoi bardzo blisko. Kościół pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Szałszy znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego.
Źródło: sad.slaskie.travel