Kościół pw. śś. Mikołaja i Krzysztofa w Świbiu
A-367/60 z 10.03.1960
Opis
Kościół pw. śś. Mikołaja i Krzysztofa jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pw. św. Mikołaja, która należy do dekanatu toszeckiego położonego na terenie diecezji gliwickiej.
Pochodzący z II poł. XVI w. kościół nosi cechy późnogotyckie, jako że wzniesiono go na fundamentach poprzedniej, drewnianej świątyni, sięgającej swoją historią możliwe, że początków tutejszej parafii, czyli końca XIII w. Zbudowany został z kamienia łamanego pochodzącego z kamieniołomów w Świbiu. Nawa główna kościoła ma kształt prostokąta, jest wyższa od prezbiterium, zapewne przekształcona w czasie odnowienia świątynia około 1822 r. Prezbiterium świątyni jest na rzucie zbliżonym do kwadratu. Od północnej strony przylega do niego zakrystia z przedsionkiem, nad którą znajduje się loża kolatorska. Pochodzi ona prawdopodobnie z XVIII w. i jest otwarta do wnętrza przeźroczem o łuku koszowym. Pod prezbiterium mieści się krypta grobowa. W prezbiterium podziwiać można sklepienie w typie krzyżowym z zatartymi szwami, w zakrystii zaś krzyżowo-kolebkowe. Chór muzyczny jest murowany i pochodzi z 1881 r. Od zachodu do kościoła przylega kwadratowa, neogotycka wieża z kruchtą w przyziemiu, pochodząca z I poł. XIX w.
Na terenie parafii pw. św. Mikołaja, niedaleko kościoła parafialnego, znajduje się zabytkowa, XVII-wieczna kaplica pw. św. Benigny, którą na pewno warto również zobaczyć. Została ona wzniesiona w 1669 r. z polecenia hrabiego Jerzego Leonarda Collony, który ustanowił przy niej kapelana, pełniącego swoją posługę aż do 1792 r. Poświęcenie kaplicy miało miejsce 4 lutego 1671 r. Obiekt jest orientowany, murowany z kamienia łamanego (podobnie jak kościół parafialny), z zewnątrz uzupełnionego cegłą i otynkowany. Kaplica reprezentuje styl barokowy. Posiada jedną nawę, zamknięta absydą z pięcioma półkolistymi, oknami. Wejście do kaplicy prowadzi przez łukowy, wykonany z piaskowca portal z dwoma pilastrami, umieszczony na osi fasady. Okute drzwi ze skośną kratownicą z listew z rozetami w polach, pochodzą z XVII w. W niszy nad portalem znajduje się kamienna, późnogotycka, rzeźbiona w piaskowcu płaskorzeźba św. Krzysztofa pochodząca z 1515 r. W szczytowej części fasady nad portalem umiejscowione zostały trzy ślepe nisze okienne. Nad całą kaplicą pokrytą dwuspadowym dachem dominuje mała, smukła wieżyczka zwieńczona krzyżem, a przeznaczona na sygnaturkę. W 2001 r. odnaleziono relikwie św. Benigny, które uroczyście przeniesiono do kaplicy w dniu 6 sierpnia.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Świbie są bardzo starą miejscowością, odnaleziono bowiem na ich terenie wykopaliska z czasów kultury łużyckiej. Pierwsza znana pisemna wzmianka o Świbiu pochodzi z 1299 r., w którym nastąpiła w nim fundacja kościoła. Oznacza to, iż już wówczas była to duża osada tworząca gminę. Akt jej lokacji na prawie czynszowym datowany jest na 1305 r. Z tego samego roku pochodzi dokument mówiący o tym, że wioska obejmowała swym obszarem 80 łanów. Kościół parafialny jest wzmiankowany po raz pierwszy w 1447 r., w związku ze zbiórką świętopietrza. Istniał jednak na pewno dużo wcześniej i był drewniany. To właśnie na jego zrębach powstała świątynia istniejąca do dnia dzisiejszego. Obecny, murowany kościół, wykonany z kamienia łamanego z kamieniołomów w Świbiu pochodzi z II poł. XVI w. W latach 1578–1629 został ona zamieniony, podobnie jak wiele innych kościołów katolickich, w protestancki zbór. W latach 1661–1925 Świbie, jako mater adiuncta, połączone było z parafią Wiśnicze. Stało się ponownie samodzielną placówką duszpasterską dopiero z chwilą utworzenia lokalii w 1925 r. Parafia pw. św. Mikołaja została erygowana w 1930 r.
Źródło: peuk.fiiz.pl