Atrakcje turystyczne Śląska

Początki osadnictwa na terenie dzisiejszego Ślemienia sięgają XIII w. W XV w. jego właścicielami była rodzina  Skrzyńskich herbu „Łabędź”. Po nich dziedzicami zostali Szaszowscy z Gierałtowic. W 1545 r. Hieronim Noskowski herbu Szaszor sprzedał Gilowice i Ślemień braciom Janowi i Wawrzyńcowi rodu Komorowskich herbu Korczak. Na przełomie XVI i XVII w. do Ślemienia i okolicznych wsi na Żywiecczyźnie napłynęła ludność wałaska i zasiedliła te tereny, mieszając się z ludnością miejscową – chłopami ze wsi rolnych. Po śmierci Krzysztofa Komorowskiego w 1608 r. nastąpił podział jego obszernych włości na 3 odrębne dominia, zwane od tej pory państwami lub kluczami: „państwo żywieckie i łodygowickie” – odziedziczył Mikołaj Komorowski, „państwo suskie” – Piotr Komorowski, „państwo ślemieńskie” – Aleksander. To ostatnie obejmowało Ślemień, Kocoń (Koczenie), Komorowice (Las), Gilowice, Kurów, Jeżowice (dzisiaj nieistniejące), Międzysusze (dzisiaj nieistniejące), Łękawicę, Oczków, Pewel Małą i Rychwałd Stary. Z rodu Komorowskich wywodziła się Katarzyna z Komorowskich Grudzińska-Lacka, która ma wielkie zasługi dla rozwoju miejscowości. Utworzyła ona m.in. szpital – przytułek dla ubogich w 1656 r., który jednym z pierwszych szpitali tego typu w Polsce. Również dzięki w 1672 r. erygowana została ślemieńska parafia. Na ten cel podarowała ona rolę zwana Bogdanówką oraz pewną sumę pieniężną. Wówczas to został w Ślemieniu wybudowany pierwszy kościół, który służył parafianom aż do poł. XIX w. W czasach potopu szwedzkiego Hrabina była inicjatorką założeń obronnych Ziemi Żywieckiej przed Szwedami. Jej dziełem było usypanie przez miejscową ludność szańców i umocnień ziemnych na przełęczy Kocierskiej i okopów we wsi Las. Katarzyna Grudzińska umierając w 1675 r. zapisała dobra ślemieńskie Konstancji Krystynie, córce swojego zmarłego kuzyna Krzysztofa, która była żoną Jana Wielopolskiego. W ten sposób Ślemień przeszedł w ręce rodu Wielopolskich herbu „Starykoń” – kartusz z tym herbem wmurowany jest w ścianie kościoła parafialnego w Ślemieniu. Ślemień nigdy nie stał się jednak siedzibą rodową jego właścicieli, chociaż były tutaj zbudowane kolejno dwa zamki: w 1639 i 1720 r. – dwory obronne oraz całe założenia dworskie wraz z folwarkiem i zakładami: browarem, młynem, piecem hutniczym, warzelnią soli, karczmą, stawami rybnymi i dużym kompleksem lasów. Po bezpotomnej śmierci Hieronima Wielopolskiego „państwo ślemieńskie” przeszło w ręce jego bratanka – Jana. W poł. XIX w. dobra te zakupione zostały przez hrabiego Branickiego. Ostatnimi właścicielami Ślemienia, od 1907 r. aż do wybuchu II wojny światowej, byli Tarnowscy herbu Leliwa.

Źródło: peuk.fiiz.pl