Punkt oporu "Dąbrówka" - 18. Schron bojowy
35/24
Opis
Ciężki schron bojowy uzbrojony w jedną armatę p.panc, trzy ckm-y i przynajmniej jeden rkm. Jeden cekaem umieszczony był w kopule sygnowanej ZO 1936 N83, kolejny za pancerną płytą. Obiekt jest dwukondygnacyjny. Amunicja do armaty magazynowana była na dolnej kondygnacji i dostarczana na górę przy pomocy windy. Wejście do schronu jest wprawdzie szersze i zamykane dwuskrzydłowymi drzwiami, ale armaty i tak nie da się wtoczyć do środka. Musiała więc być najpierw wstępnie rozebrana i montowana dopiero w środku. Posiada rury do łączności optycznej, skierowane w stronę Maciejkowic, co jest o tyle zastanawiające, że znajdujący się tam samodzielny schron bojowy takowych nie posiada. Obiekt wybudowano w 1936 dla wzmocnienia południowego skrzydła punktu oporu i przystosowany był do prowadzenia ognia w kierunku Bytomia i Maciejkowic. Zachowany jest w dobrym stanie, choć systematycznie rozkradany.
Źródło: fortyfikacja.pl
Historia
Punkt oporu „Dąbrówka Wielka” został wzniesiony na wzgórzu 304,7, znajdującym się tuż nad dawną granicą II Rzeczypospolitej. Według planów miał to być jeden z najważniejszych rejonów obrony, gdyż jego zadaniem było strzec czoła tzw. „klina bytomskiego”, czyli odcinka granicy ostro wcinającego się w polskie tereny Górnego Śląska. Wzniesienie 304, górujące nad Bytomiem, nie tylko doskonale nadawało się do obrony, ale również pozwalało artylerii polowej znajdującej się m.in. w centralnym tradytorze odcinka, ostrzeliwać cele w głębi miasta. Schrony ryglowały jednocześnie jedną z głównych dróg wylotowych z miasta prowadzącą do Siemianowic, Będzina i Katowic, stanowiącą w tym rejonie jeden z najbardziej prawdopodobnych kierunków ataku niemieckiego na Polskę. Ponadto stanowiły osłonę dla linii kolejowej, wybudowanej po podziale Śląska, a łączącej Tarnowskie Góry z Chorzowem, omijającej łukiem niemiecki Bytom.
W sensie organizacyjnym, fortyfikacje w Dąbrówce to pierwszy sektor (licząc od południa) pododcinka „Bobrowniki”. Stacjonująca tu, w nieistniejących już dziś koszarach, kompania forteczna „Dąbrówka” wchodziła w skład IV batalionu specjalnego ckm 11 pułku piechoty z Tarnowskich Gór. Natomiast artyleria polowa należała do 10 baterii artylerii lekkiej specjalnej typ A IV dywizjonu wydzielonego 23 pułku artylerii lekkiej z Będzina.
Ile, ostatecznie, obiektów i jakiego typu wybudowano w Dąbrówce Wielkiej, trudno precyzyjnie określić. Wynika to z faktu zaginięcia dokumentacji, jak i powojennej działalności rolniczo-przemysłowej. Natomiast do naszych czasów dotrwało 17 obiektów: jeden tradytor artyleryjski, 1 ciężki schron bojowy dla armaty ppanc, 6 schronów bojowych ckm, 2 przykoszarowe schrony bojowe ckm, 2 magazyny amunicji i 5 obiektów pozornych - pod literą "P" ukrywają się dwa obiekty pozorne, z których jeden jest całkowicie zasypany ziemią i niewidoczny, a z drugiego pozostał tylko gruz i zwały ziemi sygnalizujące jego pierwotne położenie.
Źródło: fortyfikacja.pl