Kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Sączowie
A/1441/91 z 31.10.1991
Opis
Kościół pw. św. Jakuba Apostoła jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która położona jest na terenie dekanatu sączowskiego należącego do diecezji sosnowieckiej.
Kościół został wzniesiony wg projektu architekta Liche jako trzecia świątynia parafialna w Sączowie. Zbudowano go z cegły na planie krzyża łacińskiego jako budowlę salową, reprezentującą styl eklektyzmu z elementami neoromańskimi, neogotyckimi i neobarokowymi. Jego bryła jest rozczłonkowana, złożona z czterokondygnacyjnej wieży, nawy, transeptu, zakrystii i prezbiterium. Wieża kryta jest hełmem graniastym, nawa – dachem dwuspadowym, zakrystia – dachem jednospadowym. Nad skrzyżowaniem transeptu i nawy głównej występuje niewielka wieża (tzw. sygnaturka). Od strony zachodniej na osi środkowej znajduje się wieża z dzwonami i dziś już nie istniejącym zegarem. Nawa i transept kościoła są kryte pseudokolebką, absydy prezbiterium i transeptu – konchowo, wzmocnione szkarpami prezbiterium – kolebkowo. W prezbiterium występuje sklepienie beczkowe, a w nawie sufit owalny.
Świątynia posiada dwie kaplice: św. Sebastiana i Matki Boskiej Różańcowej. Na zewnętrznej ścianie absydy znajdują się trzy najważniejsze daty w historii sączowskiej parafii: 1224 – 1872 – 1905. Do kościoła prowadzą pięknie okute drzwi, nad którymi znajduje się tympanpn z Okiem Opatrzności. Portal zdobią dwie skręcone kolumny.
Najważniejszym zabytkiem wewnątrz jest datowany na 1671 r. późnorenesansowy ołtarz główny, w którym centralne miejsce zajmuje obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem.
Świątynia ogrodzona jest zbudowanym na przełomie XIX/XX w. murem z kutymi żelaznymi polami.
Na koniec warto dodać, iż sączowski kościół jest najważniejszym punktem sakralnym na wytyczanym przez członków Stowarzyszenia Forum dla Zagłębia Dąbrowskiego, międzynarodowym szlaku pątniczym Via Regia (Szlak św. Jakuba).
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Obecny kościół w Sączowie jest trzecią świątynią w historii prastarej sączowskiej wspólnoty parafialnej. Z aktu erekcyjnego wynika, że pierwszy kościół w Sączowie ufundował i zbudował książę Andrzej w latach 1220–1224. Tę drewnianą świątynię konsekrował biskup krakowski ks. Iwo Odrowąż w 1224 r. Przetrwała ona do 1450 r. Na jej miejscu stanął gotycki kościół murowany z białego kamienia, który służył tutejszej parafii do poł. XIX w. W 1504 r. biskup krakowski ks. Jan Konarski potwierdził erekcję kościoła. W 1850 r. jego stan techniczny zagrażał bezpieczeństwu wiernych i obiekt został zamknięty. Do czasu jego wyremontowania, nabożeństwa odprawiane były w kaplicy w Ożarowicach. Prace budowlane prowadzono w latach 1850–1854 r. Świątynia jednak szybko doznała poważnych uszkodzeń, a wzrastającą liczba wiernych spowodowała, iż przestała być ona wystarczająca dla sączowskiej parafii. Wówczas proboszczem został ks. Rajmund Biernawski, który podjął się rozebrania starej świątyni i zbudowania na jej fundamentach nowej. Trzeba tutaj podkreślić, iż wymagało to od niego dużej odwagi, były to bowiem trudne czasy zaboru rosyjskiego. Nową świątynię konsekrował w dniu 5 września 1872 r. administrator diecezji kielecko-krakowskiej ks. biskup Tomasz Kuliński. Po I wojnie światowej kościół został poddany pracom restauracyjnym. W latach 1906–1907 został pomalowany przez malarzy szkoły krakowskiej. W latach 1990–1991 przeprowadzono remont wieży kościelnej, a w latach 1993–2000 prace konserwatorskie, malarskie, złotnicze i renowacyjne. Odnowione zostały wszystkie ołtarze, ambona, chrzcielnica i wszystkie obrazy.
Źródło: peuk.fiiz.pl