Zespół Szpitalny im. bł. Juliusza Rogera w Rybniku
A/1462/92 z 07.05.1992
Opis
Szpital Miejski nr 1 został wybudowany z inicjatywy nadwornego lekarza księcia raciborskiego, dr Juliusza Rogera, który niestety nie doczekał końca jego budowy. Imieniem tego niezwykłego lekarza, społecznika i jednocześnie etnografa oraz przyrodnika, nazwano zarówno sam szpital, jak i znajdującą się na jego terenie szpitalną kaplicę. Warto podkreślić, iż szpital ten był pierwszym murowanym tego typu obiektem na terenie Rybnika.
Zespół powstawał w kilku etapach w II poł. XIX w. oraz w początkowych latach kolejnego stulecia. Najstarszym obiektem w całym zespole jest sam budynek szpitalny, który oddano do użytku w 1869 r. Kierowały nim początkowo siostry zakonne franciszkanki. W tym czasie jego personel stanowiło dziewięciu lekarzy i jeden lekarz wojskowy, jeden weterynarz, dwóch pomocników lekarza oraz trzydzieści cztery akuszerki. W dawniejszych czasach w tym samym miejscu znajdował się lazaret.
W skład kompleksu, oprócz wspomnianego wcześniej budynku szpitala, wchodzi: pawilon Juliusz, pawilon Rafał, budynek oddziału dermatologicznego oraz dobudowany po latach budynek apteki i pogotowia. Najciekawszym obiektem całego kompleksu jest centralna kaplica szpitalna pw. św. Juliusza.
W 1991 r., ze względu na wybitne walory architektoniczne i urbanistyczne, zespół szpitala wpisano do rejestru zabytków „A”. Szpital funkcjonował nieprzerwanie przez 130 lat, aż do 2000 r. kiedy to oddziały tam funkcjonujące (tzn. oddział chorób wewnętrznych, onkologiczny oraz dermatologiczny) przeniesiono do nowego budynku szpitala wojewódzkiego w dzielnicy Orzepowice. Od tego czasu cały kompleks stoi pusty. Władze miasta Rybnika wyrażają wolę zaadaptowania zabytkowych zabudowań szpitalnych do pełnienia nowych funkcji. Planowane jest zagospodarowanie całego terenu na działalność usługowo-rekreacyjno-użytkową oraz handlową. Na dzień dzisiejszy jednak trudno powiedzieć, czy i kiedy te plany uda się zrealizować.
Zespół zabytkowych obiektów, który obecnie jest pozbawiony należytej opieki, powoli niszczeje. Budynki w żaden sposób nie są wykorzystywane ani udostępniane. Na naszych oczach więc sukcesywnie ginie jeden z zabytkowych obiektów Rybnika, który – przy odpowiednim zaadaptowaniu – mógłby stanowić jego wielką atrakcję, zarówno z uwagi na jego walory historyczne i architektoniczne, jak i ogromne możliwości jego zagospodarowania.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Zespół szpitalny w Rybniku powstał z inicjatywy i funduszy wybitnego lekarza Juliusza Rogera i stanowił najważniejsze dzieło jego życia. Z założenia był szpitalem dla kobiet. Sam twórca nie doczekał jego oficjalnego otwarcia, które miało miejsce w cztery lata po jego nagłej śmierci. Roger urodził się w 1819 r. w Niederstotzingen koło Ulm, a zmarł w 1865 r. Studiował filozofię w Monachium oraz medycynę w Tybindze. W 1843 r. otrzymał dyplom lekarski i rozpoczął karierę zawodową. Na Górny Śląsk trafił w 1847 r. przyjmując posadę lekarza przybocznego księcia raciborskiego Wiktora I. Wkrótce Roger otrzymał tytuł Królewskiego Radcy Sanitarnego. Oprócz leczenia rodziny książęcej swoją pracę dzielił między trzy ośrodki: Pilchowice, Rudy Raciborskie oraz Rybnik. Oprócz leczenia dr Roger miał również dwie pasje: był przyrodnikiem i zbieraczem pieśni ludowych. Nauczył się języka polskiego i zebrał 546 pieśni, które wydał w 1863 r. pt. „Pieśni ludu polskiego w Górnym Śląsku”.
Juliusz Roger jest pochowany na cmentarzu w Rudach, gdzie do dnia dzisiejszego znajduje się ufundowany przez księcia Wiktora I jego nagrobek w kształcie krzyża.
Źródło: peuk.fiiz.pl