Zabytkowa Kopalnia "Ignacy" w Rybniku
A/165/05 z 30.12.2005
Opis
abytkowa Kopalnia Ignacy – zabytkowa kopalnia węgla kamiennego w Rybniku, której powierzchniowa zabudowa została udostępniona do zwiedzania.
Kopalnia znajduje się w Rybniku w dzielnicy Niewiadom przy ul. Ignacego Mościckiego i została udostępniona do zwiedzania od 1999 roku. Główną atrakcją skansenu są 2 maszyny parowe: pierwsza z 1900 roku obsługująca szyb Głowacki, druga z 1920 roku, działa przy szybie Kościuszko. Dodatkowo w budynku administracyjnym znajduje się wystawa poświęcona górnictwu. Umożliwia oglądanie eksponatów związanych z historią i kulturą górnictwa. W 2004 kopalnia została uznana najlepszym produktem turystycznym roku w całym województwie śląskim. Od 19 października 2006 zabytkowa kopalnia Ignacy znajduje się na trasie Szlaku Zabytków Techniki. Na terenie kopalni znajduje się 46 metrowa wieża ciśnień, obecnie wykorzystywana jako punkt widokowy.
Źródło: wikipedia.pl
Historia
Tradycje przemysłowe Rybnika sięgają XVII w. i działalności cystersów, którzy uruchomili wzdłuż rzek Ruda i Bierawka kilka zakładów hutniczych i kuźni. Sama kopalnia „Ignacy” powstała jako KWK „Hoym” w 1792 r. za sprawą pruskiego ministra prowincji śląskiej Karola Jerzego von Hoyma. Niewiele wiadomo na temat pierwszych lat działalności kopalni, jednakże z dostępnych dokumentów wynika, że była ona w tym okresie jedyną państwową kopalnią w rejonie Rybnika.
Początkowo prace wydobywcze prowadzone były bez ustalonych granic nadania, ponieważ nastąpiło to dopiero w 1816 r. Z zakładowych map wynika, że od 1813 r. wydobycie węgla prowadzone było na poziomie 602, który był zwany pokładem „Hoym”, co pozwala przyjąć, że był to pierwszy eksploatowany pokład tej kopalni. W tym samym roku kopalnia przeszła pod zarząd Królewskiego Wyższego Urzędu Górniczego dla Prowincji Śląskiej w Brzegu, i podlegała mu przez 24 lata. 25 września 1834 r. Skarb Państwa Pruskiego sprzedał kopalnię gwarkom kopalni „Sylwester” z Rydułtów. Wówczas kopalnia „Hoym” przestała być kopalnią państwową i stała się gwarecką.
W latach późniejszych nastąpiło kilka kolejnych konsolidacji. Najważniejsza z nich miała miejsce w 1870 r. i dotyczyła kopalń „Hoym” i „Laura”. Kolejne połączenie odbyło się w 1882 r., kiedy do kopalni „Hoym-Laura” przyłączono kopalnię „Carolus”. 1 kwietnia 1914 r. doszło do oficjalnego przejęcia kopalni przez Czernickie Towarzystwo Węglowe. Po kilku tygodniach nowa spółka została wpisana do Towarzystwa Spółek Akcyjnych we Wrocławiu. Wraz z odzyskaniem przez Polskę części Górnego Śląska w czerwcu 1922 r., kopalnia „Hoym-Laura” przeszła pod zarząd władz polskich.
W okresie międzywojennym nastąpiły kolejne przemiany własnościowe. Jednakże najistotniejszą zmianą było przemianowanie w 1936 r. kopalni „Hoym-Laura” na kopalnię „Ignacy” na cześć ówczesnego prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego.
Tuż po rozpoczęciu II wojny światowej, we wrześniu 1939 r., Czernickie Towarzystwo Węglowe oddano pod zarząd komisaryczny koncernu państwowego „Reichswerke Herman Goering in Katowitz”. W poł. 1940 r. Czernickie Towarzystwo Węglowe rozwiązano, a kopalnie „Ignacy” i „Charlotte” w Rydułtowach włączono do państwowego koncernu „Herman Goering Werke”. Zapadła również decyzja o zmianie nazwy „Ignacy” na „Hoymgrube”.
Po wojnie, w styczniu 1946 r. została uchwalona ustawa o przejściu na własność państwa podstawowych gałęzi przemysłu, w tym także górnictwa.
W 1968 r. kopalnię „Ignacy” połączono z kopalnią „Rydułtowy” (dawniej „Charlotte”). Z ich połączenia powstała Kopalnia Węgla Kamiennego „Rydułtowy”. „Ignacy” od tego momentu przyjął nazwę „Ruch II”.
Na początku lat 90. ubiegłego wieku na skutek przemian polityczno-gospodarczych w Polsce rozpoczęła się restrukturyzacja górnictwa. Aby zwiększyć rentowność kopalni zmniejszono wydobycie, co doprowadziło do sytuacji, w której Ruch „Ignacy” został praktycznie wyłączony z eksploatacji. Obecnie pełni przede wszystkim funkcję szybów wentylacyjnych.
Źródło: peuk.fiiz.pl