Piece wapienne w Rudnikach
A/967/2022 z dnia 27.04.2022 r.
Opis
Rudniki są dużą wsią w gminie Rędziny, której obszar od północy przylega do granic Częstochowy. Geograficznie tereny te wchodzą w skład Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Pierwsze wzmianki o Rudnikach odnotowane zostały w dokumentach pochodzących z XIII wieku. Później należały m.in. do ważnego starostwa olsztyńskiego czy niegrodowego starostwa konarskiego. Pod koniec XVIII wieku osada liczyła poniżej 150 mieszkańców. Po rozbiorach Rudniki weszły w skład rządowej Ekonomii Gidle, a następnie stały się własnością prywatną. W połowie XIX stulecia rozpoczęła się przemysłowa „kariera” miejscowości. W 1858 roku Władysław Kanigowski zbudował w Rudnikach wapienne piece (wapienniki) i uruchomił zakład produkcyjny. Po nim, w latach 70. XIX wieku, swoje piece postawił niejaki Dobrzyński. Obok tych zakładów wkrótce wyrosła spora osada fabryczna. Na przełomie XIX i XX wieku źródła wspominają o funkcjonowaniu cementowni „Jakub”, a w 1923 roku miejscowe, niewielkie wapienniki łączą się w Zakłady Wapienne „Wapnorud”. Dzisiaj w Rudnikach wciąż czynna jest cementownia i działają także Zakłady Chemiczne „Rudniki”. Na terenie tego ostatniego przedsiębiorstwa możemy zobaczyć dwa, zachowane w doskonałym stanie, stare piece wapienne. To ceglane budowle na planie koła, zwieńczone cylindrycznymi również kominami. Piece te, typu szybowego, zasypywano niegdyś pokruszonym kamieniem wapiennym z miejscowych kamieniołomów oraz węglem (drzewnym lub kamiennym). W temperaturze od 950 do 1200 stopni Celsjusza węglan wapnia rozkładał się na wapno palone, poszukiwane w budownictwie. Niedaleko wapienników znajduje się kamieniołom, w którym w 1990 roku dokonano jednego z najciekawszych w ostatnich latach odkryć speleologicznych. Jest nim Jaskinia Szmaragdowa, wyróżniająca się podziemnym jeziorkiem o długości kilkunastu, a głębokości około 5 metrów.
Źródło: slaskie.travel