Stellung b1 - Punkt oporu "Przymiłowice" - Ringstand 67
Opis
Bunkier R(VF)-67. Bauformen 238. (niem. Ringstand für kampfwagenturm). Były to żelbetowe, polowe bunkry bojowe z wieżami czołgowymi. Głównym ich uzbrojeniem były wieże czołgowe różnych typów. Zadaniem taktycznym obiektu było zwalczanie siły żywej nieprzyjaciela oraz lekkich wozów bojowych. Bardzo szeroko stosowano wieże czołgów czechosłowackich oznaczonych przez Niemców symbolami „PzKpfw 35(t)” i „PzKpfw 38(t)”, uzbrojonych w działa kalibru 37 mm. Na linii „b-1 Stellung” bardzo często stosowano wieże z czołgów niemieckich oznaczonych symbolem „PzKpfw II". W wielu przypadkach wieże modyfikowano poprzez wymianę armaty 20 mm na armatę kalibru 37 mm. Wieżę mocowano do stalowej płyty pancernej osadzonej w płycie stropowej wokół otworu bojowego. Wielkość blachy oraz średnica otworu bojowego w stropie zależna była od rodzaju zastosowanej wieży czołgowej. Podstawowe parametry techniczne obiektu:
- ilość pomieszczeń: 2,
- klasa odporności: „D”, grubość ścian zewnętrznych: 40 cm,
- wymiary zewnętrzne: długość - 4,70 m, szerokość - 2,70 m i wysokość - 2,60 m,
- ilość betonu: 16 m3,
- ilość stali zbrojeniowej: 1000/1200 kg,
- ilość stali profilowej: 250 kg,
- załoga: 3/4 ludzi.
Źródło: Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014
Historia
Pośpiesznie budowane w 1944 roku fortyfikacje, w skład których wchodziły polowe, liniowe pozycje obrony stałej, miały za zadanie powstrzymywać kolejne uderzenia Armii Czerwonej. Nazwano je „łamaczami fal”. W ich skład wchodziła również pozycja fortyfikacji polowych oznaczonych jako „b-1 Stellung”. Charakteryzowała się ona zastosowaniem standardowych, typowych, betonowych, polowych obiektów fortyfikacyjnych. Zastosowano praktycznie pięć różnych typów obiektów, w tym trzy lekkie („Kochbunkier”, R-58c i R-67) oraz dwa ciężkie (R-668 i R-701).
Punkt oporu "Przymiłowice" to największy punkt oporu linii „b-1 Stellung” na terenie województwa śląskiego, liczący kilkadziesiąt obiektów. Składa się on z dwóch niezależnych części: północno-zachodniej i południowo-wschodniej. Obie części położone są na dwóch sąsiadujących ze sobą wzgórzach, przedzielonych utwardzoną drogą. W części północno-zachodniej obiekty są bardzo zaśmiecone, natomiast w części południowo-wschodniej, mniej. Są natomiast częściowo zasypane materiałem leśnym. Godnym polecenia jest zwiedzanie części południowo-wschodniej. Tutaj obiekty stałe są bardzo czytelne. Do dnia dzisiejszego zachowała się też cała podstawowa sieć okopów strzeleckich, łącznikowych i dobiegowych oraz polowych stanowisk ogniowych. Niestety, podobnie jak w/w opisanych punktach, brak jest całkowitego zainteresowania mieszkańców i władz samorządowych. Zadaniem taktycznym punktu oporu była obrona drogi bitej z Jędrzejowa przez Szczekociny do Częstochowy oraz linii kolejowej z Koniecpola do Częstochowy. Obecnie jest to droga nr 46, a linia kolejowa jest już nieczynna. Ciekawym epizodem jest fakt ukrywania się w tych obiektach, już po zakończeniu wojny, małego oddziału NSZ oraz walk prowadzonych przez ten pododdział z siłami UB.
Źródło: Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014
Literatura
- Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014