Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego Jury
Opis
Centrum to kompleks zlokalizowany na obszarze o unikatowych wartościach przyrodniczych, w sąsiedztwie wapiennych wzgórz zwieńczonych ostańcami skalnymi, w tym najwyższego – Góry Zborów, stanowiącej fragment utworzonego w połowie XX w. rezerwatu przyrody nieożywionej. Zastosowane tutaj nowatorskie zabiegi ochrony czynnej, zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju, godzą interesy przyrody z potrzebami odwiedzających rezerwat turystów, jak i społeczności lokalnej.
W skład kompleksu wchodzi zaplecze edukacyjne z budynkami, ścieżka przyrodnicza, przygotowana do ruchu turystycznego Jaskinia Głęboka oraz tereny udostępnione do uprawiania turystyki kwalifikowanej, w tym wspinaczki skalnej.
Prowadzone działania związane z ochroną dziedzictwa przyrodniczego: usuwanie drzew i krzewów z wytypowanych nasłonecznionych grzbietów skalnych oraz wypas zwierząt gospodarskich, a także kanalizowanie ruchu turystycznego, przyczyniają się do zachowania bioróżnorodności i swoistości krajobrazu Jury, nazywanej w niedawnej przeszłości „krainą białych skał”.
Specyficzne układy biocenotyczne mają wpływ na tutejsze dziedzictwo kulturowe. Społeczność Podlesic Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego Jury w Podlesicach i okolicznych wsi bierze udział w programie restytucji owcy rasy olkuskiej i szkoleniach promujących miejscowe dziedzictwo (np. obróbka i filcowanie wełny) oraz kultywuje tradycje wyrobu potraw regionalnych.
W budynkach Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego Jury w Podlesicach prezentowane są między innymi efekty prowadzonych w tym regionie badań entomologicznych, paleontologicznych czy archeologicznych.
Ośrodek, przystosowany dla osób niepełnosprawnych, pełni funkcje: edukacyjną, naukową, dokumentacyjną, wystawienniczą, wydawniczą.
Na ponad 200-metrowej powierzchni znajdują się: interdyscyplinarna ekspozycja (m.in. trójwymiarowa, interaktywna makieta okolicy Góry Zborów) oraz multimedialna sala konferencyjna, w której prezentowane są filmy edukacyjne i prelekcje, organizowane warsztaty i sympozja. Ośrodek oferuje także sprzedaż wydawnictw regionalnych i pamiątek i kuchnię regionalną. Budynek stanowi zaplecze logistyczne dla działań w zakresie ochrony krajobrazu i bioróżnorodności Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, prowadzonych przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Zawierciańskiej pod nadzorem merytorycznym Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego z licznymi partnerami.
Znajdująca się na terenie Centrum Zagroda Edukacyjna to drewniany obiekt z elementami tradycyjnego wyposażenia gospodarskiego i fotogramami obrazującymi krajobraz Góry Zborów sprzed kilkudziesięciu lat.
W rezerwacie przyrody Góra Zborów urządzona jest ścieżka przyrodnicza. Zwiedzając ją poznamy walory skalnego rezerwatu, historię pasterstwa na Jurze. Dowiemy się, do czego służył kalcyt, jak dawno Jura została zasiedlona przez człowieka, a także zobaczymy efekty prowadzonych od kilku lat zabiegów czynnej ochrony przyrody i krajobrazu.
Jednym z przystanków ścieżki przyrodniczej jest zabezpieczona w 2010 r. i ponownie przystosowana do ruchu turystycznego Jaskinia Głęboka. Można w niej obserwować przebieg procesów krasowych kształtujących podziemne próżnie oraz przedstawicieli fauny jaskiniowej. Jaskinia jest oświetlona, przed wejściem znajdują się tablice informacyjne i punkt widokowy z miejscem odpoczynku dla turystów.
Centrum Dziedzictwa Przyrodniczego i Kulturowego Jury w Podlesicach to znakomite miejsce do wypoczynku, organizacji imprez, konferencji i szkoleń – zapraszamy do współpracy.
Źródło: podlesice.org.pl
