Zabytkowa zabudowa ul. Bytomskiej w Piekarach Śląskich
Opis
Piekary Śląskie są ponad pięćdziesięciotysięcznym miastem, położonym w północno-wschodniej części Górnego Śląska, przy granicy z Zagłębiem Dąbrowskim. Miasto powstało w 1947 roku z połączenia osad przemysłowych Szarleja i Wielkich Piekar. Później rozszerzono je o miejscowości: Dąbrówka Wielka, Brzeziny, Brzozowice, Kamień i Kozłowa Góra. Ulica Bytomska jest główną ulicą miasta, wokół której ukształtował się niegdyś, na południu, graniczący z Bytomiem Szarlej, a na północy – Wielkie Piekary (dziś dzielnica Centrum). Granica pomiędzy tymi miejscowościami przebiegała dzisiejszą ul. Pod Lipami, gdzie przy zbiegu z ul. Bytomską stoi krzyż Diepenbrocka.
Nazewnictwo ulicy
W czasach przed utworzeniem miasta szarlejska część ulicy nazywała się Piekarska, odcinek zaś od Szarleja po Bazylikę – Mariacka. Podczas wojny okupant ochrzcił ulicę imieniem Adolfa Hitlera, po jej zakończeniu zaś krótko nazywała się ul. Michała Roli Żymierskiego. Co ciekawe, do końca lat 70. ubiegłego wieku ulicą kursował tramwaj linii 8, z Bytomia do sanktuarium w centrum Piekar.
Zabytki przy ul. Bytomskiej
Przy ul. Bytomskiej zachowało się wiele interesujących budynków, pochodzących głównie z XIX i XX wieku. Najważniejszym obiektem jest oczywiście Bazylika Najświętszej Marii Panny i św. Bartłomieja z cudownym obrazem Matki Bożej Piekarskiej. Obok niej znajduje się nie mniej znana Kalwaria.
Poza sanktuarium warto zwrócić uwagę na kilka zabytkowych i będących miejscem wielu historycznych wydarzeń budynków. I tak, podążając od południa, pierwsze rzucają się w oczy, wpisane do rejestru zabytków zabudowania dawnego Szpitala Spółki Brackiej, czyli sławny Wojewódzki Szpital Chirurgii Urazowej. Pawilon główny, dom dyrektora i parę innych gmachów towarzyszących wzniesiono w latach 1914-24.
Dalej, również po parzystej stronie, znajduje się gmach Urzędu Miasta, postawiony na przełomie XIX i XX wieku. Naprzeciw niego stoi Miejski Dom Kultury i siedziba Radia „Piekary”. Nad centralną częścią ul. Bytomskiej dominują wieże Bazyliki Mariackiej. Kościół poprzedza główne wejście na teren Kalwarii, z pomnikiem Jana Pawła II.
Po drugiej stronie ulicy działa natomiast chwalący się ponad stuletnimi tradycjami Zakład Sztuki Kościelnej Schaefferów, słynący z produkcji figur i sztukaterii, które zdobią wiele kościołów w całej Polsce i Europie. Na ul. Bytomskiej warto również zwrócić uwagę na liczne budowle przedwojenne, jak np. kamienicę pod numerem 72 czy budynki Poczty Głównej i Banku Śląskiego.
Źródło: peuk.fiiz.pl