Punkt oporu "Dąbrówka" - 15. Tradytor artyleryjski

Nr ewidencyjny miejsca pamięci:
35/24 (kopia 3)

Opis

Tradytor "p.o. wzg.304,7" jest najstarszy i ma najbardziej skomplikowaną budowę wśród obiektów Obszaru Warownego Śląsk. Posiada dwie kondygnacje, nieregularny kształt, stropy żelbetowe bez belek, dwa osobne kierunki ognia armaty, brak dostatecznej obrony wejść, brak właściwej ochrony przeciwgazowej i uproszczoną wentylację. Zasadnicze uzbrojenie tradytora stanowiła armata polowa ustawiona w pomieszczeniu bojowym z dwiema strzelnicami, pozwalającymi prowadzić ogień na przedpole i na prawo wzdłuż pozycji obronnej. Aby ułatwić manewrowanie armatą przy zmianie kierunku ognia skonstruowano specjalną obrotową podstawę - przypominającą kolejową obrotnicę. Otwory strzelnic zamykane były dwuskrzydłowymi stalowymi okiennicami osadzonymi w stalowej ramie. Dla zapewnienia odpowiedniej powierzchni dla obsługi armaty do gotowego tradytora dobudowano przedsionek przy wjeździe dla działa z drugą parą drzwi i pozbawioną zamknięcia strzelnicą broni ręcznej dla obrony wejścia. W sąsiedztwie izby bojowej znajdował się magazyn amunicji, odgrodzony cienką ścianą z drzwiami przesuwnymi od pomieszczenia przejściowego. W pomieszczeniu przejściowym znajdowały się wejściowe z dwuczęściowymi drzwiami pancernymi, zejścia na dolną kondygnację i ławka. Wyjście prowadziło do wykopu z betonowym podestem i schodami. Ścianka wykopu umocniona była kamienną obmurówką i chroniona betonowym murkiem osłaniającym również wejście. W dolnej kondygnacji znajduje się pomieszczenie załogi tradytora, z której wychodzi szyb do pancernej kopuły obserwacyjnej (ZO 1934 11). Obok znajduje się izba dowodzenia i pomieszczenie pogotowia załogi półkopuły pancernej ckm (ZO 1934 10). Obiekt jest wyczyszczony ze wszelkich metalowych elementów. Po wojnie detonowano w nim niewypały, co spowodowało lekkie przesunięcie ściany oddzielającej izbę bojową armaty od składu amunicji. Dolna kondygnacja mocno zalana wodą i zasypana śmieciami.

Źródło: fortyfikacja.pl

Historia

Punkt oporu „Dąbrówka Wielka” został wzniesiony na wzgórzu 304,7, znajdującym się tuż nad dawną granicą II Rzeczypospolitej. Według planów miał to być jeden z najważniejszych rejonów obrony, gdyż jego zadaniem było strzec czoła tzw. „klina bytomskiego”, czyli odcinka granicy ostro wcinającego się w polskie tereny Górnego Śląska. Wzniesienie 304, górujące nad Bytomiem, nie tylko doskonale nadawało się do obrony, ale również pozwalało artylerii polowej znajdującej się m.in. w centralnym tradytorze odcinka, ostrzeliwać cele w głębi miasta. Schrony ryglowały jednocześnie jedną z głównych dróg wylotowych z miasta prowadzącą do Siemianowic, Będzina i Katowic, stanowiącą w tym rejonie jeden z najbardziej prawdopodobnych kierunków ataku niemieckiego na Polskę. Ponadto stanowiły osłonę dla linii kolejowej, wybudowanej po podziale Śląska, a łączącej Tarnowskie Góry z Chorzowem, omijającej łukiem niemiecki Bytom.

W sensie organizacyjnym, fortyfikacje w Dąbrówce to pierwszy sektor (licząc od południa) pododcinka „Bobrowniki”. Stacjonująca tu, w nieistniejących już dziś koszarach, kompania forteczna „Dąbrówka” wchodziła w skład IV batalionu specjalnego ckm 11 pułku piechoty z Tarnowskich Gór. Natomiast artyleria polowa należała do 10 baterii artylerii lekkiej specjalnej typ A IV dywizjonu wydzielonego 23 pułku artylerii lekkiej z Będzina.

Ile, ostatecznie, obiektów i jakiego typu wybudowano w Dąbrówce Wielkiej, trudno precyzyjnie określić. Wynika to z faktu zaginięcia dokumentacji, jak i powojennej działalności rolniczo-przemysłowej. Natomiast do naszych czasów dotrwało 17 obiektów: jeden tradytor artyleryjski, 1 ciężki schron bojowy dla armaty ppanc, 6 schronów bojowych ckm, 2 przykoszarowe schrony bojowe ckm, 2 magazyny amunicji i 5 obiektów pozornych - pod literą "P" ukrywają się dwa obiekty pozorne, z których jeden jest całkowicie zasypany ziemią i niewidoczny, a z drugiego pozostał tylko gruz i zwały ziemi sygnalizujące jego pierwotne położenie.

Źródło: fortyfikacja.pl

Historyczna nazwa: Punkt oporu wzg. 304,7 "Dąbrówka"

Dane teleadresowe

Kosynierów
41-503 Piekary Śląskie
place
50.335511, 18.990136 Skopiowano do schowka
N50º20'7.84", E18º59'24.49" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Ruina/pozostałości
Możliwość zwiedzania
Wstęp bezpłatny
Dostęp 24h/7

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.