Punkt oporu "Kamień" - 07. Dom Strzelca
27/38
Opis
Schron bojowy Obszaru Warownego „Śląsk” w tzw. domu „Strzelca” funkcjonuje jako jedna z izb muzealnych stworzonych i zarządzanych przez funkcjonujące od 1997 r. Stowarzyszenie na rzecz Zabytków Fortyfikacji „Pro Fortalicium”, którego głównym celem działalności jest ratowanie zabytków architektury militarnej, a także rozbudzanie wśród ludzi zainteresowania problematyką fortyfikacji.
Schron bojowy w domu „Strzelca” jest bardzo nietypowym schronem bojowym, jako że został on celowo zamaskowany w budynku cywilnym. Wchodził on w skład Samodzielnej Grupy Bojowej (Łącznikowego Punktu Oporu) „Kamień”, który operacyjnie łączył umocnienia na „Wzgórzu 310” w Bobrownikach i Samodzielną Grupę Bojową „Brzeziny”, a dalej „Wzgórze 305” w Dąbrówce Wielkiej.
Budynek, w którym znajduje się ten unikalny na skalę Polski schron, został wzniesiony w 1938 r. na siedzibę paramilitarnej organizacji „Strzelec”. Możliwe, że to przeznaczenie obiektu zdecydowało o zlokalizowaniu w nim schronu bojowego.
Sam budynek mieszkalny charakteryzuje się bardzo mocną i solidną konstrukcją. Schron bojowy umieszczono w północno-zachodnim narożniku budynku. Jego istnienie utrzymywane było w tajemnicy, stąd też strzelnice obiektu były najprawdopodobniej zamaskowane drewnianymi okiennicami.
Schron jest obiektem jednoizbowym posiadającym aż dwa wejścia, wyjście ewakuacyjne i dwie strzelnice, które są tego samego typu, jak te występujące w schronach pozorno-bojowych. Jego załoga mogła się składać z kilku osób, a wyposażeniem bojowym mogły być dwa rkm-y czy nawet dwa ustawione na stołach pod strzelnicami ckm-y. Zadaniem obiektu było wspieranie sąsiednich schronów Samodzielnej Grupy Bojowej „Kamień” i zamknięcie ogniem broni ręcznej i maszynowej wyjścia z ulic prowadzących do Kamienia od strony zachodniej.
Jego walorem miała być nie tyle siła ognia i solidna konstrukcja, ile zaskoczenie przeciwnika.
Po wojnie w budynku miała swoją siedzibę placówka Milicji Obywatelskiej, a później osiedlili się tutaj normalni lokatorzy.
Schron bojowy Obszaru Warownego „Śląsk” w domu „Strzelca” jest udostępniony do zwiedzania, które jest możliwe jedynie po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym. Opiekę nad obiektem sprawuje koło terenowe „Dobieszowice”. W sprawie zwiedzania schronu należy kontaktować się z Piotrem Skupieniem (tel. kom. 602 406 943, e-mail: p_skupien@o2.pl).
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Schron w Piekarach Śląskich stanowi jeden z elementów tzw. Obszaru Warownego „Śląsk”, który został stworzony dla obrony polsko-niemieckiej granicy w latach 30. XX w. Decyzję o jego stworzeniu podjęto w 1933 r. z uwagi na zwiększające się realne zagrożenie ze strony Niemiec i związaną z nim konieczność obrony Górnego Śląska. System oparto na tzw. fortyfikacji rozproszonej, polegającej na budowaniu dużej ilości niewielkich schronów bojowych, powiązanych systemem ognia i połączonych siecią umocnień ziemnych. W przypadku polskich fortyfikacji przyjęto zasadę tworzenia tzw. punktów oporu, czyli skupisk „bunkrów” zdolnych do obrony okrężnej.
W pierwszym etapie, przypadającym na lata 1933–1935 zbudowano trzy izolowane punkty oporu: p.o. „Dąbrówka Wielka” (1933), p.o. „Szyb Artura” (1934) i p.o. „Bobrowniki” (1935) – w sumie ok. 26 schronów bojowych. W kolejnych latach powstały kolejne schrony, a te istniejące były cały czas wyposażane i umacniane. W 1938 r. w ramach akcji zagęszczania obrony, na całym odcinku Obszaru Warownego „Śląsk” stworzono obiekty pozorne, pozorno-bojowe oraz lekkie schrony bojowe, wśród których znalazł się opisywany tutaj schron w domu „Strzelca”. Prace fortyfikacyjne trwały do momentu wybuchu II wojny światowej, w przededniu której do życia została również powołana Grupa Operacyjna „Śląsk”.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Uwagi
W sprawie zwiedzania obiektu nalezy kontaktować się z Dariuszem Pietrucha (tel. +48 663 745 323).
