Opis

okole Góry to największy rezerwat przyrody i zarazem największy kompleks lasu naturalnego na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Nazwa nadana przez miejscową ludność pozwala sądzić, że na wzgórzach tych były kiedyś gniazda sokołów. Do niedawna zamieszkiwały go również rzadkie w Polsce puchacze, o czym świadczy, m.in. nazwa skały Puchacz stanowiącej wschodni kraniec Sokolich Gór. Również ludowe nazwy mają tutejsze uroczyska.

Rezerwat Sokole Góry obejmuje 9 kopulastych wzniesień i skalistych masywów, które tworzą rodzaj gniazda górskiego, wzniesionego przeciętnie ok. 100 m nad okoliczny teren (ok. 400 m n.p.m.).

Są to kolejno od zachodu na wschód:

  • Góra Sokola, nazywana także Sokolicą, ciągnnie się grzbietem o długości około 1 km. W północnej części tego pasma znajdują się m.in. otwory wejściowe do Jaskiń Pod Sokolą Górą i Studnisko. Dla ułatwienia wędrówki w niektórych miejscach na Sokolej Górze wbudowano w teren stopnie, a punkt widokowy na zamek w Olsztynie został zabezpieczony łańcuchami.
  • Południowo-wschodnia odnoga Góry Sokolej nosi nazwę Nowej Setki.
  • Kamienne Górki, nazywane też Kamienna Góra, są niskim, nieco odosobnionym wzniesieniem o wysokości 344 m n.p.m. położonym na południe od Góry Sokolej. Nie wchodzą w obszar rezerwatu przyrody.
  • Góry Setki to wał położony między Górami Sokolą a Pustelnicą. W północnej części Setki przechodzącej tu w południowy stok Pustelnicy znajduje się otwór wejściowy Jaskini Urwista .
  • Góra Pustelnica jest najwyższym wzniesieniem Gór Sokolich z charakterystyczną wieżą triangulacyjną na szczycie o wysokości 399,4 m n.p.m. lub jak popularnie jest podawane 400 m n.p.m. W stokach tej góry znajdują się otwory wejściowe do Jaskiń Koralowej, Olsztyńskiej, Wszystkich Świętych oraz Awenu Zygmunta.
  • Stare Setki taką nazwę nosi południowa odnoga Góry Pustelnica. Według podań ludowych w jeden nieokreślony bliżej dzień w roku na Pustelnicy zbiega się cała zgraja szatanów z ogromnym szumem i hałasem. Szalone biegi powtarzają się kilkakrotnie w ciągu diabelskiego zlotu.
  • Góra Puchacz jest najdalej na wschód wysuniętym wzniesieniem Sokolich Gór. W północnych stokach tej góry mieszczą się wejścia do Jaskini Komarowej i Maurycego.
  • Góra Knieja lub też Góry Knieje to skrajny północno-wschodni cypel Sokolich Gór o wysokości 365 m n.p.m. położony na północ od Puchacza już poza terenem rezerwatu.
  • Góra Donica leży na południe od Pustelnicy i Puchacza, ale jest dużo niższa od nich i mniej zaznacza się w krajobrazie.
  • Góra Karzełek leży na południowy − wschód od Góry Donica.
  • Góra Jodłowa stanowi skrajny południowo − wschodni cypel Sokolich Gór.

W Sokolich Górach znajduje się blisko 50 form krasowych − jaskiń i schronisk skalnych z których najsłynniejsze to jaskinie: Maurycego, Pod Sokolą Górą, Studnisko − najgłębsza znana obecnie jaskinia na Jurze, Olsztyńska, Wszystkich Świętych i Koralowa.

Obszar ten jest największym skupiskiem jaskiń na terenie Wyżyny Częstochowskiej.

FLORA

Podnóże Sokolich Gór porasta bór sosnowy. Wyższe partie rezerwatu to naturalny las bukowy z buczyną karpacką ( Fagetum carpaticum) na północnych stokach i buczyną ciepłolubną (naskalną) na stokach południowych z domieszką jodły, grabu, dębu i lipy.

Spotykane są tu również pojedyncze okazy modrzewia polskiego osiągające wiek 150 lat.

W bogatym gatunkowo poszyciu i runie rosną storczyki (gnieźnik leśny, żłobik koralowy, lilia złotogłów).

Pod Górą Knieja znajduje się stanowisko chronionego krzewu − kłokoczki południowej, które to stanowisko jest północną granicą występowania tego gatunku w Europie.

Na północnych stokach w buczynie rośnie żywiec dziewięciolistny.

Występują również m.in.: czosnek skalny, pięciornik pagórkowaty, buławniki i konwalia majowa.

Skałki porastają murawy kserotermiczne (to ciepłolubne zbiorowiska trawiaste o charakterze stepowym, których występowanie uwarunkowane jest warunkami klimatycznymi i glebowymi. Mają postać barwnych muraw, o bogatej i zróżnicowanej florze, często z udziałem gatunków reliktowych oraz rzadkich).

FAUNA

Ssaki występujące w rezerwacie, to w głównej mierze: wiewiórka, kuna leśna, sarna, dzik, lis.

W związku z występowaniem mnogości schronisk i jaskiń na tym terenie stanowi on również dogodne miejsce dla nietoperzy. Stwierdzono występowanie tu aż 8 gatunków nietoperzy m.in.: nocka Natterera i nocka orzęsionego.

Rezerwat jest również ostoją nielicznie występujących w kraju ptaków lelków kozodojów.

Ptaki których występowanie stwierdzono w rezerwacie to również: dzięcioły, jastrzębie gołębiarze, makolągwy, myszołowy.

Wśród gadów i płazów spotkać można: padalca, gniewosza plamistego.

Ponadto w Jaskini Pod Sokolą Górą znalazły swoją ostoję dwa gatunki chrząszczy ( Choleva aquilonia gracilenta iCatops tristis infernus), będące reliktami ostatniego zlodowacenia. Korzystają one z utrzymującej się tam przez cały rok temperatury +3° C.

ZAGOSPODAROWANIE

Przez rezerwat przebiegają kluczowe jurajskie szlaki piesze w tym:

  • czerwony Orlich Gniazd,
  • czarny Barbary Rychlik,
  • zielony Walk 7 Dywizji Piechoty.

W bezpośrednim sąsiedztwie przebiegają też szlaki rowerowe:

  • niebieski Kacpra Karlińskiego,
  • zielony Wokół Olsztyna,
  • czarny Olsztyński.

Skorzystać też można ze szlaku konnego prowadzącego ze Stajni Biały Borek w Biskupicach.

Przez rezerwat poprowadzono również żółtą ścieżkę dydaktyczną o długości ok. 4 km, z 9 przystankami.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Ciekawostki

Sokole Góry, to cel nie tylko weekendowych turystów, ale też członków klubów speleologicznych, a to za sprawą licznych jaskiń. Spotkamy tu jaskinie niewielkie i łatwe do spenetrowania ale i te o rozwinięciu pionowym, niebezpieczne do zwiedzania, wymagające profesjonalnego sprzętu i dużych umiejętności.

Uwagi

Do rezerwatu można dotrzeć z kilku miejsc, np.: z Olsztyna, Zrębic i Biskupic lub też z parkingu znajdującego się w lesie przy drodze Biskupice - Olsztyn przy zachodniej granicy rezerwatu.  

Wspinanie zgodnie z decyzją Wojewody z 2007 roku jest dozwolone jedynie na skałach:

  • Pielgrzym,
  • zachodniej i południowej kulminacji Góry Sokolej (skałki Bonifacy i Kadry),
  • północnych stokach Pustelnicy,
  • północnych stokach głównej kulminacji Puchacza (Przewieszony Mur).

W Rezerwacie Sokole Góry należy zwrócić szczególną uwagę na bezpieczeństwo w okolicach ogrodzonych jaskiń „studni” ponieważ upadek do takiej jaskini grozi śmiercią!

Parking znajduje się w lesie przy drodze Biskupice – Olsztyn przy zachodniej granicy rezerwatu.

Dane teleadresowe

42-256 Olsztyn
place
50.724039, 19.288306 Skopiowano do schowka
N50º43'26.54", E19º17'17.902" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Możliwość zwiedzania
Ogólnodostępny
Wstęp bezpłatny

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.