Pododcinek "Niezdara" - Schron nr 4
Opis
Jadąc drogą krajową nr 78 od strony Siewierza w kierunku Tarnowskich Gór dojeżdżamy do miejscowości Tąpkowice. Gdy miniemy dwie stacje benzynowe (najpierw z prawej a później z lewej strony), po lewej stronie w polu zauważymy wystającą wieżyczkę kopuły pancernej. To schron nr 1 w Tąpkowicach. Jedziemy dalej ul. Zwycięstwa i po minięciu z prawej strony drogi prowadzącej do Ożarowic (ul. Armii Czerwonej) przejeżdżamy jeszcze około 150 metrów i skręcamy w drogę asfaltową w lewo (w kierunku na Ossy). Następnie skręcamy w prawo w asfaltową drogę (z prawej mijamy cmentarz), która wkrótce przechodzi w drogę szutrową. Jedziemy tą drogą równolegle do głównej drogi (nr 78) i po przejechaniu około 200 metrów za domem w odległości ok. 50 metrów od szutrowej drogi odnajdziemy schron nr 4. Musimy tutaj szczególnie go wypatrywać, ponieważ widoczne nad ziemią są jedynie dwie kopuły pancerne.
Zwiedzanie schronu wewnątrz jest właściwie niemożliwe, ze względu na to, że został on zasypany tonami śmieci, gruzem itp. Ponadto w schronie utrzymuje się wysoki poziom wody (szczególnie na wiosnę).
Dane techniczne
Schron wybudowany w klasie odporności D, został wyposażony w nietypowy garaż dla armatki przeciwpancernej wz. 36 kalibru 37 mm. Do wnętrza garażu można było dostać się z zewnątrz przez drzwi zewnętrzne lub przez wąskie przejście (60 x 60 cm) z wnętrza schronu.
Do prowadzenia zasadniczego ognia służyły dwa ckm-y umieszczone w kopułach pancernych. Schron nie posiadał żadnej strzelnicy ściennej dla ckm-u. Ponadto schron wyposażony był w strzelnicę dla rkm-u do obrony wejścia oraz dwa wyjścia ewakuacyjne od wschodniej i zachodniej strony schronu.
Historia
Schron został wybudowany latem 1939 roku. Wchodzi on w skład pozycji zwanej Sektorem umocnionym "Tąpkowice", która jest częścią linii umocnień z II Wojny Światowej o nazwie Obszar Warowny "Śląsk".
W przededniu wybuchu wojny w sierpniu 1939 roku obiekt ten wyposażono w broń i obsadzono żołnierzami z 6 kompani specjalnej ckm mjr Ćwiąkalskiego, której faktyczny stan stanowił siłę batalionu. Ze względu na brak koszar na tym odcinku, żołnierze byli dowożeni na swoje stanowiska z koszar 11 pułku piechoty w Tarnowskich Górach.
W 1939 roku schron ten nie wziął udziału w walkach, natomiast w 1944 roku Niemcy włączyli go do swojej pozycji obronnej "B-2 Stellung", której fragmenty widoczne są do dzisiaj w postaci rowów łącznikowych oraz betonowych stanowisk strzeleckich zwanych "kochbunkrami".
Źródło: M. Sindera, Odcinek od Przeczyc (...) do Wymysłowa [w:] Fortyfikacje Obszaru Warownego "Śląsk", Historia, przewodnik, s. 45-52