Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Nakle Śląskim
Opis
Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która położona jest na terenie dekanatu Żyglin należącego do diecezji gliwickiej.
Neoromański kościół został wzniesiony wg projektu bytomskiego architekta zamieszkałego w Wiedniu – Hugo Herra. Zbudowany jest z wysokiej jakości cegły i pokryty dachówką. Monumentalna świątynia może pomieścić ok. 1500 wiernych. Swoje powstanie zawdzięcza ona Łazarzowi IV Henckel von Donnersmarck, który pochowany jest w znajdującym się w pobliżu kościoła mauzoleum Donnersmarcków, w którym umieszczone są również epitafia członków rodziny hrabiowskiej, zmarłych poza granicami Polski po 1945 r. Ostatnim już dziełem architektonicznym Donnersmarkców jest ich pałac, stanowiący na przełomie wieków rezydencję Łazarza IV, wybudowany w swojej pierwotnej postaci w latach 50. XIX w. przez jego ojca – Hugo Henckel von Donnersmarck.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Najstarsza wzmianka o Nakle Śląskim pochodzi z 1369 r., ale potwierdzone dane historyczne każą przypuszczać, iż miejscowość została założona później, ok. 1481 r., kiedy to jej właściciel – Szczepan – występował jako świadek w dokumentach dotyczących mennicy w Bytomiu. Nakło Śląskie stanowiło oczywiście od dawien dawna wieś prywatną, często więc zmieniało swoich właścicieli. Ostatnimi z nich byli Donnersmarckowie z katolickiej linii bytomsko-siemianowickiej. W 1695 r. dobra te nabył Leo Ferdynand Henckel von Donnersmarck. Od 1780 r. Nakło należało do hrabiego Łazarza III Henckel von Donnersmarck. W 1845 r. właścicielem wsi stał się hrabia Hugo Henckel von Donnersmarck. To właśnie on wybudował tutaj pałac, czyniąc go swoją letnią rezydencją. Prace budowlane zostały zakończone w 1856 r. Jednak swój obecny kształt pałac zawdzięcza kolejnemu właścicielowi Nakła, jakim stał się po śmierci Hugo Donnersmarcka, Łazarz Henckel von Donnersmarck, który mieszkał tutaj na stałe, już za życia swojego ojca. Stał się on niezwykle ważną postacią dla Nakła, jako że oprócz przebudowy pałacu, ufundował on, wspólnie ze swoją małżonką Marią von Schweinitz, w 90% pierwszy w Nakle kościół. Do końca XIX w. wieś nie posiadała bowiem swojej świątyni i należała do parafii w Żyglinie. Religijność mieszkańców, jak również wzrastają liczba wiernych spowodowały, iż od poł. XIX w. poważnie już myślano o budowie nakielskiej świątyni. Kamień węgielny pod jej budowę wmurowano 18 sierpnia 1892 r. za czasów proboszcza żyglińskiego ks. Karola Klose. Jak już wcześniej wspomniano, większą część wydatków pokrył Łazarz IV, należy jednak podkreślić, iż również mieszkańcy miasta wnieśli, w miarę swoich możliwość, swój finansowy udział. Uroczysta konsekracja kościoła, któremu nadano wezwanie Najświętszego Serca Pana Jezusa, miała miejsce w 1894 r. Pierwszym proboszczem w nowo utworzonej parafii został ks. Rudolf Anderko.
W 1899 r. Łazarz IV sprowadził do Nakła siostry boromeuszki, chciał bowiem utworzyć w Nakle Śląskim zakład opiekuńczy dla sierot, których ojcowie zginęli w czasie pracy w jego kopalniach. Jako że głównym zadaniem Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia św. Karola Boromeusza jest działalność charytatywna względem ubogich i opuszczonych, opieka nad upośledzonymi dorosłymi i dziećmi, pielęgnacja chorych w szpitalach i domach prywatnych, praca wychowawcza w zakładach oraz katechizacja dzieci i młodzieży, to właśnie im chciał powierzyć to zadanie. W ten sposób do życia został powołany Zakład św. Łazarza.
Źródło: peuk.fiiz.pl
