Kościół pw. św. Mikołaja w Nakle
211 z 02.10.1956; 410/67 z 21.06.1967; 217/78 z 29.01.1978
Opis
Kościół pw. św. Mikołaja w Nakle jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która położona jest na terenie dekanatu lelowskiego należącego do diecezji kieleckiej.
Kościół, murowany z kamienia i cegły i tynkowany, jest orientowany. Na jego wnętrze składa się nawa trójprzęsłowa oraz węższe od niej, krótkie, zamknięte półkoliście prezbiterium. Przy nim od północy znajduje się kwadratowa kaplica Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny, a od zachodu – dobudowana w 1804 r. kruchta. W nawie głównej i prezbiterium ściany podzielone są pilastrami podpierającymi przełamujące się belkowanie. Na kolebkowych sklepieniach z lunetami znajduje się gipsowa sztukateria, którą zdobią m.in. profilowane wałki oraz motywy dużych dwugłowych orłów, drzewek i wici oraz festonów i puttów.
Centralne miejsce wewnątrz świątyni zajmuje XVII-wieczny (a więc starszy od kościoła) dwukondygnacyjny ołtarz z krucyfiksem w polu głównym i rzeźbami śś. Piotra i Pawła po bokach oraz Boga Ojca i aniołów w zwieńczeniu. Ołtarze boczne i w kaplicy są także barokowe, przy czym lewy poświęcony jest św. Antoniemu, a prawy Matce Boskiej Bolesnej. Ponadto uwagę zwracają: barokowa ambona zdobiona płaskorzeźbami czterech Ewangelistów i baldachimem z ażurową latarnią, neobarokowe konfesjonały, barokowa chrzcielnica wykonana z czarnego marmuru oraz stacje Drogi Krzyżowej namalowane na płótnie w latach 1880–1882. Niezwykle cennym, zabytkiem jest także znajdujący się w Kaplicy Matki Bożej cudowny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem przedstawiający wizerunek Madonny z Dzieciątkiem na lewym ramieniu, w obłokach z uskrzydlonymi główkami amorków.
Przed kościołem stoi szeroka dzwonnica, wymurowana w 1830 r., w której znajdują się odlane po II wojnie światowej dzwony: Mikołaj, Jan Chrzciciel i Maryja.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Nakło jest po raz pierwszy wzmiankowane w 1217 r. w dokumentach sulejowskich, które mówią o kleryku z Nakła – Szczepanie, co stanowi również potwierdzenie istnienia w owym czasie miejscowej parafii. Fakt ten potwierdza wykaz świętopietrza z 1325 r. Z kolei Jan Długosz w swoim Liber Beneficiorum mówi o istnieniu w Nakle kościoła. Niewątpliwie ten pierwszy był drewniany i prawdopodobnie uległ zniszczeniu w wyniku pożaru.
Podczas prac remontowych prowadzonych współcześnie wokół kościoła natrafiono, w miejscu gdzie obecnie stoi krzyż misyjny, na ślady starożytnych fundamentów. Być może są one pozostałością po pierwotnym drewnianym kościele. Możliwe jest, iż uległ on zniszczeniu już w XIV w. i wówczas parafia Nakło została na dwa stulecia włączona do parafii Irządze. W XVI w. wzniesiono w Nakle murowaną kaplicę ze sklepioną kulistą rotundą (obecna kwadratowa kaplica Matki Bożej) i wtedy przywrócone zostały prawa parafii.
Budowa nowego, murowanego kościoła, który przetrwał do czasów współczesnych, rozpoczęła się na przełomie XVII–XVIII w. z inicjatywy ówczesnego plebana – ks. Andrzeja Szychowskiego. Świątynia była już gotowa w 1712 r., ale przez następne lata prowadzono prace wykończeniowe. Uroczysta konsekracja miała miejsce 6 października 1726 r., a dokonał jej biskup inflancki i opat jędrzejowski – ks. Augustyn Wessel. Kościół poświęcono św. Mikołajowi, możliwe jednak, iż wcześniej parafia miała wezwanie Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W XIX i XX w. w kościele prowadzone były niezbędne prace remontowe i renowacyjne, wzbogacono również wnętrze świątyni.
Źródło: peuk.fiiz.pl