Stellung b1 - Punkt oporu "Zawada-Mstów" - 8. Ringstand 67
Opis
Bunkier R(VF)-67. Bauformen 238. (niem. Ringstand für kampfwagenturm). Były to żelbetowe, polowe bunkry bojowe z wieżami czołgowymi. Głównym ich uzbrojeniem były wieże czołgowe różnych typów. Zadaniem taktycznym obiektu było zwalczanie siły żywej nieprzyjaciela oraz lekkich wozów bojowych. Bardzo szeroko stosowano wieże czołgów czechosłowackich oznaczonych przez Niemców symbolami „PzKpfw 35(t)” i „PzKpfw 38(t)”, uzbrojonych w działa kalibru 37 mm. Na linii „b-1 Stellung” bardzo często stosowano wieże z czołgów niemieckich oznaczonych symbolem „PzKpfw II". W wielu przypadkach wieże modyfikowano poprzez wymianę armaty 20 mm na armatę kalibru 37 mm. Wieżę mocowano do stalowej płyty pancernej osadzonej w płycie stropowej wokół otworu bojowego. Wielkość blachy oraz średnica otworu bojowego w stropie zależna była od rodzaju zastosowanej wieży czołgowej. Podstawowe parametry techniczne obiektu:
- ilość pomieszczeń: 2,
- klasa odporności: „D”, grubość ścian zewnętrznych: 40 cm,
- wymiary zewnętrzne: długość - 4,70 m, szerokość - 2,70 m i wysokość - 2,60 m,
- ilość betonu: 16 m3,
- ilość stali zbrojeniowej: 1000/1200 kg,
- ilość stali profilowej: 250 kg,
- załoga: 3/4 ludzi.
Źródło: Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014
Historia
Pośpiesznie budowane w 1944 roku fortyfikacje, w skład których wchodziły polowe, liniowe pozycje obrony stałej, miały za zadanie powstrzymywać kolejne uderzenia Armii Czerwonej. Nazwano je „łamaczami fal”. W ich skład wchodziła również pozycja fortyfikacji polowych oznaczonych jako „b-1 Stellung”. Charakteryzowała się ona zastosowaniem standardowych, typowych, betonowych, polowych obiektów fortyfikacyjnych. Zastosowano praktycznie pięć różnych typów obiektów, w tym trzy lekkie („Kochbunkier”, R-58c i R-67) oraz dwa ciężkie (R-668 i R-701).
Punkt oporu "Zawada-Mstów" zlokalizowano w rejonie wzgórza „Chrapoń - 308 m n.p.m.". Większość obiektów jest praktycznie całkowicie zaśmiecona, co powoduje, iż brak jest możliwości swobodnej penetracji ich wnętrz. Przepiękna jest lokalizacja punktu oporu na dominującym w okolicy wzgórzu, z którego rozciągają się wspaniałe widoki, zwłaszcza na dolinę rzeki Warty.
Źródło: Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014
Uwagi
Dojazd: do punktu oporu dostaniemy się drogą nr 786, jadąc z miejscowości Mstów w kierunku na Koniecpol. Po przejechaniu ok. 2,5 km skręcamy w pierwszą w lewo, asfaltową ulicę. Na jej końcu skręcamy w lewo pod górę i dalej dochodzimy, zostawiając samochód, do punktu oporu, gdzie natrafiamy na obiekt R-701 i położony obok niego współczesny, betonowy zbiornik wodny. Zadaniem taktycznym tego punktu oporu była obrona drogi bitej z Częstochowy przez Mstów, Św. Annę, Koniecpol, Włoszczową do Kielc. Obecnie jest to droga nr 786. Niestety tutaj również widoczny jest brak zainteresowania punktem oporu ze strony mieszkańców i władz samorządowych.
Literatura
Sykosz Waldemar, Śląski Rocznik Forteczny, tom V, Pro Fortalicium, Bytom 2014
