Drewniany kościół pw. Świętych Szymona i Judy Tadeusza w Mokrej
1122/69 z 27/12/ 1969; 61/78 z 17.02.1978
Opis
Mokra, niewielka wieś położona na północ od Kłobucka, znana jest przede wszystkim jako miejsce bitwy w pierwszych dniach kampanii wrześniowej 1939 roku. Niedaleko pomnika tego wydarzenia stoi drewniany kościół pod wezwaniem Świętych Szymona i Judy Tadeusza. XVIII-wieczna świątynia jest konstrukcji wieńcowej, z dachem krytym gontami i zwieńczona zgrabną sygnaturką. We wnętrzu odnajdziemy kilka sprzętów barokowych i neobarokowych.
W podręcznikach historii wieś Mokra, w gminie Miedźno, znalazła się za sprawą bitwy, którą 1 i 2 września 1939 roku stoczyli żołnierze Wołyńskiej Brygady Kawalerii z wojskami niemieckimi. Jednak historia miejscowości zaczęła się znacznie wcześniej. Pierwsze wzmianki pochodzą już z XV wieku, kiedy wspomina o niej historyk, Jan Długosz, pisząc o Mikołaju Mokrskim. Przez ponad trzy następne stulecia Mokra wchodziła w skład dóbr klasztoru kanoników regularnych w Kłobucku. I właśnie wtedy, na początku XVIII wieku, w miejscowości postawiono niewielką, drewnianą kaplicę, która przetrwała do dnia dzisiejszego. Budynek został wzniesiony w 1708 roku i za patronów otrzymał Świętych Apostołów: Szymona i Judę Tadeusza; był wotum dziękczynnym prepozyta kłobuckich kanoników, Ksawerego Lisowieckiego. Uroczystość poświęcenia kaplicy miała miejsce w roku 1709. Do XX stulecia nie odprawiano w niej regularnie nabożeństw. Oficjalnie filią parafii w Miedźnie Mokra stała się dopiero w 1936 roku. W 1974 utworzono tutaj wikariat terenowy, a w 1981 - samodzielną parafię. W roku 2003 poświęcono w Mokrej nowy kościół parafialny. Kościół jest orientowany. Zbudowany został w konstrukcji wieńcowej. Nawa jest szersza od zamkniętego trójbocznie prezbiterium; ściany oszalowane; dach dwuspadowy, przykryty gontami. Sygnaturka znajduje się w sześciobocznej wieżyczce z latarnią i blaszanym hełmem. We wnętrzu warto zwrócić uwagę na utrzymany w stylu barokowym ołtarz główny oraz grupę pasyjną, umieszczoną na belce tęczowej. W otoczeniu kościoła rosną stare dęby i lipy – pomniki przyrody. Kościół pod wezwaniem Świętych Szymona i Judy Tadeusza znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej wojewósztwa śląskiego.
Źródło: slaskie.travel
Historia
Pierwsza wzmianka o Mokrej pochodzi z Liber Beneficiorum Jana Długosza. Wg niej w XV w. wieś Morka była dziedzictwem Mikołaja Mokrskiego herbu Junosza i należała do parafii w Kłobucku. W 1501 r. stała się ona własnością klasztoru Kanoników Regularnych w Kłobucku i pozostała nią do czasu kasaty zakonu w 1809 r. Po rozbiorach wieś Mokra została wcielona do zaboru pruskiego i diecezji wrocławskiej. Tereny te zostały nazwane „Nowym Śląskiem”. W okresie wojen napoleońskich wieś weszła w skład Księstwa Warszawskiego, a po kongresie wiedeńskim do Królestwa Polskiego i diecezji kujawsko-włocławskiej.
Pierwszym obiektem sakralnym na terenie Mokrej, o którym wspominają źródła historyczne, była zbudowana w latach 1708–1709 przez ks. Ksawerego Lisiowieckiego drewniana kapliczka. Została ona wzniesiona jako wotum dziękczynne za wydany pomyślny wyrok przez św. Rotę dla konwentu w Kłobucku, który dotyczył egzempcji spod władzy klasztoru krakowskiego. Do początków XIX w. w kaplicy tej odprawiano czasami msze św. Sytuacja ta zmieniła się w 1825 r., kiedy to ówczesny sufragan włocławski, ks. biskup Józef Koźman ustanowił w kaplicy w Mokrej dwa odpusty: ku czci Trójcy Przenajświętszej oraz ku czci śś. Szymona i Judy Tadeusza. Od tej pory do lat 50. XX w. w kaplicy odprawiano dwie msze w ciągu roku. W 1836 r. wieś Mokra została przyłączona do parafii Miedźno. Na początku XX w. kaplica została rozbudowana poprzez dobudowanie do niej chóru.
1 września 1939 r., gdy pod Mokrą rozgrywała się krwawa bitwa pomiędzy Polakami i Niemcami, zabytkowa drewniana kapliczka znalazła się w samym jej centrum, jednak cudem ocalała nienaruszona. Po bitwie wokół niej założony został mały cmentarz wojenny, na którym pochowano niemieckich żołnierzy.
Po wojnie, w latach 50. ubiegłego wieku w kaplicy zaczęto regularnie, w każdą niedzielę, odprawiać eucharystię. W 1974 r. wydzielono Mokrą z parafii Miedźno i utworzono w niej wikariat terenowy, którego pierwszym wikariuszem został ks. Edward Sztama. Za jego czasów dokonano kapitalnego remontu kościółka, gdyż jego stan groził zawaleniem. Świątynia została zaopatrzona w pancerne tabernakulum i wszystkie utensilia liturgiczne, uporządkowano jej otoczenie, a także wybudowano dzwonnicę, w której zwieszono w 2002 r. Dzwon Pokoju ufundowany przez weteranów niemieckich walczących w 1939 r. pod Mokrą.
Parafia w Mokrej została erygowana 18 marca 1981 r. na mocy dekretu ks. biskupa Stefana Bareły. Jej pierwszym proboszczem został ks. Jan Osuch. Wkrótce potem zamieszkał on w wynajętym, opuszczonym przez właścicieli domku. Podjął on starania o kupno działki pod cmentarz, które udało się zrealizować jego następcy ks. Henrykowi Betce. Ks. Henryk Betka założył cmentarz grzebalny, wybudował dom parafialny oraz wzniósł mury nowego kościoła parafialnego. Jego następca – ks. Sylwester Kubik – wkrótce po przyjęciu do parafii, wykonał konieczne prace na plebanii, wybudował 160 m ogrodzenia, założył nowe nagłośnienie w starym kościele i przygotował nowo wybudowaną świątynię do poświęcenia, którego dokonał 26 czerwca 2003 r. ks. arcybiskup Stanisław Nowak.
Źródło: peuk.fiiz.pl
