Opis
Miejska Placówka Muzealna mieści się w pięknej klasycystycznej willi mieszczańskiej, pochodzącej z lat 70. XIX w. Prezentowana w placówce stała wystawa „Mikołów przez wieki” ukazuje najważniejsze wydarzenia z dziejów miasta od pierwszej pisanej wzmianki z 1222 r. aż do 1939 r. Jest to pierwsza stała wystawa, która z roku na rok będzie uzupełniana nowymi eksponatami. Obecnie prezentowane są na niej wykopaliska z mikołowskiego kopca oraz rynku, a także dokumenty i fotografie pokazujące bogatą historię miasta. Znajdują się tu fotokopie dokumentów dotyczących nadań dla dawnego kościoła pw. św. Wojciecha (obecnie św. Wojciecha i Matki Boskiej Śnieżnej), fotokopie map, w tym Andreasa Hindenberga z 1636 r. czy Martina Helwiga z 1571 r., jak również dokumenty dotyczące drukarni Karola Miarki, powstania Bractwa Strzeleckiego oraz powstania drużyn harcerskich w rejonie miasta.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Miejska Placówka Muzealna poświęcona jest historii Mikołowa, dlatego też poniżej znajduje się krótki rys historyczny. Nazwa miasta pochodzi najprawdopodobniej od imienia Mikołaj. Pierwsza pisemna wzmianka o Mikołowie pochodzi z 1222 r. i pojawia się w dokumencie wydanym przez księcia opolskiego Kazimierza (syna Mieszka raciborskiego) dla biskupa wrocławskiego Wawrzyńca, gdzie jako świadek wymieniony jest hrabia Andrzej, kasztelan z Mikołowa. Świadczy to o tym, iż Mikołów pełnił już funkcje w administracji państwowej jako gród i siedziba kasztelanii. Z 1266 r. pochodzi pierwsza wzmianka o kościele pw. św. Wojciecha w Mikołowie. Dawna osada i drewniano-ziemny gród leżały wówczas na wzniesieniu w rejonie dzisiejszej ulicy Konstantego Prusa. W 1273 r. podczas walk o tron Polski uległy one zniszczeniu. Na ich ślady natrafiono dopiero w 1860 r. podczas budowy kościoła ewangelickiego pw. św. Jana. Z biegiem lat budowniczym nowej osady, w miejscu dzisiejszego rynku, był Jan herbu Grabie. W 1336 r. ziemie przeszły pod panowanie czeskie, a następnie stały się własnością Habsburgów. W 1375 r. po sprzedaży Mikołowa i Pszczyny, miasto dostało się pod władanie księcia opolskiego Władysława. Ważną datą w historii miasta był 1545 r., kiedy to król czeski Ferdynand I nadał miastu Mikołów prawo do urządzania jarmarków i targów tygodniowych. Z kolei w 1547 r. Jan Turzo – pan Ziemi Pszczyńskiej – nadał miastu ordynację miejską, co przyspieszyło rozwój Mikołowa. W 1645 r. miasto dotknęła klęska pożaru. W 1742 r. Mikołów trafił pod berło królestwa Prus. Przez stulecia nawiedzały go liczne epidemie, wojny, trzęsienia ziemi, a nawet inwazja szarańczy. Jednak po każdym z tych nieszczęść miasto odradzało się na nowo.
Po raz pierwszy nazwa miasta Mikołów pojawiła się w dokumentach z 1760 r. Niedługo potem, w 1794 r. największy pożar w historii miasta strawił praktycznie całą jego centralną część.
Wiek XIX oznaczał dla Mikołowa rozwój przemysłu – w 1840 r. L. Froehlich założył w mieście fabrykę łyżek, która przetrwała do końca stulecia, w 1842 r. otwarto fabrykę wyrobów żelaznych i części maszyn pod nazwą huta „Maria Ludwika”, a w 1845 r. Tomasz Nowacki założył tutaj drukarnię. Jej książki i śpiewniki były rozprowadzane na terenie całego Górnego Śląska. Tradycje tej drukarni kontynuowali Karol Miarka-senior i Karol Miarka-junior. Ten ostatni był m.in. wydawcą masowych nakładów dzieł A Mickiewicza, J. Słowackiego i Z. Krasińskiego.
W 1856 r. powstał natomiast w Mikołowie dworzec kolejowy, a miasto uzyskało połączenie kolejowe z Nędzą i Orzeszem, a dwa lata później z Ligotą.
W granice Polski Mikołów, wraz z całym powiatem pszczyńskim, powrócił w 1922 po powstaniach i plebiscycie. Podczas kampanii wrześniowej 1939 r. oddziały wojska polskiego stawiały tutaj Niemcom zacięty opór (Wyry i Sośnia Góra). W styczniu 1945 r. miasto zostało wyzwolone przez oddziały Armii Czerwonej.
Źródło: peuk.fiiz.pl
