Opis
Ten leśny ogród założył w latach 1906–1909 hrabia Ludwik Karol von Ballestrem. Rożanecznik zakwita na przełomie maja i czerwca. Jego krzewy sięgają do 3 m wysokości.
Różanecznik katawbijski w Brzozie w gminie Kochanowice to unikatowy na skalę ogólnopolską pomnik przyrody. Inna nazwa tego rzadko spotykanego gatunku to rododendron. Kwitnące ponad 100-letnie krzewy różanecznika wzbudzają zachwyt i przyciągają swym pięknem coraz liczniejszych turystów. Stanowisko różanecznika katawbijskiego w Brzozie jest pamiątką po hrabim Ballestremie, który niedaleko swojej siedziby założył szkółkę roślin egzotycznych. Hrabia zbudował również wiele obiektów na terenie gminy: wybudował tu drewniany zameczek letni oraz drewniany kościół pw. św. Huberta.
Przyjeżdżał do Brzozy raz w roku, aby móc polować w miejscowych lasach.
W 1945 roku Hrabia ewakuował się do Niemiec. Zameczek został przeniesiony do chorzowskiego Parku Kultury i Wypoczynku. Tam spłonął w latach pięćdziesiątych. Został jednak odbudowany.
Każdego roku w czerwcu w gminie Kochanowice organizowane jest Święto Kwitnącego Różanecznika promujące leśny ogród rododendronów. Impreza łączy w sobie zarówno elementy kulturalne, historyczne, jak i turystyczno-rekreacyjne.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Uwagi
Do przysiółka Brzoza najłatwiej trafić z niedalekich Pawełek. Do lasu obowiązuje zakaz wjazdu pojazdami silnikowymi. Istnieje możliwość odpłatnego zakwaterowania oraz wypożyczenia rowerów ze Szkolnego Schroniska Młodzieżowego w Pawełkach. Stąd można dojść ścieżką rekreacyjną do rezerwatu różaneczników.