Opis
Cegielnia w Lipiu Śląskim została wybudowana w 1928 roku przez Szpital Psychiatryczny w Lublińcu z inicjatywy i przy pomocy Wojewódzkiego Urzędu Śląskiego. W czasie wojny, w roku 1942, została zniszczona w wyniku groźnego pożaru, który wywołany został nie przez działania wojenne, lecz przez zaprószenie ognia w procesie suszenia cegły.
W roku 1951 nieczynną cegielnię w Lipiu Śląskim przejęły Lublinieckie Zakłady Terenowe Przemysłu Materiałów Budowlanych, a te, w roku 1956, przekazały ją z kolei Społecznemu Przedsiębiorstwu Budowlanemu w Gliwicach, które odbudowało zniszczony zakład i w 1960 roku ponownie uruchomiło produkcję cegieł. Wcześniej jednak, w 1954 roku, Stalinogrodzka Baza Remontowa Odział Gliwice wykonała odwierty geologiczne i sporządziła dokumentację złoża "Lipie Śląskie - Lisowice", obejmującego pokłady iłów kajprowych i piasków czwartorzędowych.
W 1962 roku cegielnia w Lipiu Śląskim ponownie została przekazana Lublinieckim Zakładom Terenowym Przemysłu Materiałów Budowlanych. W związku z reorganizacją, od 1 stycznia 1965 roku, przeszła pod zarząd Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Ceramiki Budowlanej w Kozłowej Górze.
Stan ten trwał aż do połowy lat 70. ubiegłego wieku. Następnie, do roku 1987, zakładem zarządzało Częstochowskie Przedsiębiorstwo Ceramiki Budowlanej. Potem cegielnia w Lipiu Śląskim, wraz ze złożem, została oddana w dzierżawę i stała się zakładem prywatnym. W 1991 roku została sprzedana dotychczasowym dzierżawcom.
O cegielni stało się ponownie głośno w 2008 r., kiedy to naukowcy z Polskiej Akademii Nauk ogłosili wyniki swoich dwuletnich prac badawczych oraz prac wykopaliskowych prowadzonych w zakładowym wyrobisku od 2006 r.
Odkryto tutaj skamieniałe części szkieletu najstarszego w świecie znanego dużego dinozaura drapieżnego, żyjącego na tych terenach przed około 200 milionami lat, oraz największego znanego w świecie gada ssakokształtnego - dicynodonta i kości wielu innych wymarłych przed milionami lat gatunków.
Źródło: ekomuzea.pl
