Kaplica pałacowa Opatrzności Bożej w Kończycach Wielkich
155/60 z 27.02.1960; A-270/78 z 25.01.1978
Opis
Kaplica pałacowa pw. Opatrzności Bożej należy do zespołu pałacowego w Kończycach Wielkich, który powstał pod koniec XVII w. Pierwotnie istniał przy nim drewniany kościółek, w miejscu którego w latach 70. XVIII w. stanęła kaplica, którą podziwiać można po dziś dzień.
Budowla reprezentuje styl późnego baroku. Jest murowana z cegły i kamieni. Posiada jedną nawę oraz prezbiterium zwrócone w kierunku północnym. Wewnątrz na uwagę zasługuje rokokowa ambona z końca XVIII w., którą zdobi płaskorzeźba przedstawiająca Jonasza w paszczy wieloryba.
Najbardziej charakterystycznym elementem wyposażenia kaplicy są dwa witraże z przedstawieniami Opatrzności Bożej i Świętej Rodziny. Ich unikalność polega na tym, że nie są one wykonane w formie tradycyjnej, stanowią bowiem nowoczesne obrazy wyrzeźbione w pleksiglasie. Zostały one podarowane przez teścia jednego z synów najbardziej znanej, a zarazem ostatniej właścicielki kończyckiej posiadłości – hrabiny Gabrieli Thun-Hohenstein – dr Otto Roehma w 1938 r. On to bowiem w 1928 r. jako pierwszy rozpoczął w Niemczech produkcję szkła organicznego, czyli pleksiglasu.
Kaplicę wraz z pałacem otacza zabytkowe założenie parkowe w stylu angielskim, powstałe na początku XIX w. W samym pałacu, obecnie niedostępnym, znajdować się będzie muzeum dedykowane hrabinie Gabrieli Thun-Hohenstein, centrum kulturalne oraz mały hotel.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Pierwszą kaplicą na terenie zespołu pałacowego był obiekt drewniany wzniesiony w 1686 r. przez barona Jerzego Fryderyka Wilczka, syna kończyckiego dziedzica Fryderyka Jerzego Wilczka i Francuzki Joanny de Ferret. Ów kościółek powstał wraz z kończycką posiadłością. Był na tyle istotny dla swojego właściciela, iż postarał się on u papieża Innocentego XI o erygowanie przy zamkowej kaplicy Bractwa Opatrzności Bożej.
Kaplica pałacowa bardzo szybko stała się miejscem licznych pielgrzymek, w związku z czym rozwinął się w Kończycach Wielkich jej kult, który zastąpił wcześniejszy kult św. Jana Nepomucena, patrona tonących. Jedna z legend mówi, że kościółek powstał po tym, jak z okna pałacu wypadło dziecko i nie doznało żadnych obrażeń ciała. Przybywający do kaplicy pątnicy ofiarowali nie tylko datki, ale także srebrne wota. Z czasem drewniany obiekt przestał wystarczać, dlatego niemal sto lat później nowi właściciele Kończyc, Harasowscy, zbudowali kaplicę z cegły i kamienia. W ciągu następnego stulecia przeżywała ona okres swojej największej świetności. Kończyccy proboszcze i właściciele pałacu sprowadzali księży na odpusty i zabezpieczali im powozy. Do Kończyc udawały się piesze pielgrzymki, z najbliższej okolicy i z Cieszyna. Po odnowieniu w 1859 r. kaplica została ponownie poświęcona. Początek końca jej świetności, datowany na koniec XIX w., związany był z powstaniem okazałego sanktuarium we Frydku, które stało się bardziej popularnym miejscem pielgrzymek.
Pod koniec II wojny światowej kaplica została uszkodzona. Po wojnie, jako obiekt należący do zespołu pałacowego, weszła w skład majątku Skarbu Państwa. Dopiero w 2002 r. kościółek stał się częścią parafii pw. św. Michała Archanioła.\
Źródło: peuk.fiiz.pl
