Willa inżyniera Tadeusza Michejdy w Katowicach

Nr w rejestrze zabytków:
A/1446/91 z 30 grudnia 1991

Opis

Dom własny projektu zafascynowanego formizmem inżyniera Tadeusza Michajdy, autora licznych publikacji oraz realizacji na terenie Górnego Śląska o wysokich wartościach artystycznych, architektonicznych oraz naukowych w skali regionu. Obiekt stanowi cenny przykład międzywojennej architektury mieszkaniowej Katowic, w stylu modernistycznym z elementami funkcjonalizmu oraz wpływami polskiej sztuki dekoracyjnej.

Willa usytuowana jest w obrębie obszernej działki otoczonej murowanym ogrodzeniem u zbiegu ulicy Poniatowskiego i Kilińskiego pod nr 19. Wolnostojący budynek zwrócony frontem do drogi zlokalizowany jest w ogrodowym wnętrzu, na północ od Parku Kościuszki. Wzniesiona w stylu modernizmu z elementami funkcjonalizmu willa projektu Tadeusza Michejdy zawiera silne odwołanie do polskiej sztuki dekoracyjnej, stanowiące echo Paryskiej Wystawy Sztuki Dekoracyjnej z 1925 r. Jest to murowany, otynkowany, trzykondygnacyjny, podpiwniczony budynek z użytkowym poddaszem wzniesiony na rzucie prostokąta z dwoma ryzalitami od strony ogrodu. Obiekt posiada zwartą bryłę nakrytą dachem płaskim z dwukondygnacyjnymi dobudówkami w narożnikach elewacji bocznych.  Na uwagę zasługuje monumentalna, surowa elewacja frontowa z umieszczonymi centralnie trzema rozglifionymi uskokami wnękami oraz głównym otworem wejściowym zamkniętym w trójkątną ramę na osi. W pozostałych wnękach umieszczono doświetlające wnętrze prostokątne, wielodzielne okna oraz charakterystyczne umieszczone w przeciwstawny narożnikach płaskorzeźby przedstawiające postacie ludzkie. Pozostałe elewacje kubistycznej willi posiadają proste, trójosiowe symetryczne podziały z oknami zaakcentowanymi pionowymi lizenami. Podział wnętrza oparty jest trzytraktowy układ, pokoje rozplanowane są w amfiladzie. Na parterze pierwotnie znajdowało się biuro architektoniczne oraz gabinet na piętrze pokoje mieszkalne. Komunikacje pomiędzy piętrami zapewniały trójbiegowe, łamane schody.

Źródło: zabytek.pl

Historia

Rzeczowy obiekt powstał w latach 1926-1930 według projektu architekta Tadeusza Michejdy, działacza społecznego oraz założyciela Związku Architektów na Śląsku, jako jego dom własny. Budynek pełnił tę funkcje do 1939 r. kiedy to Michejda wraz z rodziną zostaje wysiedlony przez Niemców i osiada w Radomiu. Po wojnie wnętrze willi podzielono na kilka mieszkań, w latach 50. po śmierci Tadeusza Michejdy, wdowa sprzedaje część majątku i wyjeżdża do Kanady.

Źródło: zabytek.pl

Literatura

  • Borowik A., Słownik architektów, inżynierów i budowniczych związanych z Katowicami w okresie międzywojennym, Katowice 2012, s.93-97.
  • Odorowski W., Architektura Katowic w latach międzywojennych 1922-1939, Katowice 2013.
  • Stachurska E., Tadeusz Michejda-Śląski architekt dwudziestolecia międzywojennego, (w:) Ziemia Śląska, L. Szaraniec (red.), t.2, Katowice 1989, s. 109-197.
  • Syska A., Katowickie wille Tadeusza Michejdy, (w:) Wiadomości konserwatorskie województwa śląskiego, t. 6, Dom - zabytkowa architektura mieszkalna, A. Borowik (red.), Katowice 2014, s. 259-278
Data powstania obiektu: 1930 r.

Dane teleadresowe

Poniatowskiego 19
44-100 Katowice
place
50.250767, 19.011289 Skopiowano do schowka
N50º15'2.761", E19º0'40.64" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Tylko z zewnątrz

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.