Kościół ewangelicko-augsburski im. Zbawiciela w Katowicach
A/76/02 z 30.12.2002
Opis
Kościół im. Zbawiciela jest świątynią parafialną parafii Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego RP należącej do diecezji katowickiej.
Neogotycka świątynia powstała na przełomie XIX i XX w. i znajduje się w pięknym ogrodzie. Zbudowana została z cegły klinkierowej na fundamencie z piaskowca twardego. Budowlę wzniesiono na rzucie prostokąta z jednoprzestrzenną nawą i prezbiterium zamkniętym trójbocznie oraz jedną wieżą, wysoką na ok. 42 m. Stropy są drewniane, podwieszone oraz sklepione w nawie ołtarzowej i wieży. W prezbiterium znajduje się sklepienie kryształowe. Konstrukcja dachowa opiera się na więzarach wieszarowych. Kościół kryty jest dachem dwuspadowym, zakrystia północna dachem czterospadowym, a zakrystia południowa wielospadowym. Do wnętrza kościoła prowadzi ostrołukowy portal z drzwiami deskowo-spongowymi z ozdobnymi zawiasami krzyżowymi, wpisany między szkarpy. Po obu stronach prezbiterium znajdują się zakrystie. Centralne miejsce w prezbiterium stanowi rzeźbiony ołtarz. W jego środkowej części znajduje się figura przedstawiająca Jezusa Chrystusa. W przedniej części nawy z prawej strony mieści się rzeźbiona drewniana ambona ozdobiona dużą ilością motywów roślinnych. Na wysokości ambony po lewej stronie podziwiać można neogotycką chrzcielnicę z przełomu wieków wykonaną z gipsu, przedstawiającą klęczącego anioła. W tylnej części nawy znajduje się chór konstrukcji drewnianej z organami. Ponadto wewnątrz kościoła na szczególną uwagę zasługują:
- neogotycki witraż figuralny mieszczący się w centralnej części prezbiterium, przedstawiający Chrystusa Króla,
- cztery neogotyckie tablice na numery pieśni,
- cztery witraże dywanowe, po bokach prezbiterium,
- popiersie Marcina Lutra,
- obraz przedstawiający Marcina Lutra,
- dwa duże żyrandole oraz kinkiety,
- posadzka, która stanowi bardzo interesujący przykład dawnej sztuki ręcznego kładzenia posadzek.
Na koniec warto wspomnieć, iż w kościele im. Zbawiciela odbywa się wiele wydarzeń kulturalnych, w tym m.in. koncerty muzyki klasycznej oraz Szopienicki Sierpień Muzyczny. Ciekawostką jest fakt, iż w kościele tym Kazimierz Kutz kręcił jedną ze scen do filmu pt. „Sól ziemi czarnej".
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Powstanie szopienickiego kościoła im. Zbawiciela związane jest, podobnie jak w wielu sąsiednich miejscowościach, z dynamicznym rozwojem przemysłu w II poł. XIX w., który powodował napływ ludności, również wyznania protestanckiego. Pod koniec XIX w. pojawiła się więc potrzeba wzniesienia nowej świątyni. Plac pod jej budowę został nieodpłatnie przekazany w 1894 r. przez hrabiego Tiele-Winklera, właściciela Katowic i licznych sąsiednich posiadłości, jednak z uwagi na zagrożenie szkodami górniczymi, zmieniono go na inny teren. Ostatecznie w 1898 r. ewangelicy zamieszkujący Szopienice i Roździeń zdecydowali o rozpoczęciu budowy kościoła. 1 kwietnia 1898 r. wbito pierwszą łopatę, a 12 października odbyło się uroczyste poświęcenie fundamentu przez superintendenta ks. dr Hermana Vossa z Katowic i ks. Wilhelma Zahna z Mysłowic. W 1899 r. kamień węgielny pod budowę świątyni poświęcił zwierzchnik śląskiego Kościoła ewangelickiego, generalny superintendent ks. Erdmann z Wrocławia. Do końca marca kościół był już gotowy w stanie surowym, a od 1 kwietnia 1900 r. zaczęto wykańczać go od wewnątrz. Budowniczym kościoła był szopienicki architekt i mistrz murarski H. Ritschel. Poświęcenia nowo wybudowanej świątyni dokonał 6 marca 1901 r. generalny superintendent ks. Weigelt z Wrocławia.
W 1905 r. kościół stał się oficjalnym filialnym kościołem parafii w Mysłowicach. Ostatecznie odłączenie filiału od macierzystej parafii w Mysłowicach nastąpiło w 1910 r., gdy utworzono tutaj samodzielną parafię.
Źródło: peuk.fiiz.pl