Dworek w Kamyku
509 z 02.05.1957; 1110/69 z 27.12.1969
Opis
Nie mamy historycznych zapisków z dawnych wieków, które dokumentowałyby początki Kamyka. Były to bowiem najczęściej źródła kościelne, a parafię we wsi erygowano dopiero w XX wieku. Musi więc wystarczyć legenda, wedle której niegdysiejszy właściciel ziemski, mieszkający w okolicy, często objeżdżał na koniu swą posiadłość. Strudzony przysiadał na kamieniu, na którym posilał się, a czasem i ucinał drzemkę. Po powrocie do domu pytano go, gdzie był. Odpowiadał, że „na kamyku”. Treść tej legendy jest umieszczona na symbolicznym kamieniu w centrum wsi. Dzieje Kamyka związane są z historią pobliskiego Kłobucka, który w r. 1370 Ludwik Węgierski nadał, wraz z innymi terenami, jako lenno Władysławowi Opolczykowi. Na początku XV w. proboszczem kłobuckim był ksiądz Bartłomiej Długosz, który w 1434 r. przekazał parafię swojemu bratankowi, Janowi – słynnemu autorowi dziejów Polski. Trudne chwile przeżyli kłobuczanie w tym stuleciu., gdy kilkakrotnie nękały ich nieprzyjacielskie najazdy, a w 1469 r. pożar zniszczył całe miasto. W okolicy tymczasem funkcjonowały kopalnie rudy żelaza i rozwijał się przemysł z tym związany. W 1658 r. sejm ustanowił Kłobuck siedzibą starostwa, które następnie nadał w wieczyste posiadanie klasztorowi oo. paulinów na Jasnej Górze. Po potopie szwedzkim miasto podupadało. W 1689 r. zostało całkowicie spalone. W czasach znacznie nam bliższych, po II wojnie, sam Kamyk był dwukrotnie siedzibą gminy: do roku 1954 oraz w latach 1973-76. W 1955 erygowano tu parafię. Stojący w Kamyku bardzo ładny, XIX-wieczny dwór, zwany również pałacem, reprezentuje klasyczną architekturę polskiego dworku szlacheckiego. Zbudowała go rodzina Kołaczkowskich – ówczesnych właścicieli okolicznych dóbr. Jest budowlą założoną na planie czworokąta, parterową, z węższym półpiętrem na osi. W elewacji frontowej ma okazały portyk kolumnowy, w stylu toskańskim, zwieńczony trójkątnym przyczółkiem. Oś elewacji ogrodowej zaakcentowana jest - toskańskimi również - pilastrami. Dłuższe elewacje są dziewięcio-, a boczne trójosiowe. Ściany wieńczy belkowanie z tryglifami, czyli elementami dekoracyjnymi w postaci prostokątnych płyt we fryzie, zaczerpniętymi wprost z architektury antycznej. Na elewacji ogrodowej widnieje data budowy (rok 1840). Układ wnętrza jest dwutraktowy, z sienią na osi i salonem w głębi. Dwór w Kamyku jest przykładem ostatnich, najbardziej typowych dworów, pochodzących z epoki oświecenia i romantyzmu. Wokół pałacyku zachowały się resztki dawnego parku.
Źródło: slaskie.travel
Historia
Osadnictwo na terenie dzisiejszego Kamyka zaczęło już w XI–XII w., wówczas bowiem istniało tutaj grodzisko. Z założeniem wsi związana jest legenda, wyjaśniająca również jej nazwę. Otóż, mieszkający w okolicy właściciel ziemski często objeżdżał na koniu swoją posiadłość. Zmęczony odpoczywał często na kamieniu, przy którym się również posilał, a czasami nawet usypiał. Po powrocie do domu pytano go, gdzie był. Odpowiadał, że na kamyku. W ten oto sposób narodziła się istniejąca się do dnia dzisiejszego wieś Kamyk. Treść legendy umieszczona zaś została na symbolicznym kamieniu w centrum Kamyka.
W 1840 r. Mikołaj Aleksander Kołaczkowski zbudował w Kamyku klasycystyczny polski dworek, który przetrwał do naszych i do dzisiaj stanowi ozdobę miejscowości. W poł. XIX w. obok dworku powstały również zabudowania folwarczne, do dzisiaj pozostał z nich jedynie murowany czworak. Wówczas także założony został wokół posiadłości park krajobrazowy, który przekomponowano na styl naturalistyczny na początku XX w. Wnętrza dworku zostały przebudowane w latach 1941–1943. Zabytkową budowlę odnowiono w latach 50. XX w. W latach 1973–1977 mieściła się w nim siedziba Urzędu Gminy Kamyk, ale z uwagi na likwidację gminy, dworek opustoszał. We wrześniu 1990 r. zorganizowano przetarg na wynajem lokalu gastronomicznego „Dworek w Kamyku”. I wówczas powstała doskonała restauracja. Słynęła z dobrej kuchni. W lokalu nie tylko odbywały się przyjęcia, ale wiele osób przyjeżdżało tutaj na niedzielny obiad. Ponoć nigdzie w okolicy nikt nie potrafił zrobić tak smacznego schabowego z kapustą i zupy szpinakowej. Niestety, restauracja przeniosła się do nowego lokalu i dworek opustoszał ponownie. Dzisiaj stoi zamknięty na cztery spusty i czeka na nowego właściciela. Mieszkańcy Kamyka sprzeciwiają się jednak jego sprzedaży, wciąż licząc na ponowne utworzenie gminy Kamyk, której siedzibą mógłby się znowu stać zabytkowy dworek. Mimo to został on wystawiony na sprzedaż. Wymaga bowiem przeprowadzenia dużych prac remontowych, na co nie stać gminy Kłobuck, będącej obecnie jego właścicielem.
Źódło: peuk.fiiz.pl
