„Mysia wieża” w zespole pałacowym w Kamieńcu

Nr w rejestrze zabytków:
1063/69 z 15/07/1969

Opis

Budowla zwana „Mysią Wieżą” to nic innego jak budynek stylizowany na stare, gotyckie ruiny. Jest to obiekt murowany, zbudowany na rzucie prostokąta z dzikiego kamienia i cegły, ze skarpą od wschodu. Wewnątrz znajdują się pomieszczenia nakryte sufitami.

„Mysia Wieża” stanowi element pięknego, XVIII-wiecznego zespołu pałacowego Loewenckronów. Jeszcze do niedawna sądzono, iż została ona wzniesiona w 1887 r. przez ówczesnych właścicieli dóbr kamienieckich – Strachwitzów – i służyła im jako obserwatorium astronomiczne. Założenie to podważyły jednak badania archeologiczne przeprowadzone w 2000 r., w wyniku których odkryto pozostałości budynków z okresu późnego średniowiecza. Odsłonięto między innymi renesansową latrynę w wieży i hypokaustum – średniowieczny piec, z którego specjalnymi kanałami gorące powietrze wędrowało do poszczególnych pomieszczeń i ogrzewało je. Szczegółowe badania wykazały istnienie przynajmniej czterech faz użytkowania budowli, począwszy od XV do XIX w. Prawdopodobnym jest, iż najstarsze fazy (XV–XVI w.), można identyfikować z pozostałościami renesansowego zamku Kokoszów.

Dzisiaj „Mysia Wieża” jest obiektem służącym mieszczącemu się na terenie zespołu pałacowego Zespołowi Szkół przy Ośrodku Rehabilitacyjno-Leczniczym dla Dzieci.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Kamieniec jest po raz pierwszy wzmiankowany około 1300 r. jako osada leżąca na dawnym szlaku handlowym, wiodącym z Państwa Rzymskiego przez Bramę Morawską ku Morzu Bałtyckiemu. Na wzgórzu we wschodniej części wsi istniała niegdyś osada obronna kultury łużyckiej (650–400 p. n. e), w której odkryto chatę odlewniczą, gdzie produkowano przedmioty z brązu, a następnie grodzisko wczesnośredniowieczne z VII–IX w., zniszczone prawdopodobnie przez Świętopełka w 875 r. 

Kamieniec, jako wieś prywatna, bardzo często zmieniał swoich właścicieli. Była nimi m.in. czeska rodzina Kokoszów (XV w.) i w latach 1657–1720 Helena Poliksena Wborska z domu Holly. Historia kamienieckiego pałacu rozpoczęła jest wraz z przejściem wsi na własność Martina Scholtz von Loewenckrona w 1720 r., który wzniósł tutaj podziwiany po dziś dzień barokowy pałac. Należy tutaj jednak dodać, iż prawdopodobnie na tym miejscu pierwszy drewniany zamek wybudowali Templariusze. Krążą pogłoski, iż tu właśnie mistrz krzyżacki Hermann von Salza (1170–1239) ukrył w pośpiechu swe skarby. Mówi się, że istniały podziemne przejścia między istniejącymi wówczas zamkami w Kamieńcu, Ziemięcicach i Wieszowie. Na ruinach istniejącego wcześniej zamku w XVI w. wybudowany został przez ród Kokoszów kolejny, tym razem renesansowy.

Pałac Loewenckronów otoczony był murem z kamienia łamanego, posiadał prostą, zwartą dwukondygnacyjną bryłę, niskie przybudówki i dach mansardowy – z tej fazy pochodzi kamienna tarcza herbowa w kartuszu, wmurowana w elewację zachodnią. Od 1728 r. jego właścicielem był Julian von Burdugo, następnie od 1754 r. majątek należał do Rudolfa von Gobeck, a od 1763 r. był w posiadaniu Karla Wilhelma Edermanna von Roden. W 1768 r. stał się własnością hrabiego Artura Strachwitza, który znacznie go przekształcił w stylu neorenesansowym w latach 1772–1773 i założył wokół niego angielski park krajobrazowy z altanami. W 1887 r. obok pałacu została wzniesiona przez Strachwitza tzw. „Mysia Wieża” – sztuczna dekoracyjna ruina z dzikiego kamienia.

Ostatnimi właścicielami pałacu przed II wojną światową była rodzina Stoolbergów (od 1890 r.). W 1910 r. hrabia Stoolberg dokonał jego ostatniej przebudowy, która nadała mu dzisiejszy neobarokowy wygląd. Dobudował on również kaplicę. Przebudowę pałacu prowadzili architekci z Wrocławia – Ryszard Gac i Alfred Bottscher. Stary pałac posiadający formy renesansowe otrzymał barokową suknię, a jego wnętrza zupełnie nowy wystrój. Oświadczenie wykonawcy przebudowy pałacu przetłumaczone z języka niemieckiego brzmi: „Chciałbym tutaj o wielkich trudnościach technicznych nadmienić, które w okresie budowy często przeciwstawiały się naszym budowlanym przy tak dalekosiężnej piwnicach zamku. Mimo to dzieło zostało przy wielebnej boskiej pomocy bez jakiegokolwiek wypadku szczęśliwie poprowadzone do końca i obiecuję jego mieszkańcom być przytulnym domostwem. Nim ja dziś ową kartę razem ze sporządzonym przez jego wysokość Grafa Gintera Stolberg-Stolberg dokumentem miedzianej powłoce życzę właścicielowi uroczego Kamieńca, Grafowi Fritzowi i jego nadobnej małżonce szczęśliwej przyszłości. Kamieniec, 20 października 1910 r. Herbert Knob z Opola”. 

W 1930 r. majątek ponownie przeszedł w posiadanie rodziny Strachwitzów, tj. Hjacintha von Strachwitza. W 1937 r. ostatnim już właścicielem został znowu hrabia Friedrich Stoolberg.

Na mocy dekretu dotyczącego reformy rolnej, dobra kamienieckie zostały znacjonalizowane.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Literatura

  1. Emmerling Danuta, Górnośląskie zamki i pałace, 1999
Aktualna funkcja: Ośrodek Leczniczo-Rehabilitacyjny "Pałac Kamieniec" Sp. z o.o.
Data powstania obiektu: 1887 r.

Dane teleadresowe

Polna 2
42-674 Kamieniec
place
50.403579, 18.712533 Skopiowano do schowka
N50º24'12.884", E18º42'45.119" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Tylko z zewnątrz

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.