Park Zdrojowy im. M. Witczaka w Jastrzębiu-Zdroju
A/1524/93 z 30.04.1993
Opis
Jego powstanie datuje się na początek lat 60. XIX tj. czas, kiedy jastrzębskie uzdrowisko rozpoczynało swoją działalność. Jego założycielem był ówczesny właściciel uzdrowiska hrabia Feliks von Königsdorff. Na terenie ówczesnego Parku Zdrojowego znajdowało się jedno z dwóch źródeł solanki jodo-bromowej. Od początku obszar ten podzielony na dwie części, tj. uporządkowaną i naturalną - krajobrazową stanowił wyjątkową atrakcję dla umiejscowionego na jego terenie uzdrowiska. W książce doktora Weissenberga można przeczytać: „ Park jest więc ozdobą uzdrowiska i dumą mieszkańców. To co natura sama w swym bogactwie stworzyła, właścicielom Jastrzębia na przestrzeni lat udało się jeszcze upiększyć i uszlachetnić.” Już w czasach pruskich krajobrazową część Parku Zdrojowego nazywano „Doliną Mikołaja”.
II wojna światowa także tu odznaczyła swe piętno, dlatego po jej zakończeniu na terenie parku miały miejsce prace mające na celu jego odbudowanie i uporządkowanie. Nadzór nad prowadzonymi w czynie społecznym pracami prowadziło Towarzystwo Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Jakiś czas potem uzdrowisko nawiedziła silna wichura, która wyrządziła znaczne straty w drzewostanie parku. Jednakże 22 lipca 1955 odbyła się uroczystość oddania do użytku kuracjuszy odnowionego parku, któremu nadano imię „Przyjaźni Polsko-Radzieckiej”. „Wydarzenie” to upamiętnia kamienny obelisk, który do dziś znajduje się na terenie Parku Zdrojowego.
W czasach, gdy na terenie dzisiejszego Parku Zdrojowego funkcjonowało uzdrowisko na jego terenie prócz obiektów kuracyjnych tzw. łazienek zbudowano jeszcze: basen kąpielowy, korty tenisowe, a także skocznię narciarską.
Park Zdrojowy może pochwalić się bogactwem sprowadzonych gatunków roślin, m.in.: daglezji zielonej (Ameryka Północna), sosny wejmutki (Ameryka Północna), sumaka octowca (Ameryka Północna) czy niezwykle rzadkiego kasztana jadalnego (południe Europy), miłorzębu dwuklapowego (Chiny) i żółtnicy pomarańczowej (Ameryka Północna).
W miesiącach letnich wyjątkową ozdobą parku jest usytuowany pomiędzy budynkiem Galerii Historii Miasta i główną aleją spacerową zegar kwiatowy, który każdego roku mieni się inną paletą barw.
Par Zdrojowy to ulubione miejsce jastrzębian – od maja do października na jego terenie odbywają się różnorodne imprezy kulturalne, które przyciągają osoby w każdym wieku.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Jastrzębie-Zdrój zawdzięcza swój rozwój odkryciu solanki jodowo-bromowej podczas wierceń w 1859 r. prowadzonych w poszukiwaniu węgla przez właściciela Jastrzębia Dolnego Emila von Schliebena. Historia jastrzębskiego uzdrowiska zaczęła się więc na początku lat 60. XIX w. W 1861 r. Jastrzębie Dolne wykupił hrabia Feliks von Koenigsdorff i rozpoczął budowę obiektów leczniczych. Pierwszym z nich był budynek Łazienki I wzniesiony w 1861 r., a drugim Dom Zdrojowy. W początkowym okresie swego funkcjonowania w uzdrowisku leczyła się głównie polska szlachta, jak również zamożni Niemcy.
W wyniku prowadzonych w latach 1864–1866 wojen, rozwój uzdrowiska został zahamowany, w związku z czym w 1868 r. hrabia Koenigsdorf sprzedał Jastrzębie Dolne wraz ze Zdrojem Spółce Akcyjnej Actien Commandit Gesellschaft reprezentowanej przez kupca Eugeniusza Heimanna z Wrocławia. Wówczas to rozpoczął się okres najpierw powolnego, a później szybszego upadku zdrojowiska. Wszystko zmieniło się jednak pod koniec XIX w., kiedy to stanowisko lekarza uzdrowiskowego objął dr Mikołaj Witczak. W 1896 r., dzięki zaciągniętej w domu generalnym sióstr boromeuszek w Trzebnicy, bezprocentowej pożyczce, zakupił uzdrowisko o łącznej powierzchni ok. 240 ha wraz z Parkiem Zdrojowym i zaczął go przekształcać z zakładu kąpielowego w uzdrowisko dla dzieci chorych na reumatyzm. Sławę, którą uzdrowisko dziecięce z biegiem upływającego czasu osiągnęło, wzmacniały istotnie dobre wyniki w leczeniu dzieci za pomocą solanki jodowo-bromowej.
W 1918 r. dr Mikołaj Witczak sprzedał uzdrowisko niemiecko-austriackiemu Towarzystwu Zdrojowemu, a w 1922 r. Jastrzębie-Zdrój zostało przejęte przez administrację polską. W tym samym roku synowie dr Witczaka – Mikołaj i Józef – odzyskali kurort i nastał czas jego największej świetności.
W latach 1922–1938 dzięki dynamicznemu rozwojowi i rozbudowie uzdrowiska, Jastrzębie-Zdrój stało się największym uzdrowiskiem w województwie.
W 1939 r. uzdrowisko przeszło pod administrację niemiecką i zostało zamienione na szpitale i pomieszczenia biurowe. Po 1945 r. przystąpiono jednak do odbudowy uzdrowiska, a w rok później wróciło ono w posiadanie braci Witczaków. W 1947 r. Dom Zdrojowy wraz z 80% uzdrowiska został przejęty pod zarząd Ministerstwa Zdrowia. W kolejnych latach poszczególne obiekty uzdrowiska zostały odrestaurowane, do użytku w 1961 r. został również oddany zwierzyniec. Niestety, w wyniku prowadzonej na terenie Jastrzębia-Zdroju od lat 60. intensywnej działalności górniczej, zanikły źródła solankowe, w związku z czym w 1994 r. uzdrowisko zakończyło swoją działalność, a poszczególne jego obiekty zostały przystosowane do pełnienia różnych funkcji.
Źródło: peuk.fiiz.pl