Drewniany kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Istebnej
156/60 (R/555/59) z dnia 27.02.1960; A-265/78 z 25.01.1978
Opis
Przełęcz Kubalonka o wysokości 758 m n.p.m., leżąca w Beskidzie Śląskim, znana jest m.in. z interesującego, drewnianego kościoła pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Jest to jeden z zabytków znajdujących się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego. Świątynia została tu przeniesiona w latach 50-tych XX w. z Przyszowic koło Gliwic i przez pewien czas pełniła funkcje muzealne. Przełęcz Kubalonka to także punkt wyjścia dla szlaków turystycznych wiodących w stronę masywów Stożka i Baraniej Góry.
Przełęcz Kubalonka to jedna z bardziej znanych przełęczy w polskich górach, oddzielająca pasmo Baraniej Góry od pasma Stożka i Czantorii. W latach międzywojennych wybudowano przez Kubalonkę szosę prowadzącą wśród ładnych krajobrazów z Wisły do Istebnej. Zabytkowy kościół pod wezwaniem pw. Podwyższenia Krzyża Świętego znajduje się przy drodze nieco poniżej przełęczy, po jej południowej stronie. Świątynia ta, zbudowana z drewna, wzniesiona została w 1779 r. w Przyszowicach koło Gliwic, gdzie pełniła funkcję kościoła przycmentarnego. W latach 1957-58 obiekt ten przeniesiono na obecne miejsce. W kościele do 1967 r. znajdowało się muzeum, w którym zgromadzono eksponaty sztuki sakralnej z regionu Górnego Śląska. W 1971 r. ustanowiono przy kościele rektorat, a w 1983 r. erygowano parafię. Kościół posiada konstrukcje zrębową, nakryty jest dwuspadowym, gontowym dachem z barokową sygnaturką oraz wydatnymi okapami. Z wyposażenia pierwotnego zachował się barokowy XVIII-wieczny ołtarz oraz ambona z 1697 roku. Wnętrze uzupełniają ludowe rzeźby. Kościół jest otwarty podczas nabożeństw. Obiekt znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej Województwa Śląskiego. Będąc na Kubalonce warto odwiedzić także inną z pobliskich drewnianych świątyń, kaplicę św. Jadwigi Śląskiej z początku XIX w. w stylu tyrolskim. Leży ona na terenie ośrodka prezydenckiego na zboczach Zadniego Gronia. Kubalonka, posiadająca zaplecze turystyczno-gastronomiczne, znana z powodu dobrych warunków śniegowych oraz międzynarodowych tras dla narciarstwa biegowego, to także punkt wyjścia szlaków turystycznych. Przebiega tędy czerwono znakowany Główny Szlak Beskidzki, którym wyjść możemy na Barania Górę (3,5 g.), mijając po drodze schroniska na Stecówce i Przysłopie. W przeciwną stronę szlak ten prowadzi na Stożek (2,5 g.). Inne trasy wiodą stąd w stronę Wisły oraz Istebnej.
Źródło: http://sad.slaskie.travel/Poi/Pokaz/2709
Historia
Kościół Świętego Krzyża w Istebnej – zabytkowy kościół katolicki znajdujący się w pobliżu osiedla Kubalonka w Istebnej. Położony nieco poniżej siodła przełęczy, po jej południowej stronie, tuż ponad drogą z Wisły do Istebnej. Jest kościołem parafialnym parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Kubalonce.
Kościół znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego w pętli beskidzkiej.
Kościół został wybudowany w 1779 r. dla parafii w Przyszowicach koło Gliwic. W obecne miejsce przeniesiony w latach 1957–1958. Przez wiele lat w okresie powojennym pełnił funkcję placówki muzealnej, mieszczącej ekspozycję sztuki sakralnej z terenów Górnego Śląska. Od 1983 r. kościół parafialny.
Drewniany, konstrukcji zrębowej, bezwieżowy, z prezbiterium zwróconym w kierunku północnym. Nakryty dwuspadowym dachem gontowym z wydatnymi okapami, łączącymi się od frontu z drewnianym ogrodzeniem. Na kalenicy barokowa wieżyczka na sygnaturkę. Wyposażenie barokowe z XVII i XVIII wieku.
Źródło: wikipedia.pl