Drewniany kościół pw. św. Anny w Gołkowicach

Nr w rejestrze zabytków:
759/66 z 26.09.1966

Opis

Jednym z obiektów Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego jest drewniany kościół św. Anny (XIX w.) w Gołkowicach, znajdujący się w jego południowej części, na ziemi wodzisławskiej. Sama miejscowość, leżąca nad rzeczkami Piotrówką i Szotkówką, to stara wieś, wzmiankowana już w pierwszej połowie XIII w. Stojącą tu świątynię wzniesiono w 1878 r. Historia budowli sakralnej w Gołkowicach jest jednak dłuższa i wiąże się z kaplicą zamkową pod wezwaniem św. Michała Archanioła, która była miejscem nabożeństw dla rezydującego w Gołkowicach dworu książęcego.

Źródło: sad.slaskie.travel

Historia

Pierwsza informacja o Gołkowicach pochodzi z XIII w. i mówi o istnieniu dworu lub grodu. Przypuszczalnie więc już w tamtym okresie musiał się tutaj znajdować kościół. Faktem jednak jest, iż po raz pierwszy o gołkowickiej kaplicy mówi się dopiero w 1652 r. Nosiła ona wówczas wezwanie św. Michała Archanioła. Protokół z wizytacji z 1679 r. nie wspomina już o owej kaplicy, co sugeruje, iż już nie istniała. Nowa pojawiła się w zapiskach z 1687 r. Tę właśnie kaplicę wyremontował w 1746 r. ówczesny właściciel Gołkowic, Jan Rudolf Celesta de Celestin. Nosiła ona wówczas już wezwanie św. Anny. Celestin czynił starania uczynienia z Gołkowic parafii, ale jedynym co mu się udało, było uzyskanie dla kościółka przywileju kaplicy publicznej. Kolejnym katolickim właścicielem Gołkowic był polski szlachcic – Andrzej Górny-Wysocki, dzięki któremu pojawił się tutaj stały kapelan. Wybudowana w latach 70. XVII w. kaplica przetrwała blisko 200 lat. Dokonywano w niej jedynie sporadycznych remontów, o to tylko wtedy, gdy właścicielami byli katolicy, co zdarzało się rzadko, gdyż tereny te zdominowane były w większości przez ewangelików. Pod koniec XIX w. stan kaplicy pw. św. Anny był tak zły, że wymagała ona pilnej naprawy. W związku z tym proboszcz parafii w Godowie, do której przynależała kaplica, postanowił wyremontować ją na własną rękę, gdyż nie mógł uzyskać zgody ówczesnych władz. Okazało się jednak, że bele, z których kaplica była wykonana, były tak spróchniałe, że trzeba ją było zupełnie rozebrać. Pojawiła się więc potrzeba wybudowania nowego kościoła, czego podjął się miejscowy gospodarz – Józef Grzonka. Najpierw postawiono więc wieżę, którą udało się pozyskać z rozbieranego również wówczas kościoła gotyckiego z Pruchnej, następnie zaś przystąpiono do budowy korpusu. Pracami budowlanymi kierował mistrz ciesielski Piecuch z Żor. Warto tu nadmienić, iż kościół postawiono bez uzyskania zgody, co groziło koniecznością jego rozbiórki, do czego jednak nie doszło.

W 1878 r. powstał więc drewniany kościół, będący do 1957 r. filią kościoła godowskiego. Wierni Gołkowic starali się o to, żeby ich kościołowi przyznano samodzielnego duszpasterza. Tak też się stało i 10 kwietnia 1955 r. w Gołkowicach zamieszkał dotychczasowy wikary z Godowa – ks. Izydor Myśliwiec. Dwa lata później, 1 grudnia 1957 r. ks. biskup Stanisław Adamski ustanowił z Gołkowic samodzielną stację duszpasterską, której proboszczem został dotychczasowy ekspozyt ks. Izydor Myśliwiec.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Data powstania obiektu: 1877–1878 r.

Dane teleadresowe

1 Maja 41
44-341 Gołkowice
place
49.911713, 18.500746 Skopiowano do schowka
N49º54'42.167", E18º30'2.686" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Architektura drewniana
Parking
Możliwość zwiedzania
Ogólnodostępny
Wstęp bezpłatny

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.