Muzeum Geologii Złóż im. Czesława Poborskiego w Gliwicach

Opis

Muzeum jest największą tego typu placówką naukowo-dydaktyczną na Górnym Śląsku. W jego zbiorach znajdują się kopaliny użyteczne z całego świata oraz kolekcje minerałów skał i skamielin występujących w skorupie ziemskiej, w tym cenne zbiory ks. Szersznika.

Ekspozycja muzealna znajduje się w gmachu Wydziału Górnictwa i Geologii, w którym mieści się także siedziba Rektora Politechniki Śląskiej. Składają się na nią następujące sale wystawiennicze, prezentujące poszczególne rodzaju eksponatów muzealnych.

W hallu na I piętrze znajdują się trzy wystawy. Pierwsza z nich to „Złoża kopalin użytecznych Polski” (węgle kamienne, brunatne, rudy: żelaza, niklu, chromu, miedzi, cyny, cynku, ołowiu, arsenu, siarki, sole kamienne i potasowe, baryt, fluoryt, fosforyty, surowce skalne, kamienie ozdobne). Druga wystawa nosi tytuł „Skamieniałości minionych epok geologicznych”. Została ona otwarta w grudniu 1998 r. i przedstawia w zwięzły i czytelny sposób najważniejsze etapy rozwoju życia na Ziemi. Zamieszczone na poszczególnych planszach krótkie opisy objaśniają geologiczny zapis dziejów Ziemi, który jest wspaniałą księgą o dawnych formach. Ekspozycja podzielona została na sześć bloków tematycznych: Formy zachowania skamieniałości, Era paleozoiczna, Era mezozoiczna, Era kenozoiczna, Kryzysy  biologiczne – masowe wymieranie organizmów oraz Kryzys biologiczny na granicy kreda/trzeciorzęd – wymieranie dinozaurów – fakty i hipotezy. Trzecia wystawa na I piętrze (otwarta w grudniu 2000 r.) to „ Rośliny węglotwórcze karbonu”. Składa się na nią sześć gablot z okazami kordaitów, kalamitów (skrzypów drzewiastych), klinolistów (skrzypów zielonych), sygilarii, lepidodendronów, paproci właściwych i nasiennych wraz z objaśnieniami.  

Główna ekspozycja Muzeum Geologii Złóż mieści się na II piętrze gmachu i prezentowana jest w trzech salach wystawowych. Prezentowane są w nich okazy minerałów i skał złóż magmogenicznych, egzogenicznych, metamorfogenicznych oraz skamieniałości zwierzęce Górnego Śląska, kopaliny energetyczne, a także meteoryty. Na II piętrze przedstawiona jest jeszcze jedna ekspozycja – Złoża rud metali w świecie (z okazami i planszami dotyczącymi najważniejszych światowych złóż rud), Systematyka skał i Systematyka minerałów.

Do najcenniejszych kolekcji muzealnych należą: 

  • minerały, skały i rudy z kolekcji ks. L. Szersznika; 
  • okazy paleozoologiczne z Solnhofen w Bawarii, Bundenbach (Palatynat Reński), Voslau i Baden w Austrii, basenu Paryża, Starych Gliwic;
  • minerały, skały, kopaliny i skamieniałości Górnego Śląska; 
  • okazy rud metali, pochodzące z najważniejszych złóż świata, m. in. rtęci Almaden z Hiszpanii, cyny Oruro w Boliwii, wolframu Jiangxi w Chinach, ołowiu i srebra Freiberg w Saksonii, ołowiu Boken Hill w Australii, cynku i ołowiu Tsumeb w Namibii, pirytu Rio Tinto w Hiszpanii, manganu Cziaturi w Gruzji, żelaza Krzywy Róg na Ukrainie, Erzberg w Austrii i Kiruna i Gällivare w Szwecji;    
  • okazy flory karbońskiej;   
  • kolekcja chabarowska (minerały Dalekiego Wschodu – Rosja);
  • okazy meteorytów żelaznych z Ameryki Północnej (ze słynnym meteorytem Canion Diablo), Afryki Południowej, Syberii i Polski (Pułtusk). 

Ze względu na rolę w kulturze materialnej człowieka na uwagę zasługuje kolekcja narzędzi krzemiennych, znajdowanych w zamieszkałych przez człowieka pierwotnego grotach – od najstarszych – pięściaków (epoka kamienia łupanego) do ostrzy i rylców (epoka kamienia gładzonego).

Godna obejrzenia jest również kolekcja druz kryształów: kwarcu, ametystu, fluorytu, gipsu, kalcytu, soli oraz kamieni półszlachetnych i dekoracyjnych: agatów (w tym słynnych okazów z Brazylii), jaspisów, obsydianu, malachitu, azurytu i innych.  

Źródło: peuk.fiiz.pl

 

Historia

Najstarszą kolekcją muzealną są okazy skał, minerałów i rud zebrane przez ks. Leopolda Jana Szersznika, które udostępnione zostały po raz pierwszy w 1802 r. w Cieszynie. Po II wojnie światowej do Politechniki Śląskiej zaczęto przekazywać wszelkie ocalałe z czasów wojennych zbiory geologiczne znajdujące się w wielu górnośląskich muzeach, co było etapem przygotowawczym powołania odrębnej, dedykowanej tematyce geologicznej placówki muzealnej.

Momentem zwrotnym w historii Muzeum Geologii Złóż w Gliwicach był 1953 r., w którym zawarte zostało porozumienie pomiędzy rektorem Politechniki Śląskiej prof. Kniagininem a dyrektorem Muzeum Górnośląskiego prof. Gładyszem, na mocy którego Politechnika Śląska zobowiązała się do naukowego opracowania zbiorów i udostępnienia ich społeczeństwu. Pierwsza ekspozycja zbiorów miała miejsce w 1961 r. Wydarzenie to praktycznie zapoczątkowało działalność muzeum. W 1985 r. placówka otrzymała imię Czesława Poborskiego – inicjatora powstania muzeum i jego pierwszego kierownika, który zginął w 1964 r. w wypadku samochodowym.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Data powstania obiektu: XX w.

Dane teleadresowe

Akademicka 2
44-100 Gliwice
Tel.: (32) 237 26 08
place
50.29167, 18.67468 Skopiowano do schowka
N50º17'30.012", E18º40'28.848" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Możliwość zwiedzania
Ogólnodostępny

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.