Katedra pw. śś. Apostołów Piotra i Pawła w Gliwicach
A/3/99 z 30/04/1999
Opis
Kościół katedralny położony jest na terenie dekanatu Gliwice należącego do diecezji gliwickiej. Neogotycka budowla zachwyca nie tylko swoją monumentalną architekturą. Szczególnie cenne jest katedralne wnętrze. Katedra posiada pięć ołtarzy. Ołtarz główny oraz dwa boczne (Najświętszego serca Pana Jezusa i Matki Bożej), a także bogato zdobiona ambona z płaskorzeźbami Chrystusa i czterech ewangelistów oraz konfesjonały zostały wykonane w warsztatach Zakładu Sztuki Kościelnej Buhl we Wrocławiu. W środku ołtarza głównego umieszczono obraz Świętych Piotra i Pawła, a po obu stronach figury św. Jadwigi i św. Elżbiety Turyńskiej. Ponadto ołtarz zdobi rzeźba przedstawiająca św. Michała i postacie czterech aniołów. W ołtarzu umieszczone zostały relikwie św. Wiktora i św. Innocentego. Boczne ołtarze są poświęcone Najświętszemu Sercu Pana Jezusa i Matce Boskiej z Dzieciątkiem. Obrazy do ołtarzy zostały namalowane przez Juliana Waldowskiego w 1899 r.
Kolejne dwa ołtarze boczne:
- Matki Boskiej Bolesnej zawierający relikwie św. Męczenników: Candidusa, Feliksa, Klemencji;
- ołtarz boczny w formie tryptyku (Matki Boskiej Częstochowskiej) z początku XX w.
wykonała firma Mayer z Monachium, a odrestaurował w latach 2007–2008 Zakład Konserwatorski z Lubaczowa.
Ponadto w katedrze na uwagę zasługują:
- naturalnej wielkości odlew figury Chrystusa Nauczyciela wykonany w 1910 r. przez firmę Mayer z Monachium;
- marmurowa chrzcielnica uwieńczona drewnianymi figurami Pana Jezusa i Jana Chrzciciela upamiętniającymi chrzest w Jordanie;
- organy wykonane pod koniec XIX w. przez firmę Ernesta Kurzera z Gliwic;
- dwie Drogi Krzyżowe;
- piękne witraże.
Kościelne dzwony z brązu pierwotnie zostały odlane w ludwisarni braci Ullrich w Apoldzie i uroczyście poświęcone 12 czerwca 1899 r. Były to: „Św. Maria”, „Św. Józef” i „Św. Jerzy”. W marcu 1917 r. Niemieckie Ministerstwo Wojny zarządziło ich zarekwirowanie na cele zbrojeniowe. Nowe dzwony zamówiono dopiero w 1921 r. w odlewni w Bochum.
Warto podkreślić, iż od 1990 r. w gliwickiej katedrze odbywa się międzynarodowy festiwal „Dni Muzyki Organowej”.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Gwałtowny rozwój miasta pod koniec XIX w. skłonił rajców miejskich do podjęcia starań o budowę w Gliwicach nowego kościoła. Budowa, wg projektu bytomianina, prof. Heera, mieszkającego w Wiedniu, rozpoczęła się w 1896 r. Prace budowlane wykonywali miejscowi rzemieślnicy.
8 listopada 1899 r. budowniczy kościoła, ks. Paweł Buchali, poświęcił nowy kościół pw. śś. Apostołów Piotra i Pawła i odprawił w nim pierwszą mszę św. Uroczystej konsekracji kościoła dokonał 16 maja 1900 r. książę – biskup wrocławski, kardynał Jerzy Kopp.
Nowo wybudowany kościół był początkowo kościołem filialnym parafii Wszystkich Świętych. W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat przez wydzielenie z parafii śś. Apostołów Piotra i Pawła powstały następujące gliwickie parafie: Najświętszego Serca Pana Jezusa, św. Józefa, św. Michała Archanioła oraz Najświętszej Maryi Panny Matki Kościoła, a także część parafii MB Częstochowskiej.
W uroczystość Zwiastowania Pańskiego 25 marca 1992 r. papież Jan Paweł II erygował diecezję gliwicką, a kościół parafialny pw. św. Apostołów Piotra i Pawła podniósł do godności kościoła katedralnego.
W kwietniu 1995 r. architekci: mgr inż. Piotr Fischer i Henryk Nawratek z Gliwic opracowali projekt przebudowy i wystroju istniejącej w kościele salki katechetycznej na kaplicę Adoracji Najświętszego Sakramentu. W piątą rocznicę ustanowienia diecezji uroczystego otwarcia kaplicy dokonał biskup gliwicki ks. Jan Wieczorek.
W sierpniu 1998 r. wyżej wspomniani architekci opracowali kompleksowy projekt wnętrza katedry „Renowacja 2000”, obejmujący: zmianę systemu ogrzewania, wykonanie krypty grzebalnej, modernizację prezbiterium, częściową zmianę posadzki kościoła, konserwację i powrót do pierwotnej kolorystyki ołtarzy, zmianę oświetlenia wnętrza katedry i malowanie ścian. Na pamiątkę wizyty Ojca Świętego Jana Pawła II w Gliwicach w prezbiterium ustawiono: ołtarz papieski (konsekrowany przez biskupa Jana Wieczorka 17 czerwca 2000 r.), ambonkę, tron papieski, krzyż procesyjny i świeczniki, a na ścianie – tablicę upamiętniającą historyczne wydarzenie, autorstwa Zygmunta Brachmańskiego, artysty z Katowic.
We wrześniu 2001 r. rozpoczęto budowę Katedralnego Domu Jana Pawła II wg projektu opracowanego przez mgr inż. arch. Mariana Polaka.
Źródło: peuk.fiiz.pl
