Zamek w Dzięgielowie

Nr w rejestrze zabytków:
R/430/54 z 23.07.1954; 142/60 z 27/02/1960; A-267/78 z 25.01.1978

Opis

Zamek został wzniesiony przez rycerza Henryka Czelo z Czechowic, pod koniec XV w. Była to czworoboczna, piętrowa budowla posiadająca arkadowy dziedziniec oraz obronną wieżę. Około przełomu XVI i XVII w. rezydencja przeszła w ręce Adama Wacława z Goczałkowic. W posiadaniu Goczałkowskich zamek znajdowała się aż do 1791 r. Około połowy XVII w. warownia, która ucierpiała wcześniej w czasie wojny trzydziestoletniej, została odbudowana. W kolejnym wieku Goczałkowscy dobudowali do rezydencji skrzydło północne. Z tego okresu pochodzą także kamienne portale z kartuszami herbowymi Szreniawa-Goczałkowskich oraz Odrowąż-Sedlnickich. Pod koniec wieku XVIII zamek przez krótki czas znajdował się w rękach barona Józefa Beess von Chrostin, który sprzedał go zarządzającej dobrami Habsburgów Komorze Cieszyńskiej. Około 1870 r. na zamku, w którym wówczas mieściła się gorzelnia, wybuchł pożar. Podczas odbudowy wyburzono wschodnie skrzydło, a budowla zmieniła swój dawny, renesansowy charakter. Boczne elewacje, zgodnie z ówczesną modą, otrzymały neogotyckie, schodkowe szczyty. Bryła zamku, w której łączą się dziś wielostylowe elementy (gotyckie, późnorenesansowe, barokowe i neogotyckie), składa się z trzech piętrowych skrzydeł otaczających otwarty dziedziniec oraz ze skrzydła czwartego, przylegającego od północy, które jest efektem XVIII-wiecznej rozbudowy rezydencji przez Goczałkowskich. Sień z bramą mieści się w głównym skrzydle zachodnim. Charakterystyczne są portale pochodzące z XVI-XVII w. Po I wojnie światowej zamek, przejęty przez skarb państwa, przeznaczony został na cele mieszkalne. Funkcje te spełniał także w czasach PRL, kiedy to, nieremontowany, ulegał dewastacji. W latach 90-tych stał się własnością prywatną. W rezydencji znajdują się dziś pokoje hotelowe.

Źródło: slaskie.travel

Historia

Zamek został wzniesiony najprawdopodobniej pod koniec XV w. przez ówczesnego właściciela dóbr dzięgielowskich – Jana Czelo z Czechowic. Zbudowano go na planie nieregularnego czworoboku z dziedzińcem w środku. W okresie wojny trzydziestoletniej, w I poł. XVII w. dzięgielowski zamek uległ dużym zniszczeniom, ale został odbudowany. Na jego obecny kształt duży wpływ miała rozbudowa przeprowadzona w XVIII w., która polegała na dodaniu prostokątnego skrzydła od strony północnej, co zmieniło pierwotny charakter czworobocznego obiektu. Tragicznym w skutkach okazał się dla budowli pożar w 1870 r., kiedy to spłonęła cała jego drewniana część.

Położony przy głównej drodze na Słowację, Węgry i Bałkany zamek był niewątpliwie niegdyś niezwykle ważnym miejscem. Pełnił rolę siedziby dostojników, gościł również w swoich murach książąt i wysokich urzędników państwowych.

W pobliżu zamku, od strony północnej, istniała niegdyś wielka stodoła z kamiennymi podporami, w której zamieszkiwało kilka rodzin. Przez mieszkańców Dzięgielowa budynek ten, jak również pobliskie otoczenie, nazywane były „na browarze”, co może sugerować, że właśnie tam znajdowały się pomieszczenia związane z produkcją piwa. Gdy zamek kupiła Komora Cieszyńska, zmieniło się jego znaczenie. W 1793 r. pomieszczenia przeznaczono na mieszkania dla pracowników służby rolnej. Nadal w zamku znajdował się browar oraz gorzelnia, która zresztą stała się bezpośrednią przyczyną pożaru z końca XIX w.

W okresie międzywojennym zamek należał do Skarbu Państwa, a w 1932 r. stał się własnością ks. Karola Kulisza – luterańskiego duchownego, seniora Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP, działacza ruchu społecznościowego oraz polskiego działacza narodowego. Cały czas pełnił funkcje mieszkalne, ale ks. Kulisz zamierzał w nim zorganizować dom starców, uniwersytet ludowy oraz ośrodek wypoczynkowy dla młodzieży ze Śląska. Niestety plany te przekreśli wybuch II wojny światowej. Sam ks. Kulisz zginął w obozie koncentracyjnym w 1940 r.

Po II wojnie światowej dobra dzięgielowskie zostały znacjonalizowane, a sam zamek przeszedł w ręce Skarbu Państwa. Po reformie administracyjnej przekazano go gminie Goleszów. Nie przeprowadzono jednak w nim żadnego poważnego remontu. W latach 60. i 70. mieściła się tutaj m.in. świetlica Związku Młodzieży Wiejskiej.

W 1993 r. zamek zyskał nowego prywatnego właściciela, który przeprowadził niezbędne prace remontowo-renowacyjne, przygotowując obiekt do pełnienia funkcji hotelowych.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Aktualna funkcja: Hotel "Zamek w Dzięgielowie"
Data powstania obiektu: XV w.

Dane teleadresowe

Zamkowa 38
43-445 Dzięgielów
place
49.7159, 18.718 Skopiowano do schowka
N49º42'57.24", E18º43'4.8" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Wstęp płatny
Noclegi
Parking
Toaleta
Ogólnodostępny

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.