Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny i św. Antoniego z Padwy w Dąbrowie Górniczej

Nr w rejestrze zabytków:
A/263/09 z 23.02.1960

Opis

Kościół wybudowany jest na najwyższym wzniesieniu w mieście – Górze Gołonoskiej. Jednonawowa świątynia z prezbiterium i drewnianą wieżą u czoła została wzniesiona z kamienia wapiennego i następnie rozbudowywana w XVIII i XIX w. Od 1997 r. jest sanktuarium.

Kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pw. św. Antoniego Padewskiego, która położona jest w dekanacie dąbrowskim – św. Antoniego należącym do diecezji sosnowieckiej, administrowanej od 1951 r. przez franciszkanów konwentualnych.

Kościół został ufundowany w 1675 r. przez biskupa krakowskiego ks. Andrzeja Trzebickiego i konsekrowany przez niego w 1678 r. Początkowo była to budowla jednonawowa z drewnianą wieżą, pełniąca od początku swojego istnienia rolę kościoła farnego, przy czym jej wezwanie brzmiało: Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Andrzeja Apostoła.

W 1753 r. biskup krakowski Andrzej Załuski ufundował dobudowę murowanej wieży, założonej na planie kwadratu, przechodzącego w górze w ośmiobok, zwieńczonej baniastym barokowym hełmem z latarnią, pokrytym obecnie miedzianą blachą.

Sto lat później, w 1850 r. rozbudowano prezbiterium, a w latach 1889–1892 dobudowano nawy boczne z kaplicami św. Antoniego od strony północnej i św. Barbary od strony południowej oraz skarbiec i zakrystię z obejściem.  

Od tej pory układ architektoniczny świątyni jest bazylikowy, a sama budowla reprezentuje styl gotycki.

Ściany zewnętrzne kościoła posiadają toskańskie pilastry. Nawy boczne posiadają sklepienia krzyżowe, natomiast prezbiterium przykryte jest kolebą z dwiema lunetami po obu stronach. Więźba dachowa i strop nawy głównej są drewniane. Dach kościoła, pokryty blachą miedzianą, wieńczy barokowa sygnaturka.

Wnętrze kościoła wyposażone jest w ołtarze (w tym zabytkowy ołtarz św. Antoniego Padewskiego), ławki i ambonę pochodzące z końca XIX w. Piękna polichromia została wykonana przez krakowskiego malarza Piotra Nizińskiego w 1896 r. z okazji powtórnej konsekracji świątyni. Aktu tego dokonał biskup kielecki ks. Tomasz Kuliński 26 maja 1892 r. Kościół pozostał pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Antoniego Padewskiego, w miejsce tytułu św. Andrzeja Apostoła.

Plac przykościelny otoczony jest murem obronnym z kamienia wapiennego. Na szczyt prowadzą m.in. kryte schody o prawie stu stopniach. Przy wyjściu z krytych schodów wznosi się stara plebania pochodząca z XIX w. z dobudowanym w latach 1922–1929 od strony zachodniej skrzydłem.

13 czerwca 2006 r., po zakończeniu gruntownego remontu, kościół został rekonsekrowany przez ks. biskupa Adama Śmigielskiego, ordynariusza sosnowieckiego. 

Źródło: peuk.fiiz.pl

Historia

Historia sanktuarium św. Antoniego Padewskiego rozpoczęła się 13 czerwca 1997 r., kiedy to decyzją biskupa ordynariusza diecezji sosnowieckiej ks. Adama Śmigielskiego kościół pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny i św. Antoniego został podniesiony do rangi sanktuarium. Parafia oddana w opiekę św. Antoniego jest widocznym znakiem łaski dla wszystkich tych, którzy proszą Boga przez Pośrednika z Padwy. Przykładem tego są wtorkowe modlitwy i coroczny odpust antoniański (13 czerwca), gromadzący wiernych nie tylko z parafii, ale także z odległych okolic Zagłębia.

Historia franciszkanów w Gołonogu rozpoczyna się 15 sierpnia 1951 r., kiedy to decyzją ówczesnego biskupa częstochowskiego bracia Prowincji Zakonnej św. Antoniego z Padwy i bł. Jakuba Strzemię z Krakowa zostali zaproszeni do objęcia placówki duszpasterskiej w Gołonogu. Wspólnota objęła opieką jedyną parafię w Gołonogu. Jej pierwszym przełożonym i jednocześnie administratorem został o. Apolinary Uchman. Od 1981 r. bracia mieszkają w nowo wybudowanym klasztorze. Posługa franciszkańska pełniona zaledwie pół wieku, wpisała się na stałe w historię gołonoskiej parafii.

Źródło: peuk.fiiz.pl

Aktualna funkcja: Sanktuarium św. Antoniego z Padwy
Data powstania obiektu: 1675 r.

Dane teleadresowe

Kościelna 20
42-510 Dąbrowa Górnicza
place
50.3376750915063, 19.2326617240906 Skopiowano do schowka
N50º20'15.63", E19º13'57.582" Skopiowano do schowka

Cechy i udogodnienia

Parking
Możliwość zwiedzania
Ogólnodostępny
Wstęp bezpłatny

Korzystając z tej strony akceptujesz, że w Twoim urządzeniu końcowym zostaną zainstalowane pliki cookies, które umożliwiają nam świadczenie usług. Brak zgody na pliki cookies oznacza, że pewne funkcjonalności strony mogą być niedostępne. Pamiętaj, że zawsze możesz zmienić te ustawienia. Więcej informacji znajdziesz w Polityce Cookies.