Opis
Częstochowa – największa stacja kolejowa Częstochowy, znajduje się w Śródmieściu. Jest jednym z najnowocześniejszych dworców kolejowych w Polsce. W klasyfikacji PKP należał do dworców kategorii A, czyli obsługujących ponad 2 miliony pasażerów rocznie, a od 2015 roku działa jako dworzec kategorii „P” (premium). Stacja jest jedną z najważniejszych w południowej Polsce, obsługująca połączenia lokalne i dalekobieżne w ruchu krajowym i międzynarodowym.
W roku 2018 stacja obsługiwała ok. 10 000 pasażerów na dobę, co dawało jej, wespół ze stacją Gdańsk Oliwa 23. miejsce w kraju.
Linie kolejowe
Przez stację przechodzą następujące linie kolejowe:
- 1 Warszawa Centralna – Katowice (zelektryfikowana linia łącząca Śląsk z Mazowszem poprzez województwo łódzkie)
- 700 Częstochowa - Częstochowa Stradom
- 701 Częstochowa - posterunek odgałęźny Kucelinka (linie łączące Wiedenkę z protezą koniecposką)
Budynek
Projektantem obecnego, postmodernistycznego budynku dworca jest krakowski architekt, Ryszard Frankowicz. Dworzec ma powierzchnię 3186 m² i kubaturę 41 tys. m³, konstrukcja dachowa jest wsparta na 22 pylonach o wysokości 11,5 m i średnicy 1 m.
Dworzec jest dworcem przelotowo-czołowym. Obok peronu pierwszego wyróżniony jest także peron 1a, nazywany kieleckim. Przy peronie 1a znajduje się jedyny nieprzelotowy tor.
Źródło: wikipedia.pl
Historia
Pierwszy dworzec wzniesiono w latach 1845-1846, podczas budowy kolei warszawsko-wiedeńskiej. Miał charakter późnoklasycystyczny i kształtem przypominał lokomotywę – jego środkowa część miała piętro i kwadratową wieżę, natomiast boczne pawilony były parterowe. W 1852 zainstalowano na dworcu telegraf. W 1873 roku dworzec został powiększony, a następnie rozbudowany przez arch. Czesława Domaniewskiego. Na początku XX wieku został przebudowany przez Czesława Domaniewskiego. W czasie wojny polsko-bolszewickiej wojskowym komendantem stacji kolejowej był kpt. Antoni Malinowski. Pierwszy pociąg elektryczny wjechał na stację w 1956 roku. Dworzec rozebrany został pod koniec lat 70. XX wieku. Z pierwotnych zabudowań ocalały: budynek pomocniczy nazywany konduktorownią i dawny szalet. Decyzja o budowie nowego dworca zapadła w połowie lat 1970., gdy miasto zostało stolicą województwa. W wyniku ogólnopolskiego konkursu architektonicznego zdecydowano, że projektantem nowego dworca został krakowski architekt Ryszard Frankowicz wraz z zespołem 16 współpracowników, a pierwsze prace w tym kierunku zaczął prowadzić na przełomie lat 1970. i 1980. To na potrzeby nowego budynku dworcowego wyburzono budynek stacyjny powstały w czasach budowy kolei warszawsko-wiedeńskiej. Po upadku socjalizmu planowaną po wschodniej stronie torów część przeznaczoną na biura kolejowe mocno zmniejszono, w efekcie czego dokonane już wyburzenie starego dworca okazało się zbędne. Równocześnie w pawilonie zachodnim zaprojektowano pomieszczenia z przeznaczeniem na cele komercyjne.
Budowa obecnego dworca kolejowego została rozpoczęta przez Śląską DOKP w Katowicach i trwała od roku 1989 do 1996 roku, przy czym główny gmach plac przed nim rozpoczęto budować w 1994 roku. Pasaż z poczekalniami nad torami oddano do użytku w 1991 na VI Światowe Dni Młodzieży, pozostałą część – 9 listopada 1996 roku, w 150. rocznicę dotarcia kolei do Częstochowy. Uroczyście otworzył ją ówczesny prezydent Polski Aleksander Kwaśniewski. 24 maja 1997 r. przed dworcem odsłonięto pomnik z popiersiem Władysława Biegańskiego; dzieło Szymona Wypycha.
W lipcu 2019 r. SARP Częstochowa i PKP SA ogłosiły konkurs na koncepcję realizacyjną nowego dworca kolejowego i studialnego opracowania zagospodarowania dla terenów po zachodniej stronie torów, w tym obszaru dworca autobusowego.
Źródło: wikipedia.pl
Ciekawostki
- Peron drugi na dworcu kolejowym Częstochowa Osobowa uważany jest za najdłuższy w Polsce. Peron ten ma długość 565 metrów. Znajduje się na Dworcu Głównym w Częstochowie, jednym z najnowocześniejszych dworców PKP w Polsce.
- Dworzec zajął trzecie miejsce w rankingu najlepszych dworców w Polsce opublikowanym przez Gazetę Wyborczą.
- Na dworcu znajduje się ogólnodostępna kaplica, w której regularnie odprawiane są nabożeństwa.
