Kościół pw. Matki Boskiej Bolesnej w Czeladzi
A/1479/92 z 04/08/1992
Opis
Kościół pw. Matki Boskiej Bolesnej w Czeladzi jest świątynią parafialną rzymskokatolickiej parafii pod tym samym wezwaniem, która położona jest w dekanacie czeladzkim należącym do diecezji sosnowieckiej, metropolii częstochowskiej w Polsce.
Świątynia została zaprojektowana przez architektów francuskich w stylu staroromańskim bazylikowym. Jest trzynawowa, powstała na planie krzyża. Wymiary kościoła to: długość 40,4 m, szerokość 15,9 m, długość nawy poprzecznej 25 m. Wysokość nawy głównej i prezbiterium wynosi 15 m, a usytuowanej przy prezbiterium wieży kościoła – 25 m. Na wieży umieszczone są cztery dzwony. W czasie okupacji Niemcy zabrali i przetopili na cele wojenne dwa z trzech pierwotnie umieszczonych na wieży dzwonów. W 1951 r. parafianie ufundowali nowe trzy dzwony, które zawieszono na wieży. Ściany kościoła wykonane są z bloków kamiennych, zarówno naturalnych, jak i sztucznych. Konstrukcja dachu jest drewniana, wiązary drewniane, połać dachowa również z desek drewnianych, ale kryta jest blachą.
Kościół posiada pięć ołtarzy. Ołtarz główny, kamienny jest konsekrowany i uprzywilejowany. Nad nim umieszczona jest kamienna Pieta. W północnej części nawy poprzecznej znajduje się drewniany ołtarz Matki Boskiej, a nad nim witraż św. Barbary, patronki górników. W części południowej wspomnianej nawy ustawiono natomiast ołtarz Serca Pana Jezusa zbudowany z pińczowskiego marmuru w 1962 r., konsekrowany przez ks. biskupa Stanisława Czajkę, sufragana częstochowskiego. Nad nim widnieje witraż Najświętszego Serca Pana Jezusa błogosławiącego dwa zaprzyjaźnione narody, polski i francuski. Obok ołtarza podziwiać można kamienną chrzcielnicę. W oknach naw bocznych umieszczone są witraże ufundowane przez parafian i ks. prałata Stanisława Łopacińskiego, a między oknami obrazy drogi krzyżowej kanonicznie erygowanej w 1949 r. Przy wejściu głównym usytuowano na marmurowej tablicy akt darowizny kościoła opisany w języku polskim i łacińskim.
Starszy od kościoła jest stojący obok dom katolicki, wybudowany w 1908 r., który pełnił na początku funkcję szkoły powszechnej. Przy kościele wybudowano również plebanię i ten teren wraz z kościołem Towarzystwo darowało bezpłatnie parafii. Natomiast Dom Katolicki był oddany w dzierżawę na 99 lat i dopiero obecnie przeszedł na jej całkowitą własność. Mieści się w nim kancelaria parafialna, mieszkania dla wikariuszy i organisty oraz salka katechetyczna.
Umieszczona na dziedzińcu kościoła od strony ulicy Francuskiej figura św. Barbary znajdowała się pierwotnie w wykutej w 1931 r. samorzutnie przez górników kaplicy podziemnej. Kaplica była położona w rejonie szybu „Julian”. Przestała istnieć w latach 50. XX w.
W 1937 r. powstał cmentarz parafialny przy ulicy Szybikowej.
Świątynia była wielokrotnie remontowana na skutek działania kopalnianych szkód górniczych.
Źródło: peuk.fiiz.pl
Historia
Kościół został zbudowany w latach 20. XX w. staraniem ks. prałata Jerzego Imieli. Jego fundatorem było francuskie Towarzystwo Bezimienne Kopalń „Czeladź” oraz pracownicy kopalni „Czeladź”. Świątynię poświęcono w 1924 r., a jej konsekracji dokonał w 1957 r. ks. biskup Zdzisław Goliński, ordynariusz częstochowski.
Parafia Czeladź-Piaski została erygowana w 1937 r. dekretem ks. biskupa dr Teodora Kubiny, ordynariusza częstochowskiego. Jej pierwszym proboszczem był ks. Boratyński.
W 1986 r. ks. dr Stanisław Nowak, biskup ordynariusz częstochowski poświęcił obraz św. Jana Vianney, dzieło artysty malarza Marka Gajewskiego. Tego dnia również, ks. biskup złożył w ołtarzu relikwie świętego, przywiezione z Ars i ustanowił kościół sanktuarium świętego patrona duszpasterzy Jana Marii Vianney'a. Warto przypomnieć, że z tej samej rodziny Vianney'ów pochodził inżynier Wiktor Vianney, który w latach 1905–1931 pełnił funkcję dyrektora Towarzystwa Bezimiennego Kopalń Węgla „Czeladź”. Zarządzając Towarzystwem Wiktor Vianney stworzył uchodzącą wówczas za wzorową kolonię robotniczą „Piaski” oraz przyczynił się do rozwoju i unowocześnienia samej kopalni. Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi nadanym mu przez Prezydenta RP.
Źródło: peuk.fiiz.pl
